Ulica Rakowicka w Krakowie
Grzegórzki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
widok ulicy w kierunku południowym | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość | 1650 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
50°04′16,5″N 19°57′17,3″E/50,071240 19,954796 |
Ulica Rakowicka – ulica w Krakowie w Dzielnicy II Grzegórzki biegnąca od ulicy Lubicz do rzeki Białuchy, przez Wesołą i Warszawskie.
Jej nazwa nawiązuje do wsi Rakowice - ku której biegła od strony centrum miasta - obecnie będącej częścią Krakowa, odległej o około 2 km w kierunku północno-wschodnim.
Historia
Ulica powstała wraz z wytyczeniem Cmentarza Rakowickiego w latach 1800-1803. Początkowo rozpoczynała się od skrzyżowania z ul. Topolową, która przed budową dworca kolejowego Kraków Główny stanowiła połączenie z centrum Krakowa. Na skrzyżowaniu z ul. Topolową znajdowała się neogotycka rogatka miejska.
W 1847 r. ulicę przedłużono wzdłuż Parku Strzeleckiego do ulicy Lubicz. W latach 1912 i 1959 tę nazwę stopniowo nadawano kolejnym odcinkom w kierunku Białuchy.
Służyła jako droga do bastionu IVb Twierdzy Kraków, który powstał w latach 1854-55 w okolicy Cmentarza.
W 1912 przeprowadzono linię tramwajową na odcinku między ul. Lubicz i Topolową. W 1934 r. wydłużono ją na północ do bramy cmentarza Rakowickiego. Po 1945 r. powstała pętla tramwajowa między ul. Rakowicką a aleją płk. Władysława Beliny-Prażmowskiego.
Obiekty
Zabudowa południowego odcinka pochodzi w większości z lat 1875-1930. Łączą się tu style: historyzująco-secesyjny, neorenesansowy i eklektyczny. Z kolei odcinek na północ od skrzyżowania z ul. Aleksandra Lubomirskiego posiada charakter alei wysadzanej drzewami, otoczonej bardziej urozmaiconą zabudową. Znajdują się tu m.in.:
- otoczony ogrodem neorenesansowy Gmach Główny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie z 1893, będący pierwotnie Schroniskiem im. Lubomirskich
- Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i klasztor karmelitów bosych
- zabudowania wojskowe: neobarokowe koszary (obecnie z Muzeum 2 Korpusu Zmechanizowanego w Krakowie) oraz gmach zbrojowni z halą produkcyjną
- Cmentarz Rakowicki otwarty w 1803 r.
- budynek dawnej rogatki miejskiej w stylu historyzująco-modernistycznym
- Muzeum Fotografii w dawnym gmachu zbrojowni
- Archiwum Narodowe w Krakowie
Północny fragment (za skrzyżowaniem z ul. biskupa Jana Prandoty) biegnie ponadto wzdłuż cmentarza wojskowego, jednak oddzielony jest od niego pasem ogródków działkowych.
Pod skrzyżowaniem z ul. Aleksandra Lubomirskiego ulicę Rakowicką prostopadle przecina Tunel Krakowskiego Szybkiego Tramwaju.
Przez ulicę przebiega trasa Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca.
Galeria
ul. Rakowicka 4
Kamienica (proj. Aleksander Biborski, Antoni Dostal, 1910–1911)ul. Rakowicka 27
Gmach Główny Uniwersytetu EkonomicznegoWypustka torowa na ul. Rakowickiej wykonana wraz z budową pętli w 1934 roku. Budowa przedłużenia trasy w kierunku lotniska w Rakowicach-Czyżynach miała ruszyć w 1939 roku, jednak realizację przerwała wojna.
Ostatni odcinek ulicy przed rzeką Białuchą, widok na północ.
Przypisy
Bibliografia
- Rakowicka, ulica. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 835. ISBN 83-01-13325-2.
- Elżbieta Supranowicz Nazwy ulic Krakowa, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków 1995, ISBN 83-85579-48-6
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muzeum Fotografii, ul. Rakowicka 22, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Ulica Rakowicka w Krakowie. Ostatni odcinek ulicy przed rzeką Białuchą. Widok na północ. 2016
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Rakowickiej 4 w Krakowie. Proj. Antoni Dostal i Aleksander Biborski, 1910-1911.
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ulica Rakowicka, widok z płd, Wesoła, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Gmach główny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Widok ze skrzyżowania ul. Lubomirskiego z ul. Rakowicką.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Wypustka torowa zorganizowana niegdyś w kierunku lotniska w Czyzynach. wykonana w 1934 roku na ul. Rakowickiej. Obecna pętla pod Cmentarzem miała byc tylko pętlą tymczasową.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Dawna Rogatka miejska Olszańska w Krakowie przy ul. Rakowickiej. Po remoncie, 2016.
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, ul. Rakowicka 18, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Rakowickiej 3 w Krakowie. Proj. Władysław Kleinberger, 1899-1900.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ulica Rakowicka w Krakowie, widok na północ.
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Willa (1878, proj. arch. Antoni Łuszczkiewicz), ul. Rakowicka 15, Kraków
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Twierdza Kraków, koszary artylerii im Arcyksięcia Leopolda Salwatora, ul. Rakowicka 29, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Ulica Rakowicka w Krakowie, widok na południe spod pętli przy Cmentarzu Rakowickim.
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dom Trembeckich, 1875 proj. Maksymilian Nitsch, ul. Rakowicka 9, Wesoła, Kraków
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T