Ulica Pyskowicka w Tarnowskich Górach
| Stare Tarnowice | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 ulica Pyskowicka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 2167 m[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Tarnowskich Gór  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 50,438380°N 18,803141°E/50,438380 18,803141 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(3,5 t) ul. Mieczysława Niedziałkowskiego
ul. Wolności (
Ulica Pyskowicka w Tarnowskich Górach – jedna z głównych ulic Tarnowskich Gór. Łączy to miasto ze Zbrosławicami, przebiega przez dzielnicę Stare Tarnowice i stanowi jeden z odcinków drogi powiatowej klasy G o numerze 3275S powiatu tarnogórskiego[1].
Przebieg
Ulica Pyskowicka stanowi kontynuację ulicy Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Swój przebieg rozpoczyna na skrzyżowaniu z ulicą Wincentego Janasa, następnie biegnie w kierunku zachodnim, mijając m.in. Zamek w Starych Tarnowicach oraz Wielospecjalistyczny Szpital Powiatowy im. Bronisława Hagera. Kończy się na granicy Tarnowskich Gór z gminą Zbrosławice, a jej kontynuacją jest ul. Wolności w Zbrosławicach[1][2].
Nazwa
Nazwa ulicy pochodzi od miasta Pyskowice, w którego kierunku prowadzi. W latach okupacji niemieckiej (1939–1945) ulica nosiła nazwę Peiskretschamerstraße[3].
Historia
Droga łącząca zamek z gródkiem rycerskim oraz kościołem w centrum wsi, której śladem obecnie biegnie częściowo ulica Pyskowicka, musiała istnieć od zarania dziejów Tarnowic[4]. W 1736 roku droga z Tarnowskich Gór do Zbrosławic przez Stare Tarnowice pojawia się na mapie księstwa opolskiego autorstwa Iohannesa Wolfganga Wielanda[5]. W 1806 roku szosa z Tarnowskich Gór prawdopodobnie aż do zamku (będącego wówczas własnością Gottlieba von Büttnera) została utwardzona[6].
W latach 1922–1939 obecna ulica Pyskowicka kończyła się granicą państwową II RP z Niemcami. Na końcu tej ulicy znajdowało się przejście graniczne oraz Placówka Straży Granicznej I linii „Tarnowice Stare”[7] i Placówka Straży Celnej „Stare Tarnowice”[8].
Budynki
.JPG)
Przy ulicy Pyskowickiej znajdują się m.in.:
- Zespół zamkowy i folwarczny z XVI wieku, wpisany do rejestru zabytków (nr rej. A/639/66 z 2 maja 1966[9]), obejmujący Zamek w Starych Tarnowicach, park oraz stodołę, stajnię, oborę i dwie oficyny wchodzące w skład folwarku, obecnie Centrum Sztuki i Rzemiosła Dawnego – ul. Pyskowicka 39,
- stanowisko archeologiczne osady z okresu kultury przeworskiej i wczesnego średniowiecza, wpisane do rejestru zabytków (nr rej. C/1332/85) – miejsce o współrzędnych 50°25′59″N, 18°47′36″E[10],
obiekty wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków[10]:
- budynek mieszkalny z 1867 roku – ul. Pyskowicka 16-18,
- kapliczka na słupie z 1880 roku,
- budynek dawnej świetlicy wiejskiej oraz gospody z przełomu XIX i XX wieku – ul. Pyskowicka 12,
- budynki mieszkalne z przełomu XIX i XX wieku – ul. Pyskowicka 31 i 40,
- budynki mieszkalne z początku XX wieku – ul. Pyskowicka 13 i 24,
- budynki pofolwarczne z początku XX wieku – ul. Pyskowicka 43 i 45,
- kapliczka z początku XX wieku w murze otaczającym zamek, z figurką Najświętszej Maryi Panny – ul. Pyskowicka 39,
- stanowiska archeologiczne – średniowieczne ślady osadnictwa i osady z okresu średniowiecza – miejsca o współrzędnych: 50°26′20″N, 18°48′14″E; 50°26′09″N, 18°48′51″E; 50°26′17″N, 18°49′03″E i 50°26′18″N, 18°47′30″E.
Do zabytków nie należą znajdujące się przy ulicy Pyskowickiej budynki m.in. Wielospecjalistycznego Szpitala Powiatowego S.A. NZOZ Szpitala im. dr. Bronisława Hagera (ul. Pyskowicka 47-51) oraz Zarządu Dróg Powiatowych w Tarnowskich Górach (ul. Pyskowicka 54[11]).
Komunikacja
Według stanu na grudzień 2022 ulicą Pyskowicką organizowane są przewozy komunikacją autobusową Zarządu Transportu Metropolitalnego na liniach[12]:
- M107 (Tarnowskie Góry Dworzec – Pyskowice Szpitalna),
- 3 (Osada Jana Pawilon – Stare Tarnowice GCR),
- 64 (Tarnowskie Góry Dworzec – Stare Tarnowice Pętla),
- 80 (Tarnowskie Góry Dworzec – Gliwice Centrum Przesiadkowe),
- 134 (Tarnowskie Góry Dworzec – Wieszowa Stacja Paliw),
- 135 (Bytom Dworzec – Stare Tarnowice GCR),
- 142 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Kościelna),
- 191 (Tarnowskie Góry Dworzec – Boniowice Szkoła),
- 614 (Miasteczko Śląskie Osiedle – Rybna Lotników),
- 780 (Szarlej Kaufland – Stare Tarnowice GCR),
- 791 (Tarnowskie Góry Dworzec – Boniowice Szkoła).
Przy ulicy Pyskowickiej znajdują się przystanki autobusowe Stare Tarnowice Szpital oraz Stare Tarnowice Pętla[12].
Mieszkalnictwo
Według danych Urzędu Stanu Cywilnego w 2019 roku w budynkach znajdujących się przy ulicy Pyskowickiej zameldowanych było 258 osób[13].
Ciekawostki
30 lipca 2017 ulicą Pyskowicką przebiegała trasa wyścigu kolarskiego Tour de Pologne[14].
Przypisy
- ↑ a b c BIP – Zarząd Dróg Powiatowych w Tarnowskich Górach: Aktualny wykaz dróg powiatowych. 2020-09-09. [dostęp 2020-09-24]. (pol.).
- ↑ Ulica Pyskowicka w Tarnowskich Górach na mapie Polski Targeo.
- ↑ Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona: Lata 1939–1945. Plan Tarnowskich Gór. [w:] tarnowskie_gory.fotopolska.eu [on-line]. 2017-02-07. [dostęp 2017-09-24]. (pol.).
- ↑ Jan Drabina, Okręg tarnogórski przed założeniem miasta. Okręg tarnogórski w średniowieczu w świetle badań historycznych i toponomastycznych, [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 39, ISBN 83-911508-3-6.
- ↑ Jan Kwak, Tarnowskie Góry w okresie habsburskim (1526-1763). Dzieje polityczne, [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 79, ISBN 83-911508-3-6.
- ↑ Przemysław Nadolski, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918), [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 238, ISBN 83-911508-3-6.
- ↑ Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Tarnowskie Góry” do 1936 roku. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- ↑ Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2018-01-20].
- ↑ a b BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Gminna Ewidencja Zabytków. 2013-09-06. [dostęp 2018-01-27]. (pol.).
- ↑ Zarząd Dróg powiatowych w Tarnowskich Górach – kontakt.
- ↑ a b Lista przystanków: Tarnowskie Góry. [w:] Zarząd Transportu Metropolitalnego [on-line]. [dostęp 2019-01-15]. (pol.).
- ↑ Ludność miasta Tarnowskie Góry według stanu na dzień 31.12.2019 r. – Biuletyn Informacji Publicznej UM w Tarnowskich Górach.
- ↑ Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Tour de Pologne znowu w Mieście Gwarków!. 2017-07-30. [dostęp 2017-07-30]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Gabriel Wilk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wielospecjalistyczny Szpital Powiatowy S.A. NZOZ Szpital im. dr. B. Hagera w Tarnowskich Górach
Ulica Pyskowicka w Tarnowskich Górach-Starych Tarnowicach na niemieckiej mapie z 1929 (na podstawie mapy z 1883)
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Tarnowskie Góry County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.6412 N
- S: 50.3183 N
- W: 18.55 E
- E: 19.154 E
Znak D-43 – "koniec terenu zabudowanego".
Autor: Bazie, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Tarnowskie Góry, park, XVI w.
Znak B-18: zakaz wjazdu pojazdów o rzeczywistej masie całkowitej większej niż określono na znaku (tu: 7t)
Autor: Gabriel Wilk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ulica Pyskowicka w Tarnowskich Górach-Starych Tarnowicach z widocznym Zamkiem
Autor: