Ulica Kurkowa w Szczecinie

ulica Kurkowa
Stare Miasto
Ilustracja
Ulica Kurkowa w 2022 r.
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Szczecin

Długość

325 m

Poprzednie nazwy

Schweitzerhof, Loitzenhof

Przebieg
Ikona ulica początek T.svg0 mul. Panieńska / ul. Mściwoja II
Ikona ulica deptak.svg145 mul. Szewska
Ikona ulica skrzyżowanie.svg325 mul. Mściwoja II
Ikona ulica.svgul. nienazwana
Położenie na mapie Starego Miasta w Szczecinie
Mapa konturowa Starego Miasta w Szczecinie, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kurkowa”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kurkowa”
Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kurkowa”
Ziemia53°25′30,3″N 14°33′34,4″E/53,425083 14,559556

Kurkowa (do 1934: Schweizerhof, 1934–1945 Loitzenhof) – ulica o długości 325 metrów na szczecińskim osiedlu Stare Miasto, w dzielnicy Śródmieście. Przed II wojną światową ulica była znacznie krótsza niż współcześnie i kończyła się ślepo przed kamienicą Loitzów. Po II wojnie światowej usunięto gruzy kamienic przylegających do ulicy, a samą ulicę wydłużono poprzez poprowadzenie jej wzdłuż bloków mieszkalnych wzniesionych w latach 50. i 60. XX wieku. Nawierzchnia jezdni składa się w całości z trylinki.

Historia

XVI i XVII wiek

W XVI wieku ulica Kurkowa rozdzielała dziedziniec miejski na dwie części: Wielki dziedziniec miejski, położony przed istniejącym do dziś spichlerzem i Mały dziedziniec miejski, który znajdował się na miejscu późniejszego gmachu giełdy[1]. W 1474 r. szczeciński radny miejski Hans Loitz (1474) nabył parcelę przynależną do ulicy, na której w 1574 r. wzniesiono dom rodzinny Loitzów, znany dziś jako kamienica Loitzów. Kamienica kilka razy zmieniała właścicieli, a w drugiej połowie XVII wieku stała się własnością radcy Simona Rosenhanda[2], późniejszego króla Szwecji Karola X Gustawa. W tym czasie ulicę od nazwiska nowego właściciela wspomnianej kamienicy nazwano Rosenhandshof (pol. Dziedziniec Rosenhanda).

XVIII i XIX wiek

W 1709 r. ulicę przemianowano na auf dem Loyzenhofe (pol. Na Dziedzińcu Loitzów). W 1799 r. nazwę zmieniono na Schweizerhof (pol. Dziedziniec Szwajcarski); nazwa upamiętniała przybyłych ze Szwajcarii braci Dubendorfów, którzy na początku XVIII w. stali się właścicielami kamienicy Loitzów i uruchomili w tejże kamienicy restaurację. W 1934 r., w nawiązaniu do miana obowiązującego w XVIII w., ulica otrzymała nazwę Loitzenhof (pol. Dziedziniec Loitzów)[1].

Po II wojnie światowej

W czasie bombardowań Szczecina zabudowa ulicy została zniszczona. Po zakończeniu działań wojennych rozebrano ruiny zabudowy, pozostawiając jedynie kamienicę Loitzów. W 1945 r. Loitzenhof utrzymał nazwę ulicy Kurkowej. W 1955 r. kamienicę Loitzów odbudowano z przeznaczeniem na Liceum Plastyczne[2][3]. W latach 60. XX wieku ulicę Kurkową wydłużono poprzez poprowadzenie jej wzdłuż nowo wzniesionych bloków mieszkalnych, czyniąc z niej drogę wewnętrzną służącą jako dojazd do posesji. W tym czasie powstał także budynek mieszkalny na narożniku z ulicą Panieńską. Pozostałe parcele przez wiele lat nie były zabudowane. Przez kilka lat na działce przy narożniku z ulicą Księcia Mściwoja II prowadzone były prace archeologiczne w odkrytych fundamentach przedwojennych kamienic. W 2013 r. firma Neptun Developer stała się właścicielem tej parceli i wzniosła na niej nową kamienicę projektu szczecińskiego studia architektonicznego City Architekci[4].

Kalendarium zmian nazwy ulicy

Czas
obowiązywania
Nazwa
XVII w.Rosenhandshof
1709–1799auf dem Loyzenhofe
1799–1934Schweizerhof
1934–1939Loitzenhof
od 1945 r.ulica Kurkowa

Obiekty

Istniejące

  • Kurkowa 1Kamienica Loitzów;
  • Kurkowa 2spichlerz z oficyną z XV wieku[5];
  • Kurkowa 2a – współczesna kamienica, pierzeja wschodnia ulicy;
  • Kurkowa 3 – relikty spichlerza nadbudowane współczesnymi kondygnacjami;
  • Kurkowa 4 – współczesna kamienica, pierzeja zachodnia ulicy.

Nieistniejące

  • Kurkowa 4 – budynek Ottoschule (Szkoły im. Ottona) z 1856 r., zniszczony w czasie II wojny światowej[6].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Obszar Starego Rynku (Dolne Miasto) – Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl, encyklopedia.szczecin.pl [dostęp 2020-05-23].
  2. a b Encyklopedia Szczecina. T. I A-O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 1999, s. 404–405. ISBN 83-87341-45-2.
  3. Kamienica Loitzów, Szczecin – Zabytek.pl, zabytek.pl [dostęp 2020-05-23] (pol.).
  4. Neptun Developer buduje kamienice w centrum miasta [PREZENTACJA], szczecinbiznes.pl [dostęp 2020-05-23] (pol.).
  5. Spichlerz przy ulicy Kurkowej 2 – Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl, encyklopedia.szczecin.pl [dostęp 2020-05-23].
  6. Ottoschule – Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl, encyklopedia.szczecin.pl [dostęp 2020-05-23].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Old Town in Szczecin, location map, 2020.svg
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokalizacyjna Starego Miasta w Szczecinie
West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Szczecin location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Szczecin, Poland
  • top = 53.545
  • bottom = 53.320
  • left = 14.429
  • right = 14.814
Ikona ulica początek T.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T
Ikona ulica skrzyżowanie.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona skrzyżowania
Ikona ulica.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Szczecin, Podzamcze, fundamenty kamienic.jpg
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szczecin, Podzamcze, fundamenty kamienic
Ikona ulica deptak.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy skrzyżowanej z deptakiem
Szczecin ul Kurkowa spichlerz.jpg
Spichlerz przy ul. Kurkowej w Szczecinie
Odkopana część fundamentów kamienicy Schweizerhof 4.jpg
Autor: Szczeciniarz, Licencja: CC0
"Tylna" część dawnej kamienicy
Kurkowa Street in Szczecin, September 2022 05.jpg
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kurkowa Street in Szczecin, September 2022 05
Kurkowa Street in Szczecin, September 2022 01.jpg
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kurkowa Street in Szczecin, September 2022 01
Loitz tenement house in Szczecin, September 2022.jpg
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Loitz tenement house in Szczecin, September 2022
Ottoschule, Schweizerhof 4.jpg
Autor: Bachinstitut_Stettin, Licencja: CC BY-SA 3.0
Przedwojenna szkoła Ottoschule w Szczecinie
Kurkowa Street in Szczecin, September 2022 03.jpg
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kurkowa Street in Szczecin, September 2022
Kurkowa Street in Szczecin, September 2022 04.jpg
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kurkowa Street in Szczecin, September 2022 02