Ulica Tadeusza Boya-Żeleńskiego w Katowicach

ulica Tadeusza Boya-Żeleńskiego
	Kostuchna
	; ulica Tadeusza Boya-Żeleńskiego
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Długość	3041 m
Przebieg
	Położenie na mapie Katowic ulica Tadeusza Boya-Żeleńskiego
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Tadeusza Boya-Żeleńskiego
	Położenie na mapie województwa śląskiego ulica Tadeusza Boya-Żeleńskiego
	50°10′55,4″N 19°00′02,3″E/50,182068 19,000633

Kopalnia "Boże Dary" (dawna kopalnia "Böer") na fotografii z okresu dwudziestolecia międzywojennego

Kościół parafialny parafii Trójcy Przenajświętszej (ul. T. Boya-Żeleńskiego 34)

KWK Murcki − rejon "Boże Dary"

Budynek Miejskiego Przedszkola nr 42

Budynek przy ul. T. Boya-Żeleńskiego

Ulica Tadeusza Boya-Żeleńskiego w Katowicach − jedna z głównych ulic w katowickiej dzielnicy Kostuchna. Rozpoczyna swój bieg przy skrzyżowaniu z ulicą Szarych Szeregów. Następnie krzyżuje się między innymi z ul. Migdałowców, ul. ks. dra Emila Szramka, ul. Jana Nikodema Jaronia, ul. Jacka Koraszewskiego, ul. Jana Kściuczyka. Kończy swój bieg przy granicy z miastem Tychy. Jej przedłużeniem jest ulica dojazdowa do węzła z drogą krajową nr 86 i tyską ulicą Beskidzką.

Opis

Na mapie Hellera z 1776 zaznaczona jest droga, biegnąca przez Kostuchnę szlakiem dzisiejszej ul. T. Boya-Żeleńskiego. Prawdopodobnie droga ta powstała w połowie XVIII wieku^[2].

W budynku na rogu ul. Szarych Szeregów 42 i ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego do 1975 znajdował się Urząd Miasta Kostuchna. W latach 1901−1903 przy drodze z Kostuchny, na terenach dworskich, powstała kopalnia "Böer" (od 1937 kopalnia "Boże Dary", następnie KWK "Murcki", dziś KWK Murcki-Staszic)^[3]. Przy kopalni wybudowano także osiedle górnicze − kolonię Boże Dary (niem. Böerschächte), składającą się z domków robotniczych i urzędniczych^[4].

Droga ma długość 3041 m i powierzchnię 22 582 m²^[1], posiada klasę ulicy zbiorczej^[5]. Obszar znajdujący się wzdłuż ul. Szarych Szeregów i ul. T. Boya-Żeleńskiego wraz z przyległymi ulicami do linii kolejowej Tychy − Kostuchna − Murcki stanowi tereny zabudowy mieszkaniowej mieszanej oraz wielorodzinnej z usługami − nowe osiedle u zbiegu ul. Szarych Szeregów i ul. Armii Krajowej oraz w pobliżu skrzyżowania ul. Szarych Szeregów z ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego^[6]. Przy ulicy znajduje się stacja elektroenergetyczna 110/6 kV KWK Murcki, będąca źródłem zaopatrzenia w energię elektryczną Kopalni Węgla Kamiennego Murcki^[5].

Ulicą kursują linie autobusowe Zarządu Transportu Metropolitalnego.

Obiekty zabytkowe

Przy ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego znajdują się następujące obiekty, objęte ochroną konserwatorską^[5]:

dom mieszkalny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 5); wzniesiony po 1901^[7];
figura przydrożna św. Jana Nepomucena (ul. T. Boya-Żeleńskiego 16); wzniesiona w 1892^[7] z fundacji Jana i Marii Skrzydło^[8]^[9];
dom mieszkalny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 21); wzniesiony w 1908^[7];
dom mieszkalny z wtórną nadbudową (ul. T. Boya-Żeleńskiego 22); wzniesiony po 1901^[7];
zabytkowy familok (ul. T. Boya-Żeleńskiego 27/29); wzniesiony po 1901^[7];
budynek przedszkola (ul. T. Boya-Żeleńskiego 30); wzniesiony w latach 30. XX w. jako przedszkole niemieckie^[10];
dom mieszkalny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 35); wzniesiony po 1901^[7];
dom mieszkalny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 36); wzniesiony około 1900^[7];
dom wielorodzinny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 37, róg z ul. Jana Wantuły); wzniesiony w 1900; objęty ochroną wraz z zabudową gospodarczą (stodoła)^[7];
zespół leśniczówki − dwa domy (ul. T. Boya-Żeleńskiego 38, 40); wzniesione w 1914^[7];
dom mieszkalny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 57); wzniesiony po 1901^[7];
dom mieszkalny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 61); wzniesiony po 1901^[7];
dom mieszkalny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 63); wzniesiony około 1930^[7];
dom mieszkalny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 64); wzniesiony w 1902^[7];
budka dróżnika (ul. T. Boya-Żeleńskiego 73)^[11]; wzniesiona po 1901^[7];
willa mieszkalna (ul. T. Boya-Żeleńskiego 76); wzniesiona w 1904 na osiedlu przy kopalni "Böer"^[7];
willa mieszkalna (ul. T. Boya-Żeleńskiego 78); wzniesiona w 1904 na osiedlu przy kopalni "Böer"^[7];
dom mieszkalny z budynkiem gospodarczym (ul. T. Boya-Żeleńskiego 80); wzniesiony w 1914 na osiedlu przy kopalni "Böer";
krzyż misyjny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 80, róg z ul. Kazimierza Lepszego); wzniesiony w 1926^[7]^[9];
figura przydrożna i kapliczka szafkowa na drewnianym słupie (ul. T. Boya-Żeleńskiego 80, róg z ul. Kazimierza Lepszego); wzniesione w 1914^[7];
dom mieszkalny z budynkami gospodarczymi (ul. T. Boya-Żeleńskiego 82); wzniesiony przed 1914 na osiedlu przy kopalni "Böer"^[7];
dom noclegowy (ul. T. Boya-Żeleńskiego 83); wzniesiony w 1909 na osiedlu przy kopalni "Böer"; przebudowany w latach 1913−1921^[7];
dom mieszkalny z budynkiem gospodarczym (ul. T. Boya-Żeleńskiego 84); wzniesiony w 1910 na osiedlu przy kopalni "Böer"^[7];
kamienica mieszkalna (ul. T. Boya-Żeleńskiego 85a/85b); wzniesiona około 1960^[7];
dom mieszkalny z budynkiem gospodarczym (ul. T. Boya-Żeleńskiego 86); wzniesiony około 1910 na osiedlu przy kopalni "Böer"^[7];
dom mieszkalny z budynkiem gospodarczym (ul. T. Boya-Żeleńskiego 88); wzniesiony około 1910 na osiedlu przy kopalni "Böer"^[7];
zespół dawne fabryki chloru Heydena^[11], obejmujący budynki administracyjno-mieszkalne (ul. T. Boya-Żeleńskiego 108, 110); wzniesiony około 1915^[7];
dom mieszkalny (ul. T. Boya-Żeleńskiego 112); wzniesiony około 1950^[7];
zespół budynków Kopalni Węgla Kamiennego "Murcki" − rejon "Boże Dary"^[11] (dawna kopalnia "Böer"), obejmujący^[7]:
- budynek biurowy i cechowni,
- budynek rozdzielni,
- budynek dawnej kotłowni (obecnie warsztatowy),
- budynek dawnej łaźni,
- budynek związków zawodowych,
- dwa budynki warsztatowe,
- biura i warsztaty szybowe;
zespół hal produkcyjnych, wzniesiony w 1916 − obecnie znajdujący się na terenie zakładów "Remag"^[7];
cztery obiekty (hala, budynki biurowe), znajdujące się na terenie dawnych zakładów "Polam"^[7];
dom mieszkalny z budynkiem gospodarczym (ul. Kazimierza Lepszego 1, róg z ul. T. Boya-Żeleńskiego); wzniesiony około 1910 na osiedlu przy kopalni "Böer"^[7];
trójkondygnacyjna kamienica narożna (ul. Szarych Szeregów 42, róg z ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego); wzniesiona po 1901; dawna siedziba Urzędu Miasta Kostuchna^[7];
dom mieszkalny (ul. Szarych Szeregów 44, róg z ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego) wzniesiony po 1901^[7].

Instytucje

Siedzibę przy ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego mają:

Miejskie Przedszkole nr 42 (ul. T. Boya-Żeleńskiego 30);
kościół i parafia Trójcy Przenajświętszej (ul. T. Boya-Żeleńskiego 34)^[12],
boisko sportowe Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Katowicach (ul. T. Boya-Żeleńskiego 96c)^[13], posiadające 2500 miejsc na widowni^[14],
przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej,
Urząd Pocztowy Katowice 31 (ul. T. Boya-Żeleńskiego 75)^[15],
Zespół Szkół nr 4 im. Tomasza Klenczara (ul. T. Boya-Żeleńskiego 96), obejmujący: XIII Liceum Ogólnokształcące i Technikum nr 15,
Zakład Energetyki Cieplnej S.A. − ciepłownia "Murcki" (ul. T. Boya-Żeleńskiego 95)^[14], ciepłownia posiada moc cieplną 46,6 MW i moc elektryczną 1,5 MW^[14],
Miejski Dom Kultury "Południe" (ul. T. Boya-Żeleńskiego 83),
Centrum Rehabilitacji, Odnowy Biologicznej i Sportu "Derrata", posiadające pływalnię (ul. T. Boya-Żeleńskiego 100)^[14];
gazowa stacja redukcyjno-pomiarowa pierwszego stopnia^[16] o przepustowości 1500 m³/h i dwustopniowej redukcji^[14].

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).
↑ Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008, s. 61, 63. ISBN 978-83-7593-014-6.
↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 133. ISBN 83-905115-0-9.
↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 71. ISBN 83-905115-0-9.
↑ ^a ^b ^c Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego południowych dzielnic miasta Katowice. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).
↑ Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 2011-09-25].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).
↑ Zdjęcie w Wikimedia Commons: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Katowice_-_Boya-%C5%BBele%C5%84skiego_-_figura.jpg
↑ ^a ^b Stefan Gierlotka: Piotrowice Śląskie. Monografia dzielnicy miasta Katowice. Katowice: Wydawnictwo "Śląsk", 2002, s. 77. ISBN 83-7164-364-0.
↑ Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 47. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-09-25]
↑ MichałM. Bulsa MichałM., BarbaraB. Szmatloch BarbaraB., Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 15, ISBN 978-83-7729-502-1 .
↑ MOSiR Katowice: Boisko Sportowe przy Boya Żeleńskiego. www.mosir.katowice.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).
↑ Poczta FUP Katowice 31, Katowice, Boya-Żeleńskiego Tadeusza 75. www.mapa.targeo.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).
↑ Monitorowanie podaży i zapotrzebowania energii cieplnej, energii elektrycznej i paliw gazowych w mieście Katowice. Główny Instytut Górnictwa: Zakład Oszczędności Energii i Ochrony Powietrza, grudzień 2004.

Bibliografia

Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996. ISBN 83-905115-0-9.
Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.

[autonazwa1-1] Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).

[2] Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008, s. 61, 63. ISBN 978-83-7593-014-6.

[3] Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 133. ISBN 83-905115-0-9.

[4] Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 71. ISBN 83-905115-0-9.

[autonazwa33-5] Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego południowych dzielnic miasta Katowice. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).

[6] Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 2011-09-25].

[mega-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).

[8] Zdjęcie w Wikimedia Commons: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Katowice_-_Boya-%C5%BBele%C5%84skiego_-_figura.jpg

[gierl77-9] Stefan Gierlotka: Piotrowice Śląskie. Monografia dzielnicy miasta Katowice. Katowice: Wydawnictwo "Śląsk", 2002, s. 77. ISBN 83-7164-364-0.

[uliceiplace-10] Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 47. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).

[komisjagornicza-11] Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-09-25]

[12] MichałM. Bulsa MichałM., BarbaraB. Szmatloch BarbaraB., Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 15, ISBN 978-83-7729-502-1 .

[13] MOSiR Katowice: Boisko Sportowe przy Boya Żeleńskiego. www.mosir.katowice.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).

[autonazwa909-14] Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).

[15] Poczta FUP Katowice 31, Katowice, Boya-Żeleńskiego Tadeusza 75. www.mapa.targeo.pl. [dostęp 2011-09-25]. (pol.).

[16] Monitorowanie podaży i zapotrzebowania energii cieplnej, energii elektrycznej i paliw gazowych w mieście Katowice. Główny Instytut Górnictwa: Zakład Oszczędności Energii i Ochrony Powietrza, grudzień 2004.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne