Ulica Szlak w Krakowie
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Widok od rejonów skrzyżowania z ulicą Stanisława Staszica w kierunku wschodnim. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 800 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 50,071417°N 19,937728°E/50,071417 19,937728 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Szlak – ulica w Krakowie, znajdująca się w dzielnicy Stare Miasto, będąca pozostałością folwarku Szlak, powstałego w XVI wieku dla rodziny Montelupich i położonego na przedmieściach miasta Kleparz. W 1639 roku majątek wraz z przylegającym pałacem sprzedano zakonowi Jezuitów w ramach rozwoju kolegium na ul. Grodzkiej.
W 1773 roku po kasacie zakonu obszar przeszedł pod administrację Krakowa. W 1861 roku teren zakupiła rodzina Rzewuskich, a bezpośrednią właścicielką została Taida Małachowska, po ślubie z Leonsem Rzewuskim tytułowana hrabiną. Po bezpotomnej śmierci spadkodawców w 1869 roku folwark nabył Konstanty Branicki, który oddał majątek rodzinie Tarnowskich w ramach ślubu swojej córki Róży Branickiej ze Stanisławem Kostką Tarnowskim w 1874 roku Prawa własnościowe Tarnowskich wygasły ostatecznie w 2005 roku po odsprzedaniu ich prywatnej firmie.
Wytyczenie ulicy nastąpiło w okresie zajęcia przez austriackie wojsko Wolnego Miasta Kraków w czasach przynależności miasta do Cesarstwa Austrii. Pierwotną rolą było pełnienie funkcji obwodowej wokół fortyfikacji wchodzących w skład Twierdzy Kraków.
Zabudowa
- Numer 3 – kamienica zaprojektowana przez Beniamina Torbe w 1913 roku.
- Numer 5 – XX Liceum Ogólnokształcące im. Leopolda Staffa działające od 1912 roku (z przerwą w latach wojennych), zaprojektowane przez Jana Zawiejskiego.
- Numer 14b – kamienica zaprojektowana przez Bernarda Birkenfelda wspólnie z Jakubem Silbersteinem w latach 1931–1932.
- Numer 21 – siedziba kancelarii adwokackiej Edmunda Szalita przed okresem I wojny światowej, miejsce konspiracyjnych spotkań Krakowskiej Chorągwi Szarych Szeregów podczas okupacji niemieckiej[1]. W mieszkaniu zamieszkiwał hm. Tadeusz Wąsowicz[2].
- Numer 26 – jeden z obozów przejściowych dla osób wysiedlanych przymusowo z terenu miasta Krakowa z rozkazu niemieckich władz okupacyjnych, działający w lutym 1942 roku[3][4].
- Numer 71 – Pałac Tarnowskich z przylegającym parkiem Jalu Kurka, powstały w XVI wieku, przebudowany według projektu Antoniego Łuszczkiewicza w 1878 roku Podczas okupacji niemieckiej będący placówką Hitlerjugend, w styczniu 1945 roku podpalony przez miejscową ludność wspólnie ze stacjonującymi żołnierzami Armii Czerwonej. Dwa lata później przejęty przez zakon Salwatorianów, by w latach 1950–1980 zostać siedzibą Radia Kraków[5].
- Wydział Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej działający od 1966 roku.
- Biblioteka Główna Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki z siedzibą od 1949 roku.
Część wschodnia, widok od skrzyżowania z ul. Pędzichów na wschód
ul. Szlak 2
Kamienica (ok. 1914)
ul. Szlak 8a
Kamienica (ok. 1930)
ul. Szlak 9–11
Kamienice (proj. Henryk Lamensdorf, 1909)
ul. Szlak 10
Kamienica (ok. 1890)
ul. Szlak 14
Kamienica (proj. Bernard Birkenfeld, 1932)
ul. Szlak 20
Kamienica (ok. 1910)
ul. Szlak 24
Kamienica (1885)
ul. Szlak 28
Zabytkowa kamienica (1890)
ul. Szlak 32
Kamienica (proj. Bronisław Müller, 1877)
ul. Szlak 34
Kamienica (proj. Władysław Rausz, 1876)
ul. Szlak 37
Kamienica (ok. 1890)
ul. Szlak 43
Kamienica (ok. 1890)
Znane osoby związane ze Szlakiem
- Numer 4 - adres krakowskiego mieszkania Walerego Sławka[6]
- Numer 14 – adres krakowskiego mieszkania Marka Grechuty[7].
- Numer 31 – adres krakowskiego mieszkania Józefa Piłsudskiego ze znajdującą się nad wejściem pamiątkową tabliczką[8].
- Stanisław Kostka Tarnowski (1837-1917), przywódca konserwatystów krakowskich, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezes Akademii Umiejętności w Krakowie.
- Feliks Dzierżyński (1877 - 1926), polski i rosyjski działacz socjaldemokratyczny i komunistyczny, twórca i szef pierwszych sowieckich organów bezpieczeństwa[6].
- Krzysztof Zawadzki, polski aktor teatralny, telewizyjny i filmowy.
Inne
2 grudnia 2011 roku oddano do użytku kontrapas na odcinku od ulicy Długiej do Krowoderskiej.
Bibliografia
- Z Kleparza na Wielopole. Gazeta.pl Kraków, 2009-05-05.
Przypisy
- ↑ Armia Krajowa na terenie Okręgu Kraków w latach 1939 - 1945. Ipn.gov.pl.
- ↑ Tadeusz Wąsowicz. krakowianie1939-56.mhk.pl. [dostęp 2018-03-11].
- ↑ Obóz przejściowy przy ul. Szlak 26. Sztetl.org.pl.
- ↑ Getto 1941-1943. Krakow.pl.
- ↑ Jerzy Kossowski, Leszek Ludwikowski, Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968, s. 41.
- ↑ a b Miezian M.,: Krakowskie Stare Miasto, Śladami królów, artystów i alchemików. Kraków: Wydawnictwo Bezdroża, 2004.
- ↑ Marek Grechuta - ciekawostki. Trylogia.ovh.org. [dostęp 2013-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-02)].
- ↑ Kraków, ul.Szlak 31 - dom, w którym mieszkał J.Piłsudski. Jpilsudski.org.
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Ulica Szlak w Krakowie. Widok odcinka między skrzyżowaniami z ulicami Łobzowską i Stanisława Staszica w kierunku wschodnim.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Długiej 57 (Szlak 20) w Krakowie. Data budowy – ok. 1910.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 34 w Krakowie. Proj. Władysław Rausz, 1876.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 43 w Krakowie. Data budowy – ok. 1890.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 32 w Krakowie. Proj. Bronisław Müller, 1877.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 37 w Krakowie. Data budowy – ok. 1890.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienice przy ulicy Szlak 9-11 w Krakowie. Proj. Henryk Lamensdorf, 1909.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 24 w Krakowie. Data budowy – 1885.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 14 w Krakowie. Proj. Bernard Birkenfeld, 1932.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 2 w Krakowie. Rok budowy - ok. 1914.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 8a w Krakowie. Rok budowy - ok. 1930.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Ulica Szlak w Krakowie. Wschodnia część ulicy, widok od skrzyżowania z ulicą Pędzichów na wschód.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 10 w Krakowie. Rok budowy - ok. 1890.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Kamienica przy ulicy Szlak 28 w Krakowie. Data budowy – 1890.