Ulica Opaczewska w Warszawie

Ulica Opaczewska w Warszawie
Ochota, Szczęśliwice
Ilustracja
Ulica Opaczewska przy ul. Dunajeckiej
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Długość

1640 m

Przebieg
Ikona ulica początek T.svg1640Al. Jerozolimskie
Ikona ulica rondo.svg1590ul. Nowoberestecka
Ikona ulica z prawej.svg1500ul. Kurhan
Ikona ulica rondo.svg1050r. Artemiego Aroniszydzego / al. Bohaterów Września
Ikona ulica skrzyżowanie.svg750ul. Szczęśliwicka
Ikona ulica z lewej.svg510ul. Piotrkowska
Ikona ulica z lewej.svg455ul. Elizy Orzeszkowej
Ikona ulica skrzyżowanie.svg320ul. Białobrzeska
Ikona ulica z prawej.svg230ul. Stefana Bobrowskiego
Ikona ulica z prawej.svg95ul. Stanisława Skarżyńskiego
Ikona ulica z lewej.svg70ul. Dunajecka
Ikona ulica koniec T.svg0ul. Grójecka
Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Opaczewska w Warszawie”
Ziemia52°12′40,8″N 20°57′44,6″E/52,211333 20,962389
Skwer Dobrego Maharadży

Ulica Opaczewska – ulica w dzielnicy Ochota w Warszawie, biegnąca od ul. Grójeckiej do Alej Jerozolimskich.

Historia

Powstała wraz z obecną ulicą Stefana Banacha jako odcinek dawnego traktu z Błonia do Czerska. W okresie późniejszym stanowiła granice wsi Rakowiec i Ochota. Została uregulowana w końcu XIX wieku, wtedy też otrzymała obecną nazwę.

Pierwotna zabudowa w całości koncentrowała się na wschodnim odcinku ulicy (ul. Stefana Banacha) – było to związane z istnieniem esplanady wokół fortu Szczęśliwice i zakazem wznoszenia zabudowań na tym terenie (zakaz obowiązywał do roku 1909).

W pierwszym okresie zabudowa ulicy składała się z murowanych parterowych domków; pierwszymi „miejskimi“ obiektami przy Opaczewskiej były zabudowania zajezdni tramwajowej Rakowiec z lat 1928–1930 położonej po południowej stronie ulicy, na wysokości wylotu ul. Piotrkowskiej, pod numerem 35 (według obecnej numeracji nr 23/25) oraz gmach Wolnej Wszechnicy Polskiej wzniesiony w tym samym czasie – wtedy pod adresem Opaczewska 2a, współcześnie ul. Stefana Banacha 2. Autorem projektu gmachu Wolnej Wszechnicy był Paweł Wędziagolski, przedstawiciel akademizmu w architekturze warszawskiej[1].

Nieco później, w latach 1926–1927, przy Opaczewskiej wybudowano według projektu Tadeusza Szaniora gmach szkół powszechnych 188 i 189, jednak przyporządkowany numeracji ul. Grójeckiej. Od strony ul. Opaczewskiej poprzedzał go plac targowy zwany Zieleniakiem słynący ze sprzedawanych tam owoców i warzyw. Targowisko powstało w roku 1917, w latach 20. zostało wybrukowane i skanalizowane.

Zabudowa zachodniego odcinka ulicy pojawiła się po roku 1926 i w całości dotrwała do czasów obecnych, jej najciekawsze przykłady to nowoczesne w chwili powstania kamienice z lat 1933–1938. Jednym z przedwojennych obiektów jest budynek nr 26 (róg ul. E. Orzeszkowej), w którym znajdowała się piekarnia, czynna jeszcze w pierwszych latach XXI w.

We wrześniu 1939 r. w rejonie skrzyżowania z ul. Grójecką toczyły się walki w obronie stolicy przed Niemcami, upamiętnione pomnikiem Barykada Września oraz wierszem Jana Janiczka Ulica Opaczewska:

Po II wojnie światowej częściowo odbudowano zniszczoną zajezdnię tramwajową, lecz w 1948 r. zrezygnowano z jej użytkowania i jej budynki rozebrano w latach 50. W latach 60. XX w. zbudowano wzdłuż ulicy budynki osiedla Szosa Krakowska. Zabudowa miejska kończyła się na ul. Szczęśliwickiej, dalej ciągnęły się pola z nielicznymi zabudowaniami gospodarskimi. Do czasów współczesnych zachowała się posesja nr 57, będąca pozostałościami gospodarstwa ogrodniczego Tadeusza Kubalskiego. Budynki mieszkalne i gospodarcze popadają w ruinę, są niezamieszkałe, choć jeszcze w pierwszej dekadzie XXI w. mieszkali tam chińscy robotnicy budujący pobliskie domy przy al. Bohaterów Września 3 i ul. Drawskiej 29.

Po 1990 roku na zachód od ul. Szczęśliwickiej zaczęto wznosić piętrowe budynki mieszkalne, a odcinek między al. Bohaterów Września a Al. Jerozolimskimi otrzymał asfaltową nawierzchnię ok. 1998 r., przy okazji zmieniając nieco przebieg ulicy (oryginalnie ulica wiodła wzdłuż ogrodzenia posesji nr 57). W tym samym okresie zbudowano także centrum handlowe Blue City wraz z parkingiem wielopoziomowym.

21 października 2015 r. ul. Opaczewska została skrócona, a jej odcinek między Al. Jerozolimskimi a ul. Mszczonowską przemianowano na ul. Kołomyjską[2].

Od 15 października 2018 r. do końca kwietnia 2019 r. skrzyżowanie z al. Bohaterów Września przebudowano na rondo[3], a 22 marca 2020 r. nadano mu nazwę ronda Artemiego Aroniszydzego[4].

Ważniejsze obiekty

  • Komenda Rejonowa Policji Warszawa III (nr 8)
  • Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Wszechświata
  • Centrum handlowe Blue City
  • Pomiędzy nitkami ulicy Opaczewskiej między ul. Szczęśliwicką a Grójecką znajduje się trzyhektarowy zieleniec zwany parkiem Opaczewskim[5], a od 2012 skwerem Dobrego Maharadży[6]. Od 2014 r. znajduje się na nim pomnik Dobrego Maharadży – oba obiekty upamiętniają jama sahiba Digvijaysinhji[7]. W jego pobliżu, nieco poza zasięgiem skweru, na rogu ul. Białobrzeskiej znajduje się rzeźba nieznanego autora W hołdzie macierzyństwu[8]

Przypisy

  1. Na zlecenie Wolnej Wszechnicy Polskiej zrealizował również Dom Spółdzielni Mieszkaniowej profesorów Wolnej Wszechnicy w pobliżu ul. Opaczewskiej, przy Grójeckiej 43.
  2. Uchwała nr XVI/341/2015 Rady M. St. Warszawy z dn. 27 sierpnia 2015 r., ogłoszona w Dz. Urz. Województwa Mazowieckiego w dn. 7 października 2015 r. (pol.). [dostęp 2015-11-21].
  3. Informacja na stronie www Urzędu M. St. Warszawy (pol.). [dostęp 2019-03-31].
  4. Uchwała nr XXVII/770/2020 Rady M. St. Warszawy z dn. 9 marca 2020 r., ogłoszona w Dz. Urz. Województwa Mazowieckiego w dn. 9 marca 2020 r. (pol.). [dostęp 2020-04-07].
  5. Park Opaczewski – intensywna zieleń we wnętrzu urbanistycznym (pol.). Urząd Dzielnicy Ochota. [dostęp 2014-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-02)].
  6. Uchwała nr XXXVII/954/2012 Rady M. St. Warszawy z dn. 31 maja 2012 r., ogłoszona w Dz. Urz. Województwa Mazowieckiego w dn. 13 czerwca 2012 r. (pol.). [dostęp 2013-04-18].
  7. Małgorzata Rojek: Skwer Dobrego Maharadży – odsłonięcie pomnika (pol.). Internetowa Ochota i Włochy, 2014-10-22. [dostęp 2014-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-02)].
  8. Miejsca pamięci na terenie dzielnicy Ochota (pol.). Urząd Dzielnicy Ochota. [dostęp 2014-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-21)].

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Ikona ulica z prawej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z prawej
Ikona ulica skrzyżowanie.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona skrzyżowania
Ikona ulica z lewej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z lewej
Ikona ulica koniec T.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - zakończenie skrzyżowaniem
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Ulica Opaczewska w Warszawie 2018.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Opaczewska w Warszawie
Skwer Dobrego Maharadży w Warszawie 2021.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Skwer Dobrego Maharadży w Warszawie
Ikona ulica rondo.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ronda
Ikona ulica początek T.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T