Ulica Rzgowska w Łodzi

ulica Rzgowska
	Górniak, Chojny, Stare Chojny
	; Widok na odcinek bliższy ul. Rzgowskiej w Łodzi, z placu Reymonta
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Długość	5,5 km
Przebieg
	Położenie na mapie Łodzi ulica Rzgowska
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Rzgowska
	Położenie na mapie województwa łódzkiego ulica Rzgowska
	51°43′17,7″N 19°29′00,5″E/51,721580 19,483459

Ulica Rzgowska w Łodzi – łódzka ulica będąca trasą wylotową z Łodzi w kierunku Rzgowa. Położona w dzielnicy Górna. Rozpoczyna się na placu Reymonta, a kończy na granicy Łodzi i Starowej Góry (w okolicy skrzyżowania z ul. Zagłoby), gdzie przechodzi w ulicę Szeroką.

Przed wybudowaniem i oddaniem do użytku nowej, ważnej dla łódzkiego transportu inwestycji (noc z 31.08/01.09.2014) nazwanej roboczo 'Trasa Górna', a obecnie al. Bartoszewskiego; ulica Rzgowska od Paderewskiego / Broniewskiego (skrzyżowanie z DK nr 14) do granic miasta znajdowała się w ciągu drogi krajowej nr 1. Ówczesna Trasa Górna (o długości 4 km), będąca skrzyżowaniem ze Rzgowską ok. 300 m od granicy administracyjnej, przejęła fragment "jedynki" od tej ulicy, toteż odcinek od Paderewskiego / Broniewskiego do Bartoszewskiego stracił klasyfikację drogi krajowej. Taka sytuacja utrzymywała się do 1 lipca 2016 r., kiedy to otwarto 40-kilometrowy odcinek autostrady A1 (Łódź Północ - Tuszyn) stanowiący wschodnią obwodnicę Łodzi, przez co zmieniono numer drogi krajowej nr 1 na 91. Niegdyś ul. Rzgowska była drogą krajową na odcinku 4,0 km, a teraz jest zaledwie przez 300 m.

Wzdłuż Rzgowskiej (na odcinku ok. 3 km) jest poprowadzone torowisko tramwajowe. Na odcinku pl. Niepodległości - Paderewskiego / Broniewskiego tory znajdują się w jezdni, na dalszym odcinku do ul. Kurczaki infrastruktura tramwajowa znajduje się w pasie zieleni pomiędzy nitkami. Przy skrzyżowaniu Rzgowska / Kurczaki (północno-wschodni narożnik) znajduje się krańcówka tramwajowa "Kurczaki" (przystanek nr 1001).

Ulica Rzgowska jest istotnym dla miejskiego ruchu połączeniem między centrum a dzielnicą Górna. Końcowy odcinek ulicy jest fragmentem trasy wylotowej na Katowice dla osób przejeżdżających przez Łódź (prowadzi do węzłów (S8) 'Rzgów' oraz (A1) 'Tuszyn').

Przebieg

Ulica Rzgowska liczy 357 numerów. Początkowo przebiega w kierunku południowo-wschodnim, następnie skręca nieznacznie w stronę południa, by w końcowej części zmienić kierunek na południowy zachód.

**Osiedla przez które przebiega ulica**
obszary SIM	administracyjne
Górniak	Górniak
Chojny	Chojny-Dąbrowa
Stare Chojny	Chojny

Odcinek początkowy ulicy Rzgowskiej (od placu Reymonta do skrzyżowania z ulicami Broniewskiego i Paderewskiego), charakteryzuje się w obecnością licznych punktów handlowo-usługowych. Odcinek za w/w skrzyżowaniem jest zdecydowanie bardziej ubogi zarówno jeśli chodzi o interesującą architekturę jak i zurbanizowanie. Pasy jezdni rozdzielone są torami tramwajowymi – ulica przekształca się w trasę wylotową miasta.

Cechuje się licznymi obniżeniami i wzniesieniami terenu.

Odcinek przy skrzyżowaniu z ul. Dachową jest uważany za jeden z najbardziej niebezpiecznych, ze względu na szybkość jadących pojazdów oraz obecność przejścia dla pieszych w niewielkiej odległości od wyjazdu spod wiaduktu. Dla zwiększenia bezpieczeństwa zainstalowano nieopodal sygnalizację świetlną.

Historia

Początkowo była zwykłym traktem, biegnącym przez dobra szlacheckie Chojen i Starowej Góry, a formę ulicy otrzymała w okresie uprzemysłowienia Łodzi. Najpierw jej krótki odcinek docierał od Górnego Rynku do granicy miasta (ówczesna ulica Dąbrowska). Później w miarę dołączania do Łodzi części Chojen ulica wydłużała się, a po obu jej stronach powstawały fabryki i domy mieszkalne^[1]. W wyniku zawartej umowy^[2] w 1924 roku powstało kilka linii tramwajowych sięgających do przedmieścia Łodzi, m.in. ulicą Rzgowską od Górnego Rynku do kolei na Chojnach, o długości 2252 mb. Pojawiły się na niej tramwaje linii 4 i 11. Początkowo jeździły po jednym torze. W 1927 roku położono drugie tory oraz wybudowane nowe, odchodzące od ulicy Rzgowskiej ulicą Dąbrowskiego do ulicy Kilińskiego. W latach okupacji hitlerowskiej 1939–1945 nosiła niem. nazwę Heerstrasse^[3] (ulica Armijna). Podczas poszerzania ulicy w latach siedemdziesiątych, Rzgowska zmieniła nieco bieg na odcinku Komorniki-Kurczaki omijając cmentarz św. Franciszka i „zakręt śmierci”. W 2014 roku ruch na ulicy (oraz na prostopadłej Paderewskiego) został odciążony dzięki zbudowanej Trasie Górna.

**Zmiany nazw**^[4]
1873?–1888–1915	1915–1918	1918–1940	1940–1945	1945–1955	1955–1956	od 1956
Rzgowska	Rzgower Str.	Rzgowska	Heerstr.	Rzgowska	Kaliszewskiego Bolesława	Rzgowska

Obiekty na przebiegu ulicy

Kolumna dziś zawiera opis miejsca ulicy wg aktualnej nazwy lub istniejącego teraz. Kolumna dawniej zawiera opis miejsca ulicy według dawnej nazwy lub miejsca istniejącego przed aktualnym.

nr posesji	dziś	dawniej
2	punkty handlowo-usługowe	Synagoga Pereca Grinberga kino Rekord (Kometa)^[5]Kinematograf Kometa powstał w kwietniu 1909 roku dzięki Aleksandrowi Stefańskiemu. Publiczność była przede wszystkim robotnikami z pobliskiej Fabryki Geyera w Łodzi. Po I wojnie światowej kino zmieniło nazwę (Rekord) i właściciela (Bronisław Zygadlewicz i Stanisław Justewicz). Kino zlikwidowano w pierwszej połowie lat 80. XX wieku^[6].
5-9	plac Niepodległości	plac Leonarda
8		Synagoga Jankiela Fersztera
10		Synagoga Moszka Krela i Moszka Bergera
12	dom z końca XIX wieku
17a	Zakłady Arelan	Zakłady Leonhardt, Woelker i Girbardt
17	Wyższa Szkoła Informatyki	Zakłady Leonhardt, Woelker i Girbardt
24		Biuro Oddziału Świadków Jehowy w Polsce
26/28	Centrum Logistyczne Monnari i inne zakłady handlowo-usługowe	Fabryka braci Stolarow
34	Bank Nordea	Łaźnie Miejskie
41a	Kościół pw. Matki Boskiej Anielskiej
47	kamienica mieszkalna z 1929 roku
50	przychodnia lekarska i apteka	Restauracja Lajkonik
68	Czerwony Rynek	Rynek Hittmana
74	punkt handlowo-usługowy, charakterystyczna architektura budynku zachowała się do dziś	Kino Sfinks (Orion, Colosseum)^[5] Kinematograf Orion otwarto 23 listopada 1909 roku. W 1912 roku zmienił nazwę na Czary. Następnie zostało zamknięte. W 1924 roku, dzięki Bronisławowi Zygdalewiczowi, otwarto je znowu jako Colosseum. Cztery lata później zmieniono nazwę na Sfinks i pod taką nazwą funkcjonowało do wybuchu II wojny światowej. Wtedy budynek kupiło Zjednoczenie Badaczy Pisma Świętego w Piotrze i był wykorzystywany do spotkań i szkoleń. Potem budynek przejęło państwo. Sala była wykorzystywana jako sportowa. Odbywały się w niej między innymi walki bokserskie^[6].
84	punkt handlowo-usługowy, modernistyczny charakter budynku jest zachowany do dziś	Kino Roma^[5]Budynek Domu Ludowego przy parafii pw. Przemienienia Pańskiego powstał na początku lat 30. XX wieku. W 1936 roku zaczęło tam działać kino Nasze, którego nazwę zmieniono na Roma trzy lata później. Kino działało do początku lat 90, kiedy obiekt posiadający 421 miejsc na widowni został zwrócony pobliskiej parafii^[6].
88	Kościół pw. Przemienienia Pańskiego
92/94		Kino Mewa^[7]^[5]Kino powstało dzięki Teofilowi Tomaszewskiemu w 1929 roku. Po wojnie widownia liczyła 260 miejsc. Budynek kina już nie istnieje, został wyburzony przy poszerzaniu ulicy Rzgowskiej^[6].
114		odlewnia żeliwa (połowa XIX wieku); Zakłady Fakora
156/158	Cmentarz katolicki św. Franciszka
240	Kościół pw. Wojciecha Biskupa Męczennika
247	Dwór Benedykta Górskiego z końca XVIII wieku
247	Stawy Jana
281/289	Instytut „Centrum Zdrowia Matki Polki”

Obiekty w okolicach ulicy

Ważne obiekty na przebiegu ulicy

Fabryka braci Stolarow

Dawny budynek szkoły należącej do kompleksu fabrycznego braci Stolarow

Kamienica przy numerze 37

Widok w kierunku północnym na ulicę Rzgowska. Zdjęcie zrobione na wysokości ul. Leczniczej.

Kościół pw. Wojciecha Biskupa Męczennika

Rzgowska 247, budynek OSiR - Stawy Jana

Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki

Galeria obiektów w pobliżu ul. Rzgowskiej

Park im. 1 Maja, Stawy Stefańskiego

Park im. Legionów

Przychodnia Miejska przy ul. Leczniczej

Park Miejski przy ul. Leczniczej

Park im. Władysława Reymonta
Park im. Jarosława Dąbrowskiego
Parafia św. Faustyny Kowalskiej
Klasztor oo. Franciszkanów – ul. Krasickiego 2a
Park im. Legionów – ul. Sanocka
Fabryka Aleksandra Schichta w Łodzi – ul. Łukasińskiego (obecnie osiedle Arboretrum)
Przychodnia Miejska – ul. Lecznicza
Park Miejski przy ul. Leczniczej – ul. Lecznicza
Park im. 1 Maja

Komunikacja

Przez ulicę przebiegają następujące linie łódzkiego MPK:

tramwajowe: 2, 5, 6, 11A, 15
autobusowe: 52, 56, 62, 63, 70, 71A, 71B, 72A, 72B, 75A, 75B, 93, H, N3A, N3B

Przy skrzyżowaniu z ulicą Kurczaki znajduje się pętla tramwajowa „Chojny Kurczaki” (przystanek nr 1001).

Przypisy

↑ Spacerownik; Górna i nie tylko. Ryszard Bonisławski, Joanna Podolska. Wyd. Gazeta Wyborcza
↑ Historia komunikacji. mpk.lodz.pl. [dostęp 2014-02-27]. Cytat: ważnym wydarzeniem regulującym problem komunikacji na terenie Łodzi, było podpisanie umowy koncesyjnej pomiędzy Gminą Miejską Łódź i Spółką Akcyjną Kolei Elektrycznej Łódzkiej dotyczącej rozbudowy i eksploatacji istniejącej w Łodzi sieci tramwajowej.
↑ Łódzkie ulice. [dostęp 2012-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-20)].
↑ Baza: Ulice Łodzi (pol.). W: Bazy on-line [on-line]. wimbp.lodz.pl. [dostęp 2012-03-24].
↑ ^a ^b ^c ^d Szlak dziedzictwa filmowego Łodzi. Filmowalodz.pl. [dostęp 2014-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-29)].
↑ ^a ^b ^c ^d Michalska i inni, Łódzkie kina : od Bałtyku do Tatr, ISBN 978-83-7729-229-7, OCLC 943687743 .
↑ Kina, których już nie ma. mmlodz.pl, 11 grudnia 2009. [dostęp 2015-08-25].

[Spacerownik_Górna_i_nie_tylko-1] Spacerownik; Górna i nie tylko. Ryszard Bonisławski, Joanna Podolska. Wyd. Gazeta Wyborcza

[mpk.lodz-2] Historia komunikacji. mpk.lodz.pl. [dostęp 2014-02-27]. Cytat: ważnym wydarzeniem regulującym problem komunikacji na terenie Łodzi, było podpisanie umowy koncesyjnej pomiędzy Gminą Miejską Łódź i Spółką Akcyjną Kolei Elektrycznej Łódzkiej dotyczącej rozbudowy i eksploatacji istniejącej w Łodzi sieci tramwajowej.

[Łódzkie_ulice_Internet_Archive-3] Łódzkie ulice. [dostęp 2012-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-20)].

[Baza_Ulice_Łodzi-4] Baza: Ulice Łodzi (pol.). W: Bazy on-line [on-line]. wimbp.lodz.pl. [dostęp 2012-03-24].

[filmowalodz-5] Szlak dziedzictwa filmowego Łodzi. Filmowalodz.pl. [dostęp 2014-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-29)].

[:0-6] Michalska i inni, Łódzkie kina : od Bałtyku do Tatr, ISBN 978-83-7729-229-7, OCLC 943687743 .

[mmlodz-interwencje-7] Kina, których już nie ma. mmlodz.pl, 11 grudnia 2009. [dostęp 2015-08-25].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne