Ulica Rakowicka w Krakowie
| Grzegórzki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 widok ulicy w kierunku południowym | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 1650 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 50°04′16,5″N 19°57′17,3″E/50,071240 19,954796 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Rakowicka – ulica w Krakowie w Dzielnicy II Grzegórzki biegnąca od ulicy Lubicz do rzeki Białuchy, przez Wesołą i Warszawskie.
Jej nazwa nawiązuje do wsi Rakowice - ku której biegła od strony centrum miasta - obecnie będącej częścią Krakowa, odległej o około 2 km w kierunku północno-wschodnim.
Historia
Ulica powstała wraz z wytyczeniem Cmentarza Rakowickiego w latach 1800-1803. Początkowo rozpoczynała się od skrzyżowania z ul. Topolową, która przed budową dworca kolejowego Kraków Główny stanowiła połączenie z centrum Krakowa. Na skrzyżowaniu z ul. Topolową znajdowała się neogotycka rogatka miejska.
W 1847 r. ulicę przedłużono wzdłuż Parku Strzeleckiego do ulicy Lubicz. W latach 1912 i 1959 tę nazwę stopniowo nadawano kolejnym odcinkom w kierunku Białuchy.
Służyła jako droga do bastionu IVb Twierdzy Kraków, który powstał w latach 1854-55 w okolicy Cmentarza.
W 1912 przeprowadzono linię tramwajową na odcinku między ul. Lubicz i Topolową. W 1934 r. wydłużono ją na północ do bramy cmentarza Rakowickiego. Po 1945 r. powstała pętla tramwajowa między ul. Rakowicką a aleją płk. Władysława Beliny-Prażmowskiego.
Obiekty
Zabudowa południowego odcinka pochodzi w większości z lat 1875-1930. Łączą się tu style: historyzująco-secesyjny, neorenesansowy i eklektyczny. Z kolei odcinek na północ od skrzyżowania z ul. Aleksandra Lubomirskiego posiada charakter alei wysadzanej drzewami, otoczonej bardziej urozmaiconą zabudową. Znajdują się tu m.in.:
- otoczony ogrodem neorenesansowy Gmach Główny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie z 1893, będący pierwotnie Schroniskiem im. Lubomirskich
- Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i klasztor karmelitów bosych
- zabudowania wojskowe: neobarokowe koszary (obecnie z Muzeum 2 Korpusu Zmechanizowanego w Krakowie) oraz gmach zbrojowni z halą produkcyjną
- Cmentarz Rakowicki otwarty w 1803 r.
- budynek dawnej rogatki miejskiej w stylu historyzująco-modernistycznym
- Muzeum Fotografii w dawnym gmachu zbrojowni
- Archiwum Narodowe w Krakowie
Północny fragment (za skrzyżowaniem z ul. biskupa Jana Prandoty) biegnie ponadto wzdłuż cmentarza wojskowego, jednak oddzielony jest od niego pasem ogródków działkowych.
Pod skrzyżowaniem z ul. Aleksandra Lubomirskiego ulicę Rakowicką prostopadle przecina Tunel Krakowskiego Szybkiego Tramwaju.
Przez ulicę przebiega trasa Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca.
Galeria
Widziana z ul. Lubicz
Widok ulicy w kierunku północnym
ul. Rakowicka 3
Kamienica (proj. Władysław Kleinberger, 1899–1900)
ul. Rakowicka 4
Kamienica (proj. Aleksander Biborski, Antoni Dostal, 1910–1911)
ul. Rakowicka 9
Dawny dom i zakład kamieniarski braci Trembeckich (proj. Maksymilian Nitsch, 1875)
ul. Rakowicka 15
Dawna willa i zakład artystyczno-ślusarski Oremusów (proj. Antoni Łuszczkiewicz, 1878)
ul. Rakowicka 18
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (Karmelitów bosych)
ul. Rakowicka 22.
Muzeum Fotografii.
ul. Rakowicka 27
Gmach Główny Uniwersytetu Ekonomicznego
ul. Rakowicka 29.
Dawne austriackie koszary artylerii im. Arcyksięcia Leopolda Salwatora
ul. Rakowicka 43
Rogatka Miejska (Olszańska)
Wypustka torowa na ul. Rakowickiej wykonana wraz z budową pętli w 1934 roku. Budowa przedłużenia trasy w kierunku lotniska w Rakowicach-Czyżynach miała ruszyć w 1939 roku, jednak realizację przerwała wojna.
Ostatni odcinek ulicy przed rzeką Białuchą, widok na północ.
Przypisy
Bibliografia
- Rakowicka, ulica. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 835. ISBN 83-01-13325-2.
- Elżbieta Supranowicz Nazwy ulic Krakowa, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków 1995, ISBN 83-85579-48-6
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muzeum Fotografii, ul. Rakowicka 22, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Ulica Rakowicka w Krakowie. Ostatni odcinek ulicy przed rzeką Białuchą. Widok na północ. 2016
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Rakowickiej 4 w Krakowie. Proj. Antoni Dostal i Aleksander Biborski, 1910-1911.
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ulica Rakowicka, widok z płd, Wesoła, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Gmach główny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Widok ze skrzyżowania ul. Lubomirskiego z ul. Rakowicką.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Wypustka torowa zorganizowana niegdyś w kierunku lotniska w Czyzynach. wykonana w 1934 roku na ul. Rakowickiej. Obecna pętla pod Cmentarzem miała byc tylko pętlą tymczasową.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Dawna Rogatka miejska Olszańska w Krakowie przy ul. Rakowickiej. Po remoncie, 2016.
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, ul. Rakowicka 18, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Rakowickiej 3 w Krakowie. Proj. Władysław Kleinberger, 1899-1900.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ulica Rakowicka w Krakowie, widok na północ.
%2c_15_Rakowicka_street%2c_Krakow%2c_Poland.jpg)
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Willa (1878, proj. arch. Antoni Łuszczkiewicz), ul. Rakowicka 15, Kraków
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Twierdza Kraków, koszary artylerii im Arcyksięcia Leopolda Salwatora, ul. Rakowicka 29, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Ulica Rakowicka w Krakowie, widok na południe spod pętli przy Cmentarzu Rakowickim.
%2c_9_Rakowicka_street%2c_Krak%c3%b3w%2c_Poland.jpg)
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dom Trembeckich, 1875 proj. Maksymilian Nitsch, ul. Rakowicka 9, Wesoła, Kraków