Ulica Opłotki w Szczecinie
| Stare Miasto | |
 Ulica Opłotki w kierunku Rynku Nowego, 2022 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Długość | 38,8 m |
| Poprzednie nazwy | Hackgasse + Kleine Oderstraße, Murna |
Położenie na mapie Starego Miasta w Szczecinie  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie Szczecina  | |
 53°25′27,3″N 14°33′41,3″E/53,424250 14,561472 | |
Ulica Opłotki – ulica o długości 38,8 m zlokalizowana na obszarze szczecińskiego Starego Miasta, w dzielnicy Śródmieście. Przebiega z południowego wschodu na północny zachód, łącząc ulicę Małą Odrzańską z ulicą Wielką Odrzańską i Rynkiem Nowym. Nawierzchnia jezdni składa się z betonowej kostki. Na całej długości obowiązuje ruch jednokierunkowy.
Historia
Barnim I, książę pomorski w latach 1220–1278, założył na obszarze Podzamcza osiedle, które zasiedlili niemieccy kupcy. Współczesna ulica Opłotki położona jest w pobliżu dawnego ogrodzenia chroniącego teren tegoż osiedla[1].
Najstarsza nazwa dzisiejszej ulicy Opłotki (de stauen) nawiązuje do łaźni wzmiankowanej w 1495 r. jako własność kościoła św. Mikołaja (de stauen achter S. Niclas kerken)[2]. W połowie XVI wieku właścicielem łaźni stało się miasto. W 1536 r. ulicę określono jako „w miejscu [zwanym] łaźniami”, a w 1711 r. jako „przy łaźniach”. Na początku XVIII wieku łaźnię zamknięto. Prawdopodobnie w związku z tym wydarzeniem w 1722 r. pojawia się informacja o przemianowaniu ulicy z Łaziebnej na Opłotki (das Stavehl, jetze die Hack genannt). Niemniej jednak jeszcze rok później i w 1786 r. notowana jest nazwa „Łaziebna”. W 1811 r. ulica nosiła miano „Die Hakke”. Po 1856 r. ulica została podzielona. W górnym biegu włączono ją w ciąg ulicy Małej Odrzańskiej, a dolnemu nadano nazwę Hackgasse. Dochodząc do skrzyżowania z bulwarem dolny odcinek ulicy zwężał się do szerokości niewielkiego przejścia między ścianami naprzeciwległych budynków; była to najwęższa ulica w przedwojennym Szczecinie[3][2].
W czasie II wojny światowej zabudowa Hackgasse została zniszczona. Po wojnie zarówno dolny, jak i górny odcinek otrzymały miano ulicy Murnej. W latach 40. XX wieku rozebrano niemal wszystkie ruiny budynków, pozostawiając jedynie częściowo zniszczoną kamienicę redakcji gazety Stettiner General-Anzeiger z końca XIX wieku. Przetrwała ona do około 1954 r.[4]. W związku z budową Arterii Nadodrzańskiej dolny odcinek ulicy zlikwidowano[1]. W 1955 r. ocalały górny fragment ulicy nazwano Opłotki. Na przełomie XX i XXI wieku parcele po prawej stronie zachowanego odcinka ulicy zabudowano postmodernistycznymi kamienicami. Lewa pierzeja pozostawała niezabudowana do 2015 r. W tymże roku rozpoczęto wznoszenie nowej kamienicy, jednak prace budowlane wstrzymano. Zostały one wznowione w 2018 r. i potrwały do 2020 r.[5][6]
Kalendarium zmian nazwy ulicy
| Czas obowiązywania | Nazwa[1][2] |
|---|---|
| 1498 | straten de stauele |
| 1536 | ord der stavelen |
| 1711 | im Stävel |
| 1722 | die Hack |
| 1723 | das stavehl |
| 1786 | im Bad Staven |
| 1811 | die Hakke |
| 1856–1945 | Hackgasse |
| 1945–1955 | ulica Murna |
| od 1955 r. | ulica Opłotki |
Obiekty
- Kamienica Stettiner General-Anzeiger (zburzona w 1954 r.; przypisana adresem do Rynku Nowego).
Przypisy
- ↑ a b c Jan Iwańczuk, Ulica Opłotki – Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl, pomeranica.pl [dostęp 2020-11-25].
- ↑ a b c Tadeusz Białecki, Encyklopedia Szczecina: wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina, Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2015, s. 656, ISBN 978-83-942725-0-0 [dostęp 2020-11-25].
- ↑ Roman Czejarek, Szczecin, którego nie ma, wyd. 1, Łódź: Księży Młyn, 2016, s. 86, ISBN 978-83-7729-339-3.
- ↑ Roman Czejarek, Szczecin, którego nie ma, wyd. 1, Łódź: Księży Młyn, 2016, s. 122, ISBN 978-83-7729-339-3.
- ↑ Marek Rudnicki, Kamienice na Podzamczu w Szczecinie. Budowa rusza po pięciu latach kłopotów [ZDJĘCIA], Głos Szczeciński, 31 października 2018 [dostęp 2020-11-25] (pol.).
- ↑ Wielka Odrzańska Szczecin, www.urbanity.pl [dostęp 2022-09-13].
Media użyte na tej stronie
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokalizacyjna Starego Miasta w Szczecinie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.65 N
- S: 52.58 N
- W: 13.95 E
- E: 17.10 E
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Szczecin, Poland
- top = 53.545
- bottom = 53.320
- left = 14.429
- right = 14.814
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Opłotki Street in Szczecin, September 2022 01
Autor: Schulz (Jan Iwańczuk), Licencja: CC BY-SA 3.0
Hackgasse, obecnie ulica Opłotki