Ulica Smocza w Warszawie
| Nowolipki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Ulica Smocza przy Pawiej, widok w kierunku północnym | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 1,1 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 52°14′46,5″N 20°59′06,7″E/52,246250 20,985194 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Smocza – ulica w warszawskiej dzielnicy Wola.
Opis
Dawna droga, częściowo uregulowana w XVIII wieku. Urzędową nazwę ulicy Smoczej nadano w 1771[1]. Pochodzenie tej nazwy nie jest znane. Według różnych źródeł może ona wywodzić się od bardzo załamanego przebiegu ulicy lub też znajdującego się przy niej domu pod znakiem smoka[1].
W 1871 na terenie między obecnymi ulicami: Smoczą, Glinianą, Okopową i Niską, w miejscu zasypanych i splantowanych glinianek, rozpoczęła się budowa garbarni, działającej od lat 80. XIX wieku pod firmą Bracia Pfeiffer[2].
W 1914 roku do kamienicy przy ul. Nowolipki 53, znajdującej się na rogu ul. Smoczej, wprowadził się wraz z rodziną Józef Rotblat[3], laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1995 roku[4] (od 2018 roku upamiętnia go nazwa znajdującego się w tym miejscu skweru)[5].
W okresie międzywojennym mieszkał przy niej przede wszystkim żydowski proletariat i biedota.
W listopadzie 1940 ulica została w całości włączona do getta[6]. W dniach 6–11 września 1942, podczas wielkiej akcji deportacyjnej, między ulicami: Smoczą, Gęsią, Zamenhofa, Szczęśliwą i placem Parysowskim zgromadzono ok. 100 tys. mieszkańców getta („kocioł na Miłej” lub „kocioł na Niskiej”)[7]. W wyniku selekcji 32 tys. osób otrzymało „numerki na życie” i mogło pozostać w getcie, 2,6 tys. zastrzelono, a ponad 54 tys. wywieziono do obozu zagłady w Treblince[8].
Zabudowa ulicy uległa całkowitemu zniszczeniu w latach 1943–1944.
Ważniejsze obiekty
Przypisy
- ↑ a b Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 190. ISBN 83-86619-97X.
- ↑ Józef Mieczysław Pfeiffer: Wspomnienia warszawskiego przemysłowca. Warszawa: Bis Press, 2003, s. 18–19. ISBN 83-913295-5-0.
- ↑ Marek Górlikowski: Noblista z Nowolipek. Józefa Rotblata wojna o pokój. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2018, s. 107−108. ISBN 978-83-240-5540-1.
- ↑ The Nobel Peace Prize 1995. [w:] The Nobel Prize [on-line]. [dostęp 2022-09-05].
- ↑ Uchwała nr LXXIII/2038/2018 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 30 sierpnia 2018 r. w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego poz. 8789 [on-line]. 17 września 2018. [dostęp 2022-10-03].
- ↑ Paweł E. Weszpiński: Mapa nr 1. Getto warszawskie. Granice przed wielką akcją likwidacyjną. [w:] Barbara Engelking, Jacek Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013. ISBN 978-83-63444-27-3.
- ↑ Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 746, 859. ISBN 978-83-63444-27-3.
- ↑ Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 745–746. ISBN 978-83-63444-27-3.
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Crossroads with a major road ahead.
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - zakończenie skrzyżowaniem
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Smocza w Warszawie przy skrzyżowaniu z Pawią (widok w kierunku północnym)
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T