Ulica Szpitalna w Warszawie
| Śródmieście Północne | |||||||||||||||||||
 Ulica Szpitalna, widok w kierunku placu Powstańców Warszawy | |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Długość | 320 m | ||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||
 52°14′00,0″N 21°00′52,4″E/52,233333 21,014556 | |||||||||||||||||||
Ulica Szpitalna – ulica w śródmieściu Warszawy, biegnąca od zbiegu ulic Brackiej i Kruczej do skrzyżowania z ulicami Przeskok i Górskiego. Jej przedłużeniem w kierunku północnym jest plac Powstańców Warszawy.
Historia
Wytyczona w pierwszej połowie XVI wieku na terenie jurydyki Nowoświeckiej, na gruntach należących do księży misjonarzy i Szpitala Św. Ducha.
W latach 1754–1757 na parceli zakupionej od Szpitala Św. Ducha wybudowano według projektu Jakuba Fontany zabudowania Szpitala Dzieciątka Jezus, od którego ulica bierze swą nazwę, nadaną w roku 1770[1]. Na dalszym odcinku, za ul. Boduena (dziś w tym miejscu znajduje się plac Powstańców Warszawy), założono cmentarz grzebalny położony po obu stronach ulicy, zastąpiony na początku XIX wieku ogrodami.
W latach 80. XIX przy Szpitalnej stały tylko dwa drewniane domy; późniejszą zabudową były murowane domki i niewielka kamieniczka u zbiegu z ul. Przeskok. Jednak okolica rozwijała się coraz szybciej: w roku 1883 powstała ul. Górskiego, zaś w roku 1893 narożnik u zbiegu obu ulic zabudowano kamienicą Emila Wedla zaprojektowaną przez Franciszka Braumana.
Po rozebraniu zabudowań Szpitala Dzieciątka Jezus w roku 1902 wytyczono ul. Boduena, i podzielono na mniejsze działki teren dawniej należący do szpitala. Na wytyczonych parcelach szybko wybudowano wielkomiejskie, okazałe kamienice, a ich parterowe kondygnacje zapełniły eleganckie sklepy.
Zagładę ulicy przyniósł rok 1944; większość zabudowy została wtedy niemal całkowicie zniszczona. Ocalał wypalony sklep E. Wedel, którego zabytkowe wnętrze zrekonstruowano w 1958.
W 1961 roku pod nr 1 otwarto pierwszy w Warszawie pensjonat dla cudzoziemców „Zgoda” z kawiarnią „Szwajcarska”[2][3].
Ważniejsze obiekty
- Kamienica Emila Wedla i Pijalnia Czekolady (nr 8)
Przypisy
- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 183. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie. Rok 1961. „Warszawski kalendarz ilustrowany „Stolicy” 1963”, s. 115, 117, 1962.
- ↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1945−1965. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2003, s. 92. ISBN 83-908950-6-4.
Bibliografia
- Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1963, s. 213.
Linki zewnętrzne
- Archiwalne widoki ulicy w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Szpitalna w Warszawie, widok w kierunku placu Powstańców Warszawy