Ulica Stalowa we Wrocławiu

Ulica Stalowa

Gajowice
Od ul. Kwaśnej do ul. Kruczej
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Długość	1128 m
Poprzednie nazwy	Kopischstrasse
Przebieg
ul. Mielecka ul. Krucza ul. Kwaśna ul. Pereca ul. Grochowa ul. Oporowska ul. Grabiszyńska ul. Mosiężna ul. Brązowa
Położenie na mapie Wrocławia Ulica Stalowa
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Ulica Stalowa
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Ulica Stalowa
51°05′50,013″N 17°00′06,767″E/51,097226 17,001880

(c) Danuta B. / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0

Gajowice^[a]

Ulica Stalowa – ulica położona we Wrocławiu na osiedlu Gajowice, w dawnej dzielnicy Fabryczna^[1][2][3][4]. Ulica ma 1128 m długości^[1]. Biegnie od ulicy Kruczej do torów kolejowych zamykających północny kraniec ulicy^[1][2], którymi przebiegają linie kolejowe: LK 273, LK 274, LK 757, LK 760, LK 761^[5]. W początkowym i końcowym biegu ulicy znajdują się między innymi zachowane kamienice oraz inne budynki wpisane do gminnej ewidencji zabytków, w szczególności przy skrzyżowaniu z ulicą Grabiszyńską schron przeciwlotniczy dla ludności cywilnej z lat 1940-1941^[6].

Historia

Ulica przebiega przez obszar osiedla Gajowice, który został włączony do miasta w 1868 r.^[4] Biegła tu droga do dawnej wsi Grabiszyn (położonej ówcześnie wzdłuż dzisiejszej ulicy Grabiszyńskiej na odcinku od ulicy Bzowej do ulicy Klecińskiej), o której najstarszy zapis pochodzi z 1465 r., a we wzmiance z 1499 r. nazwana była drogą grabiszyńską. Za ulicę uznano ją w 1823 r.^[7][8] Przy południowym krańcu współczesnej ulicy Stalowej natomiast znajdowało się niegdyś tzw. Kwaśne Źródło – Sauerbrunn^[b], wzmiankowane już w 1806 r., a użytkowane rekreacyjnie do 1945 r. Znajdował się tu między innymi staw z wypożyczalnią łódek – Park przy Kwaśnym Źródle^[9][10][11]. Stosunkowo późno, na śladzie dawnej drogi gruntowej, wytyczono tu trzeci, ostatni odcinek ulicy Kruczej^[12]. Odcinek ulicy Stalowej, jako Kopischstrasse, w rejonie ulicy Grabiszyńskiej, widoczny jest już na planie z 1901 r.^[10]

Zabudowa Gajowic w rejonie Stalowej, w części północnej, realizowana była dopiero w pierwszej połowie XX wieku. Powstały tu budynki, w tym kamienice czynszowe, w zabudowie pierzejowej^[4][6][8]. W pierwszej kolejności powstała zabudowa odcinka północnego od ulicy Grabiszyńskiej do torów kolejowych^[6][13]. W kolejnych latach nastąpiła zabudowa odcinka południowego od ulicy Kruczej do Kwaśnej. Zabudowa ta realizowana w latach 1925-1936 wzdłuż ulicy Kruczej i przy ulicach przyległych, obejmowała między innymi osiedle Sauerbrunn-Viertel (Kwaśne Źródło), zbudowanego według projektu Hermanna Wahlicha i Heinricha Rumpla z 1928 r.^{[6][12][13][14][15][16]}. Odcinek środkowy ulicy łączący wyżej opisane powstał po 1932 r.^[11][13]

W 1943 r.^[17] (lub w latach 1940-1941^[6]) przy skrzyżowaniu z ulicą Grabiszyską zbudowano schron przeciwlotniczy dla ludności cywilnej^[6][17]. Projektantami obiektu byli Richard Konwiarz^[6][17][18] i Rudolf Stein^[17][19]. Jego architektura inspirowana była budowlą więzienia dla kobiet w Würzburgu projektu Petera Speetha z 1809 r. Powstał tu pięciokondygnacyjny budynek na planie litery "L" z przylegającą częścią mieszkalną oraz gospodarczą, zwieńczony dachem o przekroju trapezowym. Elewacja posiada boniowanie w przyziemiu i narożnikach okalające poszczególne elewacje rozczłonkowane regularnie rozmieszczonymi otworami wentylacyjnymi. Środkowe wejście nawiązuje formą do monumentalnej bramy fortecznej. W latach 70. XX wieku niekorzystnie obniżono dach oraz zamurowano wejście środkowe^[17]. W latach 2008-2010 przeprowadzono przebudowę budowli obronnej (schronu) na budynek usługowy z przeznaczeniem na Archiwum Urzędu Miejskiego^[20].

W wyniku działań wojennych prowadzonych podczas oblężenia Wrocławia w 1945 r. znaczna część zabudowy uległa zniszczeniu. Zachowała się jednak część kamienic i budynków po północnej stronie ulicy Grabiszyńskiej oraz w rejonie ulicy Kruczej, w tym część osiedla Sauerbrunn-Viertel. W tym drugim przypadku mniejsza liczba zniszczonych budynków wynikała z faktu, iż ta część miasta została zdobyta przez Armię Czerwoną stosunkowo wcześnie, bo już w lutym 1945 r., a kolejne walki skutkowały zniszczeniami w dalej części miasta^{[4][8][12][21][22]}.

Po wojnie, w 1945 r. zasypano kwaśne źródło ze stawem^[c][9]. Na miejscu dawnego ogrodu napływający do miasta nowi mieszkańcy zaczęli zakładać i uprawniać bez żadnych ram organizacyjnych różnej wielkości ogrody. Dopiero w 1949 r. powołano Pracowniczy Ogród Działkowy „Gajowice”^[23]. W latach 60. XX wieku zrealizowano budowę osiedla mieszkaniowego Gajowice, na wolnych terenach po zniszczonej zabudowie przedwojennej, także zabudowie plombowej. Zabudowa ta sięga ulicy Stalowej, a w rejonie ulicy Oprowskiej dochodzi do placu Srebrnego^{[4][21][24][25]}. Zbudowano budynki mieszkalne o pięciu i jedenastu kondygnacjach nadziemnych, a w rejonie ulicy Stalowej, Grochowej i Icchaka Lejba Pereca zespół szkół o lekkiej i nowoczesnej architekturze^[21]. Ulica Grabiszyńska stała się jedną z głównych arterii komunikacyjnych miasta^[7].

W latach 2010-2011 zrewitalizowano wnętrze międzyblokowe Stalowa, Brązowa, Spiżowa^[26], a w latach 2015-2017 wybudowano nową trasę rowerową wzdłuż ulicy Grabiszyńskiej^[27].

Nazwy

W swojej historii ulica nosiła następujące nazwy:

• Kopischstrasse, do 1946 r.^[28][11]
• Stalowa, od 1946 r.^[1][28].

Nazwa niemiecka ulicy Kopischstrasse upamiętniała Augusta Kopischa, urodzonego 26.05.1799 r. we Wrocławiu, zmarłego 6.02.1853 r. w Berlinie, wrocławskiego poetę i malarza^[28]. Współczesna nazwa ulicy została nadana przez Zarząd Wrocławia i ogłoszona w okólniku nr 12 z 7.03.1946 r.^[1].

Układ drogowy

Do ulicy Żelaznej przypisana jest droga gminna o długości 1128 m (numer drogi 106264D, numer ewidencyjny drogi G1062640264011)^[1][29]. Część ulicy od ulicy Grabiszyńskiej do torów kolejowych ma przypisaną klasę dojazdową^[30][31].

Ulica łączy się z następującymi drogami publicznymi, kołowymi:

Drogi powiązane

powiązanie	droga	foto
kontynuacja	ulica Mielecka[32] ulica Bernarda Pretficza (połączenie pieszo-rowerowe)[33][34]
skrzyżowanie	ulica Krucza[1][35]
skrzyżowanie	ulica Kwaśna[36]
ciąg pieszo-rowerowy	teren ROD "Gajowice"[37]
skrzyżowanie	ulica Pereca[38]
skrzyżowanie	ulica Grochowa[39]
skrzyżowanie	ulica Oporowska[40]
skrzyżowanie, sygnalizacja świetlna[41]	ulica Grabiszyńska[42][43] (klasy głównej[44][45], torowisko tramwajowe[44][46][47])
skrzyżowanie	ulica Miedziana[48]
skrzyżowanie	ulica Brązowa[49]
ciąg pieszo-rowerowy	planowany: ulica Manganowa i dalej wzdłuż torów[50][51]

Ulica położona jest na działkach ewidencyjnych o łącznej powierzchni 25 150 m², wg poniższego zestawienia:

Działki ewidencyjne.

numer	odcinek	powierzchnia	zagospodarowanie	foto
dz. nr 3, AM-16, obręb Grabiszyn[1][52]	od ul. Kruczej do Kwaśnej	3201 m2[d]	droga gminna
dz. nr 17/1, AM-14, obręb Grabiszyn[1][53]	od ul. Kwaśnej do Grabiszyńskiej	14 491 m2[d]	droga gminna
dz. nr 7, AM-10, obręb Grabiszyn[1][54]	od ul. Grabiszyńskiej do torów	7458 m2[d]	droga gminna
razem powierzchnia: 25 150 m2[d]

Współcześnie ulica na odcinku od ulicy Grabiszyńskiej do torów kolejowych znajduje się w strefie ograniczonej prędkości 30 km/h^[55]. Ten odcinek ulicy jak i przyległe ulice wskazana jest dla ruchu rowerowego. Są one połączone ze ścieżkami rowerowymi biegnącymi wzdłuż ulicy Grabiszyńskiej^[47][56][57]. Przy skrzyżowaniu z tą ulicą znajduje się stacja roweru miejskiego^[47][56]. Ponadto wskazuje się tę ulicę na odcinku od ulicy Kruczej do ulicy Grabiszyńskiej jako szkielet przestrzeni publicznej osiedla^[58], a na pozostałym odcinku jako istotną dla spójności przestrzeni publicznej osiedla^[59].

Przystanki autobusowe i tramwajowe położone przy skrzyżowaniu ulicy Stalowej i Grabiszyńskiej noszą nazwę "Stalowa", a przystanki autobusowe przy skrzyżowaniu z Kruczą noszą nazwę "Krucza (Mielecka)". Ulicą Stalową w ramach komunikacji miejskiej przebiegają linie autobusowe na odcinku od ulicy Grochowej do ulicy Grabiszyńskiej^[47]. Do lat 90. XX wieku ulicą Stalową, od ulicy Icchaka Lejba Pereca od Kruczej przebiegała linia autobusu pośpiesznego "C" w jednym kierunku^[60][61].

Na całej ulicy jezdnia posiada nawierzchnię z granitowej kostki brukowej, z wyłączeniem krótkich odcinków przy skrzyżowaniu z ulicą Grabiszyńską, gdzie wykonano nawierzchnię z masy bitumicznej^[62][63].

Zabudowa i zagospodarowanie

Ul. Stalowa 4a, 6a

Zabudowa ulicy Stalowej, od ulicy Kruczej do ulicy Kwaśnej obejmuje przedwojenne budynki o trzech lub czterech kondygnacjach nadziemnych i budynek współczesny pod numerem 6a i 6b^{[6][12][13][14][29][64]}. Dalej po zachodniej stronie ulicy rozciąga się teren Rodzinnych Ogrodów Działkowych "Gajowice" na powierzchni ponad 11 ha^{[65][66][67][68]} oraz przychodnia GRABISZYN^[69][70] (budynek o powierzchni zabudowy 600 m^2[71]), zaś po zachodniej stronie pięciokondygnacyjna zabudowa mieszkalna z lat 60. XX wieku, od ulicy Kwaśniej do Pereca, a dalej teren szkoły w kwartale ulic: Stalowej, Grochowej i Pereca. Za tymi obiektami, do ulicy Grabiszyńskiej znajduje się kolejna zabudowa osiedla Gajowice z lat 60. XX wieku, w tym pięcio- i jedenastokondygnacyjne budynki mieszkalne^{[4][21][29][64][72]}.

Po przeciwnej stronie ulicy Grabiszyńskiej znajduje się dawny schron o pięciu kondygnacjach nadziemnych i powierzchni zabudowy wynoszącej 609 m^2[6][29][73], a obecnie Archiwum Miejskie^[6][29], po stronie zachodniej ulicy. Natomiast po stronie wschodniej położony jest wolnostojący budynek mieszkalno-usługowy^[6], część położona przy ulicy Stalowej 63 o jedenastu kondygnacjach nadziemnych i powierzchni zabudowy 254 m^2[29][74] (druga część budynku przy ulicy Spiżowej 2 ma powierzchnię zabudowy 367 m^2[75]). Dalej zabudowa ulicy obejmuje po oby stronach ulicy pierzeje z zachowanymi budynkami mieszkalnymi i powojenną zabudową mieszkalną i mieszkalno-usługową od jednej do pięciu kondygnacji nadziemnej^[6][29][64]. Ulica kończy się przy torach kolejowych i zespole garaży jednokondygnacyjnych, jednostanowiskowych^[5][29][64].

Ulica przebiega przez teren o wysokości bezwzględnej od 119,0 do 121,6 m n.p.m.^[76]

Zieleń

ROD Gajowice

Tereny zieleni w otoczeniu ulicy Stalowej:

• Wnętrze przy ul. Stalowej (wnętrze z zielenią, ważny dziedziniec, ogród), za budynkiem przy ulicy Stalowej 1-7^[77]
• ROD "Gajowcie" (obszar standardu zieleni, rodzinny ogród działkowy)^[65][66][68], o powierzchni 111.637 m^2[e][67]
• Zieleń międzyblokowa przy ul. Oporowskiej (wnętrze z zielenią, ważny dziedziniec, ogród), za budynkami przy ulicy Grochowej 29-31 i Oporowskiej 14-16^[78]
• Dziedziniec przy ul. Spiżowej (wnętrze z zielenią, ważny dziedziniec, ogród), za budynkami przy ulicy Stalowej 65-77^[79]
• Dziedziniec przy ul. Stalowej (wnętrze z zielenią, ważny dziedziniec, ogród), za budynkami przy ulicy Stalowej 79-93^[80].

Demografia

Ulica przebiega przez kilka rejonów statystycznych o wysokim stopniu zaludnienia przy czym dane pochodzą z 31.12.2019 r.^[81]

Ochrona i zabytki

Obszar przez który przebiega ulica Stalowa, na odcinku od ulicy Grabiszyńskiej do torów kolejowych, objęty jest ochroną w ramach dzielnicy Gajowice^[82][83][84]. Dla tego obszaru ochronie podlega przede wszystkim historyczny układ urbanistyczny kształtowany od lat 90. XIX wieku i w końcu XIX wieku do 1945 r.^[84][85] Przy ulicy i w najbliższym sąsiedztwie znajdują się następujące zabytki:

Obiekty zabytkowe

obiekt, położenie	powstanie, nr rej.[f]	fotografia
odcinek od ul. Kruczej do ul. Kwaśnej
strona wschodnia
Budynek mieszkalny, ulica Krucza 53, 55, 57, 59[6][86][87]	1927 r. (projekt B.D.A. Wahlich und Grau; Hermann Wahlich i Erwin Grau) rodzaj ochrony: inny[6]
Budynek mieszkalny, ulica Stalowa 1-7[6][88][89]	lata 20. XX wieku rodzaj ochrony: inny[6]
strona zachodnia
Budynek mieszkalny, ulica Krucza 61-63-65-67-69-71-73[6][90][91]	1926 r. (projekt B.D.A. Wahlich und Grau; Hermann Wahlich i Erwin Grau), lata 1927-1930 rodzaj ochrony: inny[6]
Budynek mieszkalny, ulica Stalowa 2-4[6][92][93]	lata 1926-1928 (projekt Hermann Wachlich) rodzaj ochrony: inny[6]
Budynek mieszkalny, ulica Stalowa 6-8[6][94][95]	lata 1926-1928 (projekt Hermann Wachlich) rodzaj ochrony: inny[6]
Budynek mieszkalny, ulica Kwaśna 6[6][96][97]	1926 r. rodzaj ochrony: inny[6]
odcinek od ul. Grabiszyńskiej do torów kolejowych
strona wschodnia
Budynek mieszkalno-usługowy, ulica Grabiszyńska 133-135[6] (ul. Spiżowa 2, ul. Stalowa 63)[98]	lata 1966-1967 (projekt S. Műller) rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 65[6][99][100]	1915 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 69[6][101][102]	około 1905-1910 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 71[6][94][103]	około 1905 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 73[6][104][105]	około 1905 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 75[6][106][107]	około 1905 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 79[6][108][109]	około 1905-1910 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 81[6][110][111]	około 1920-1925 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 83[6][112][113]	około 1915 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 85[6][114][115]	około 1915 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Kamienica, ulica Stalowa 87[6][116][117]	około 1915 r. rodzaj ochrony: inny[6]
strona zachodnia
Schron przeciwlotniczy dla ludności cywilnej, obecnie Archiwum Miejskie Wrocławia, ulica Stalowa 62[6][29][118][119] (ulica Grabiszyńska 137}[119]	lata 1940-1941 (projekt Richard Konwiarz) rodzaj ochrony: inny[6]
Budynek mieszkalny, ulica Mosiężna 1[6][120][121]	około 1920 r. rodzaj ochrony: inny[6]
Budynek mieszkalny, ulica Stalowa 86-92[6][122][123]	około 1920 r. rodzaj ochrony: inny[6]
między torami kolejowymi
Posterunek odgałęźny WS (przy Stalowej) w zespole stacji kolejowej – Wrocław Świebodzki, plac Orląt Lwowskich[6][124]	lata 30. XX wieku rodzaj ochrony: inny[6]

Osiedle kompletne

Skrzyżowanie ul. Stalowej, Kruczej i Mieleckiej

Od ul. Grochowej do Oporowskiej i dalej Grabiszyńskiej

Ulica Stalowa na całej swej długości przebiega przez obszar tzw. osiedla kompletnego – Śródmieście Południowe – wskazanego przez urbanistów. W ramach standardów określonych w tym projekcie wyznaczono kierunki rozwoju tego obszaru, także na podstawie konsultacji społecznych, a ich realizacja oparta jest o Wytyczne przestrzenne na rzecz osiedli kompletnych^[125][126]. W ramach tego projektu wyznaczono przy ulicy Stalowej dwa punkty stanowiące ważną przestrzeń publiczną placu lub skrzyżowania: skrzyżowanie ulic Grabiszyńskiej i Stalowej^[127] oraz skrzyżowanie ulic Kruczej i Mieleckiej^[128]. Wśród obiektów budowlanych wskazano natomiast:

• Szkoła Podstawowa nr 43 (jako obiekt oświaty, zdrowia, opieki, sportu)^[72], ulica Grochowa 36-38^[2]
• Przychodnię Grabiszyn (jako obiekt oświaty, zdrowia, opieki, sportu)^[69], ulica Stalowa 50^[2]
• Archiwum Miejskie Wrocławia (jako budynek charakterystyczny, szczególny, dominanta, zabytek)^[129], ulica Stalowa 62^[6]
• Galeriowiec (jako budynek charakterystyczny, szczególny, dominanta, zabytek)^[130], ulica Grabiszyńska 133-135^[6] (ul. Spiżowa 2, ul. Stalowa 63)^[98].

Baza TERYT

Dane Głównego Urzędu Statystycznego z bazy TERYT, spis ulic (ULIC)^[131]:

• województwo: DOLNOŚLĄSKIE (02)
• powiat: Wrocław (0264)
• gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska
• Miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Fabryczna (0986290) delegatura
• kategoria/rodzaj: ulica
• Nazwa ulicy: ul. Żelazna (20808).

Zobacz też

• Historia Wrocławia
• Architektura Wrocławia

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• ZygmuntZ. Antkowiak ZygmuntZ., Ulice i place Wrocławia, Wrocław-Warszawa-Kraków, seria: Biblioteka Wrocławska, tom 11, Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo, 1970, Zam nr A/185/70 (C-9)  (pol.).
• RafałR. Eysymontt RafałR., ThomasT. Urban ThomasT., Wrocław na fotografii lotniczej z okresu międzywojennego, ze zbiorów Instytutu Herdera w Magdeburgu, Wrocław: wydawnictwo VIA NOVA, 2008  (pol.).
• Geoinfo7 Portal, Zarząd Geodezji, Kartografii i Katastru Miejskiego we Wrocławiu, 20 października 2020 [dostęp 2020-10-20]  (pol.).
• Geoportal Dolny Śląsk, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, 20 października 2020 [dostęp 2020-10-20]  (pol.).
• Geoportal Krajowy, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 20 października 2020 [dostęp 2020-10-20]  (pol.).
• JanJ. Harasimowicz JanJ. (red.), Encyklopedia Wrocławia, wyd. III poprawione i uzupełnione, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, ISBN 83-7384-561-5, ISBN 978-83-7384-561-9  (pol.).
• AndrzejA. Milczyński AndrzejA., Plan Wrocławia, plan miasta, Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1973  (pol.).
• AndrzejA. Milczyński AndrzejA., Wrocław, plan miasta, Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1978  (pol.).
• Mapa Interaktywna Linii Kolejowych, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 21 października 2020 [dostęp 2020-10-21]  (pol.).
• Niemiecko-polski słownik nazw ulic, Wratislavia.net, 2012 [dostęp 2019-05-31]  (pol.).
• Osiedla kompletne, Wrocław: Urząd Miejski Wrocławia, 6 maja 2019 [dostęp 2020-08-31]  (pol.).
• Rejestr TERYT, Główny Urząd Statystyczny, 20 sierpnia 2020 [dostęp 2020-08-21]  (pol.).
• ROD – Gajowice, Rodzinne Ogródki Działkowe – Gajowice, Wrocław: PZD Stowarzyszenie Ogrodowe Działkowców w Warszawie ROD „Gajowice” we Wrocławiu, 2021 [dostęp 2021-01-07]  (pol.).
• Wrocławskie Centrum Zdrowia, Wrocław: Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, 2021 [dostęp 2021-01-07]  (pol.).
• Schematy komunikacji zbiorowej, Wrocław: Urząd Miejski Wrocławia, 3 kwietnia 2020 [dostęp 2020-08-13]  (pol.).
• System Informacji Przestrzennej Wrocławia, Wrocław: Dział Systemu Informacji Przestrzennej Biura Rozwoju Wrocławia, 2020 [dostęp 2020-08-13]  (pol.).
• Uchwała LXIV/1659/14 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 16 października 2014 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru w rejonie ulic: Żelaznej, Icchaka Lejba Pereca i Grabiszyńskiej we Wrocławiu, „uchwały RMWr.”, Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego Wrocławia / Akty Prawne; Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego z 2014 r. poz.4444. [Data ogłoszenia: 28 października 2014 r.]; Biuletyn Urzędowy RMW z 2014 r. poz.365., Wrocław, 16 października 2014 [dostęp 2021-01-07]  (pol.).
• Uchwała XXXIV/711/16 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 22 grudnia 2016 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru położonego w rejonie ulic Grabiszyńskiej i Mosiężnej we Wrocławiu, „uchwały RMWr.”, Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego Wrocławia / Akty Prawne; Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego z 2017 r. poz.22. [Data ogłoszenia: 3 stycznia 2017 r.]; Biuletyn Urzędowy RMW z 2016 r. poz.340., Wrocław, 22 grudnia 2016 [dostęp 2021-01-07]  (pol.).
• Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu, Wykazy zabytków, dawne województwo wrocławskie, Biuletyn Informacji Publicznej - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu, 13 sierpnia 2020 [dostęp 2020-11-02]  (pol.).
• Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu, Wykazy zabytków, obszary urbanistyczne Wrocław, Biuletyn Informacji Publicznej - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu, 17 października 2018 [dostęp 2020-11-02]  (pol.).
• Wykaz dróg przebiegających przez miasto Wrocław, „ZDiUM/Infrastruktura/Ulice Wykaz dróg w zarządzie ZDiUM”, Ewa Iwanska, sporządziła ZDJOGA/NOXE/, Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta, Wrocław, 10 lipca 2020 [dostęp 2020-08-05]  (pol.).
• Wykaz sygnalizacji świetlnych, „ZDiUM/Infrastruktura/Wykaz sygnalizacji, w tym pracujących całodobowo w trybie kolorowym”, Ewa Iwanska, Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta, Wrocław, 5 września 2016 [dostęp 2020-08-20]  (pol.).
• Zabytki Wrocławia, Urząd Miejski Wrocławia, 3 sierpnia 2020 [dostęp 2020-08-06]  (pol.).

Linki zewnętrzne

• Ulica Stalowa, [w:] Wrocław, Gajowice [online], fotopolska.eu [dostęp 2021-01-04]  (pol.).
• ul. Stalowa, [w:] Wrocław, Gajowice [online], dolny-slask.org.pl (Wratislaviae Amici), ID: 587277 [dostęp 2021-01-04]  (pol.).
• ul. Stalowa, wikimapia.org [dostęp 2021-01-04]  (pol.).