Ulica Wałowa w Radomiu
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miasto Kazimierzowskie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Widok ulicy Wałowej od strony placu Kazimierza Wielkiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo |  Polska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | Radom | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | ok. 550 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Radomia  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 51°24′05,4″N 21°08′38,3″E/51,401490 21,143970 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Wałowa w Radomiu – ulica w Radomiu wyznaczająca granicę między dzielnicami Miasto Kazimierzowskie i Śródmieście[1].
Ulica Wałowa biegnie od placu Kazimierza Wielkiego do ulicy Limanowskiego[2]. Znajduje się w ciągu drogi powiatowej nr 5339W[2]. Ulica Wałowa łączy się z ulicami: Grodzka, Krakowska, Lekarska, Mała, Podwalna[2]. Długość ulicy wynosi około 550 metrów[3].
Nazwa ulicy pochodzi od wałów miejskich – ulica położona jest przy ich pozostałościach[4]. Nazwa ulicy została wymieniona na planie Radomia z 1846[4]. W czasie II wojny światowej ulica znajdowała się w getcie radomskim[5].
Zabytki
- Rejestr zabytków
W rejestrze zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa znajdują się poniższe obiekty położone przy ulicy Wałowej[6]:
- Kolegium Pijarów (Rynek 11), XVIII–XIX w.
- nr 20 (Rynek 13) – oficyna domu przy Rynku
- Gminna ewidencja zabytków
Do Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Radomia, oprócz obiektów z rejestru zabytków, wpisane są też budynki[7].
- nr 1 – dom murowany, 1. poł. XIX w.
- nr 3 – dom murowany, 1. poł. XIX w.
- nr 5 – dom murowany, 1. poł. XIX w.
- nr 7 – dom murowany, 1. poł. XIX w.
- nr 16 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- nr 18 – dom murowany, poł. XIX w.
- nr 21 – dom murowany, ok. 1830
- nr 22 – dom murowany, poł. XIX w.
- nr 23 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- nr 25 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- nr 27 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- nr 28 – dom murowany, 2. poł. XIX w.
- Wałowa / Staromiejska 45 – budynek dawnego browaru, koniec XIX w.
Od strony Wałowej w ścianie budynku kolegium pijarów znajduje się fragment dawnych murów miejskich z reliktami Bramy Krakowskiej (Iłżeckiej)[5]. Pomiędzy ulicą Wałową a Grodzką znajdują się też pozostałości Zamku Królewskiego w Radomiu: dawny Dom Wielki zamku, po przebudowie w XIX w. plebania kościoła farnego (Grodzka 10) oraz Dom Starościński, wybudowany w XIX w. na fundamentach zamkowego budynku gospodarczego (Grodzka 8)[6][8].
Pozostałość murów miejskich i Bramy Krakowskiej
Zrekonstruowana baszta murów miejskich
Przebudowane pozostałości zamkowego „Domu Wielkiego” (obecnie plebania)
Odrestaurowana kamienica przy Wałowej 22
Przypisy
- ↑ Uchwała nr 330/2012 Rady Miejskiej w Radomiu z dnia 28 maja 2012 w sprawie podziału Radomia na obszary Systemu Informacji Miejskiej. Biuletyn Informacji Publicznej. Urząd Miejski w Radomiu. [dostęp 2019-10-20].
- ↑ a b c Wykaz oraz przebieg dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych na terenie Radomia. Miejski Zarząd Dróg i Komunikacji w Radomiu, 2019-04. [dostęp 2019-10-17].
- ↑ Geoportal. [dostęp 2019-10-22].
- ↑ a b Krupa 1996 ↓, s. 185.
- ↑ a b Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020 2017 ↓, s. 22.
- ↑ a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo mazowieckie. 2020-09-30. [dostęp 2019-10-16].
- ↑ Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020 2017 ↓, s. 81–82.
- ↑ Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020 2017 ↓, s. 27, 34.
Bibliografia
- Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy miasta Radomia na lata 2017–2020. Urząd Miejski w Radomiu. [dostęp 2019-10-18].
- Mariola Krupa. Nazwy ulic i placów Radomia. „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego”. t. 31, z. 1–4, s. 176–198, 1996.
| ||||||||||||
Media użyte na tej stronie
Autor:
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Voytek S, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ta fotografia została przesłana w ramach projektu Wiki Lubi Zabytki będącego częścią inicjatywy Wiki Loves Monuments 2011.
.jpg)
(c) Rafał T / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Odrestaurowana kamienica nr 22 przy ul.Wałowej.
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - zakończenie skrzyżowaniem
ulica Wałowa, w tym miejscu w czasie II wojny światowej znajdowała się brama do getta
.jpg)
(c) Rafał T / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Fragment odrestaurowanych murów miejskich, w głębi budynek dawnego kolegium pijarów.
.jpg)
(c) Rafał T / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Pozostałość zamku Kazimierzowskiego z XIV w.