Ulica Stanisława Przybyszewskiego w Łodzi

ulica Stanisława Przybyszewskiego
Górniak, Zarzew, Widzew Wschód, Olechów
Ilustracja
Ulica St. Przybyszewskiego, widok od ulicy J. Kilińskiego w kierunku wschodnim
Państwo Polska
MiejscowośćŁódź
Długośćok. 6,6 km
Przebieg
Ikona ulica początek T.svgświatła0mpl. Reymonta
Ikona ulica z prawej.svgświatła279mul. Krucza
Ikona ulica z lewej.svgświatła297mul. Stocka
Ikona ulica z lewej.svg375mul. Brzozowa
Ikona ulica z prawej.svg425mul. Suwalska
Ikona ulica z lewej.svg500mul. Sosnowa
Ikona ulica z prawej.svg570mul. Praska
Ikona ulica z lewej.svg605mul. Dębowa
Ikona ulica z lewej.svg695mul. Słowiańska
Ikona ulica z prawej.svg746mul. Lubelska
Ikona ulica z lewej.svg763mul. Grabowa
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła927mul. Kilińskiego
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła1583mul. Łęczycka
Ikona ulica z prawej.svg1600mul. Ozorkowska
Ikona ulica skrzyżowanie.svg1763mul. Przędzalniana
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła1900mal. Rydza-Śmigłego
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła2197mul. Tatrzańska
Ikona ulica z prawej.svg2400mul. Grota-Roweckiego
Ikona ulica z prawej.svg2783mul. Zawodowa
Ikona ulica z prawej.svg3100mul. Kaszyńskiego
Ikona ulica z prawej.svg3283ul. Piwnika
Ikona ulica z lewej.svg3296ul. Niciarniana
Ikona ulica wiadukt.svgul. Niciarniana
Ikona wiad nad torami.svglinia kolejowa Łódź ChojnyŁódź Widzew 540
Ikona ulica wiadukt.svg3675ul. Papiernicza
Ikona ulica skrzyżowanie.svg2897ul. Mechaniczna
Ikona ulica skrzyżowanie.svgświatła4097ul. Lodowa
Ikona ulica z lewej.svg4405ul. Haška
Ikona ulica rondo.svg4783rondo Sybiraków
Ikona ulica z prawej.svg5035ul. Ćwiklińskiej
Ikona ulica z lewej.svg5192ul. Snowalniana
Ikona ulica z prawej.svg5475ul. Czajkowskiego
Ikona ulica skrzyżowanie.svg5910ul. Augustów
Ikona ulica w prawo L z odchodzacym deptakiem.svg6592ul. Książąt Polskich
Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Stanisława Przybyszewskiego”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Stanisława Przybyszewskiego”
Ziemia51°45′06,6″N 19°31′20,9″E/51,751820 19,522474
Galeria obiektów w pobliżu ul. Przybyszewskiego
Kompleks fabryczny na rogu ulic Kilińskiego i Przybyszewskiego
Dom Adolfa Steinerta pod numerem 24
Budynek pod numerem 28 (róg ul. Brzozowej) w Łodzi. Obecnie mieści się tu supermarket Biedronka.
Tablica na budynku pod numerem 9, upamiętniająca angielskich lotników, którzy uciekli z fortu VIII Cytadeli poznańskiej w roku 1941
Zabudowania przy ul. Przybyszewskiego 70

Ulica Stanisława Przybyszewskiego w Łodzi – ulica w Łodzi, o długości ok. 6,6 km, rozpoczynająca się od placu Reymonta i skrzyżowania z ul. Piotrkowską, a kończąca skrzyżowaniem z aleją Książąt Polskich przy osiedlu Olechów.

Wschodnia część ulicy jest arterią zbudowaną na południe od osiedla Widzew Wschód, aby połączyć je z aleją Śmigłego-Rydza oraz ul. Kilińskiego, równolegle do przebiegającej 1,5 km na północ – alei Marszałka Piłsudskiego.

Historia

W latach 1824–1828 na południe od Nowego Miasta (na terenach miejskich oraz rządowych) utworzono kolejną osadę przemysłową, przeznaczoną pod osiedlenie przede wszystkim tkaczy lnu i bawełny, którą nazwano Łódka. Osada położona była wzdłuż traktu piotrkowskiego i rzeki Jasień, a także obejmowała wieś rządową Wólka, Zarzew oraz Widzew[1].

Podczas regulacji ulicy Piotrkowskiej na terenie nowej osady, wyznaczono przebieg siedmiu nowych przecznic[1] oraz m.in. dochodzącą do niej ulicę, którą nazwano Zarzewska, a także Górny Rynek (obecny Plac Reymonta). Nowa ulica została po raz pierwszy przedstawiona na planie sporządzonym przez geometrę Jana Leśniewskiego w 1825 roku[2].

Nazwy ulicy

  • Zarzewska (bądź czasem Starozarzewska) – 1826–1915[3]
  • Boehmische Linie – 1915–1918[3]
  • Zarzewska – 1918–1920[3]
  • Napiórkowskiego – 1920–1940 (końcowa część ulicy do roku 1940 dalej z nazwą Zarzewska). Nazwana została w 1920 roku ku czci bohatera Aleksandra Napiórkowskiego, poległego w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Przy tej ulicy do wybuchu wojny polsko-bolszewickiej mieszkał Napiórkowski wraz z żoną – Alicją Napiórkowską, zasłużoną nauczycielką
  • Boehmische Linie – 1940–1945[3]
  • Napiórkowskiego – 1945–1952[3]
  • majora Stefana Przybyszewskiego – 1952–1990 (w 1976 przedłużona do obecnej długości)[3]
  • Stanisława Przybyszewskiego – od 1990[3]

Ulica Przybyszewskiego jest przykładem ciekawego pomysłu politycznej zmiany nazwy ulicy. Dokonano to w taki sposób, by było to jak najmniej odczuwalne i kłopotliwe (zachowano nazwisko i pierwszą literę imienia patrona ulicy).

Ważne obiekty na przebiegu ulicy

  • park im. Władysława Reymonta.
  • nr 9: dom, do którego przybyła pierwsza grupa lotników angielskich w czerwcu 1941 roku.
  • nr 10: willa Eugeniusza Geyera – została wzniesiona na przełomie XIX i XX wieku. Swoją bryłą nawiązuje do stylu renesansu. Jej wnętrza zajmuje Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna.
  • nr 12: budynek dawnej fabryki Rassalskich – fabryka powstała w 1926 roku. Jej właścicielem był Ignacy Rassalski. Zajmował się produkcją lin i powrozów wykorzystywanych w transporcie i przemyśle. Fabryka w ówczesnych latach należała do największych w Polsce[4].
  • nr 16: dawne kino Wolność (przed wojną i w jej czasie Palladium).
  • nr 24: dawny dom Adolfa Steinerta.
  • nr 28: budynek dawnego browaru Jerzego Keilicha – powstał w 1890 roku. Jego rodzina również posiadała browar, a także fabrykę octu przy ulicy Orlej 25. Jerzy Keilich zginął tragicznie w wypadku samochodowym 17 lipca 1937 roku na przejeździe kolejowym na Lublinku[5].
  • róg ulic Przybyszewskiego i Kilińskiego – dawna fabryka Adama Ossera
  • nr 70: kamienica i zabudowania pofabryczne dawnej fabryki Gustawa Fiszera, produkującej trutki na muchy i ozdoby do trumien[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Rynkowska 1970 ↓, s. 7.
  2. Janik i in. 2012 ↓, s. 39.
  3. a b c d e f g Ulice Łodzi, Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi [dostęp 2021-01-29].
  4. Dawna fabryka Rassalskich, Polskaniezwykła.pl.
  5. Browar Ludwika i Jerzego Keilich. Dawne kino „Słońce”, Polskaniezwykła.pl.
  6. Dawna fabryka Gustawa Fiszera, Polskaniezwykła.pl.

Bibliografia

  • Anna Rynkowska, Ulica Piotrkowska, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1970, ISBN 978-83-939822-4-0.
  • Maciej Janik, Jacek Kusiński, Mariusz Stępniewski, Zdzisław Szambelan: Łódź na mapach 1793–1939. Wyd. I. Łódź: Wydawnictwo Jacek Kusiński, 2012. ISBN 978-83-927666-3-6.

Media użyte na tej stronie

Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Ikona ulica początek T.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T
Traffic lights icon.svg
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
Ikona ulica z prawej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z prawej
Ikona ulica z lewej.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy z lewej
Ikona ulica skrzyżowanie.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona skrzyżowania
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Ikona ulica wiadukt.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - wiadukt
Budynek przy ul. Przybyszewskiego 28 w Łodzi.jpg
Autor: novic84, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek przy ul. Stanisława Przybyszewskiego 28 (róg ul. Brzozowej) w Łodzi. Obecnie mieści się tu supermarket Biedronka.
Przybyszewskiego 85-89 Łódź.JPG
Widok na kompleks były fabryczny na rogu ulic Przybyszewskiego i Kilińskiego
Ikona ulica w prawo L z odchodzacym deptakiem.svg
Autor: Lechoo.net, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ikona deptaku odchodzącego od ulicy skręcającej w prawo
Ikona wiad nad torami.svg
Ikona_wiadukt_nad_torami
Plaque about british pilots, Łódź 9 Przybyszewskiego Street.jpg
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica poświęcona lotnikom angielskim, Łódź ul. Przybyszewskiego 9
Dom Adolfa Steinerta przy ul. Przybyszewskiego 24 w Łodzi.jpg
Autor: novic84, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dom Adolfa Steinerta przy ul. Stanisława Przybyszewskiego 24 w Łodzi.
Ikona ulica rondo.svg
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ronda