Ulica Walerego Wróblewskiego w Katowicach
Bogucice | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
zabytkowa kaplica na cmentarzu parafialnym przy ul. W. Wróblewskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Długość | 771 m[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
50°16′00,8″N 19°02′32,6″E/50,266901 19,042384 |
Ulica Walerego Wróblewskiego w Katowicach − jedna z ulic w katowickiej dzielnicy Bogucice. Łączy ulicę Leopolda z ul. Normy, ul. Podhalańską, ul. Wrocławską, ul. Zofii Koniarkowej. Kończy swój bieg przy zakręcie, zmieniając swoją nazwę na ul. Ryszarda[2].
Opis
Droga istniała już w XIX wieku. W okresie Rzeszy Niemieckiej (do 1922) nosiła nazwę Tiele-Winckler Straße[3], w latach międzywojennych 1922−1939 ulica Wolności[4], w latach niemieckiej okupacji Polski (1939−1945) Zeppelinstraße[5][6]. W dwudziestoleciu międzywojennym XX w. przy ówczesnej ul. Wolności 6 funkcjonowała męska Szkoła Powszechna nr 12 im. Adama Mickiewicza, a pod numerem 4 − żeńska Szkoła Powszechna nr 13 im. św. Barbary[7]. 3 września 1973 szkoła otrzymała imię Walerego Wróblewskiego, a w 1975 obie szkoły połączono. Od 2005 patronką szkoły stała się ponownie św. Barbara[8].
Przy ulicy znajduje się bogucicki cmentarz parafialny, którego zarządcą jest parafia św. Szczepana. Cmentarz posiada powierzchnię 7.574 ha (7.2285 ha w granicach ogrodzenia) oraz 1.5585 ha rezerwy terenu[9]. Ulica posiada długość 771 m i powierzchnię 4632,5 m2[1] oraz klasę L[10]. Kursują nią autobusy KZK GOP.
Przy ul. W. Wróblewskiego swoją siedzibę mają[11]: Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4: Szkoła Podstawowa nr 13 im. św. Barbary i Miejskie Przedszkole nr 70 (ul. W. Wróblewskiego 42[12]), firmy i przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, oddział Polskiego Związku Wędkarskiego, wspólnoty mieszkaniowe.
Obiekty historyczne
Wzdłuż ulicy Walerego Wróblewskiego zachowała się zabudowa z początku XX wieku[13].
Przy ulicy zlokalizowane są następujące historyczne obiekty:
- kaplica cmentarna − dawny kościół pielgrzymkowy, znajdująca się na bogucickim cmentarzu parafialnym; została wpisana do rejestru zabytków 26 maja 1988 (nr rej.: A/842/2021[14]); kaplicę wzniesiono w drugiej połowie XIX wieku (pojawia się także data 1910) w stylu neoromańskim[13][15][16][17] według projektu Mansuetusa Fromma[18];
- zespół cmentarny (najstarsza nekropolia Katowic[18]), który tworzą: cmentarz parafialny przy ul. W. Wróblewskiego oraz cmentarz fraterski przy ul. Podhalańskiej; w skład zabytkowego zespołu cmentarnego wchodzą: układ przestrzenny cmentarza, zespół budynków cmentarnych i małej architektury, ogrodzenie z bramami, zespół starodrzewu, zespół zabytkowych nagrobków; zespół wpisano do rejestru zabytków 4 września 1992 (nr rej.: A/1496/92); zespół cmentarza katolickiego w Bogucicach powstał pod koniec XVIII wieku, jego obecny kształt pochodzi z przełomu wieków XIX i XX[13][15][16][17][19];
- dom/budynek mieszkalny (ul. W. Wróblewskiego 3[10]), wzniesiony w 1900 w stylu historyzmu[20];
- budynek mieszkalny (ul. W. Wróblewskiego 9[10])[20];
- budynek mieszkalny (ul. W. Wróblewskiego 11[10])[20];
- dawna fabryka czekolady „Florida” (ul. W. Wróblewskiego 13[10]), budynek posiada nikłe wartości architektoniczne[21], został wzniesiony w pierwszej ćwierci XX wieku w stylu historyzmu[20];
- kamienica mieszkalna (ul. W. Wróblewskiego 17[10]), wybudowana w 1901 w stylu historyzmu[20];
- kamienica mieszkalna z końca XIX wieku (ul. W. Wróblewskiego 25), wzniesiona w stylu historyzmu[20];
- dawna fabryka mebli (ul. W. Wróblewskiego 29)[20];, obiekt utracił cechy zabytkowe wskutek przeróbek[21];
- dwie kamienice mieszkalne (ul. W. Wróblewskiego 31, 31a), wzniesione w 1900 w stylu historyzmu[20];
- kamienica mieszkalna (ul. W. Wróblewskiego 33), wybudowana w 1898 w stylu historyzmu[20];
- zespół zabudowań szkolnych z początku XX wieku (ul. W. Wróblewskiego 40/44), wzniesiony w stylu historyzmu, współcześnie przebudowany[20];
- kamienica mieszkalna (ul. W. Wróblewskiego 43), wybudowana w 1900 w stylu historyzmu[20];
- krzyż na rogu ul. W. Wróblewskiego i ul. Ryszarda, pochodzący z 1865[20], wyremontowany w 2019.
Zobacz też
- Architektura Katowic
- Bazylika św. Szczepana i Matki Boskiej Boguckiej w Katowicach
- Ulica Leopolda Markiefki w Katowicach
- Walery Antoni Wróblewski
- Zmiany nazw ulic i placów w Katowicach
Przypisy
- ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
- ↑ Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010, ISBN 978-83-89239-96-9.
- ↑ Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego: Floetzkarte des Oberschlesischen S. No 26 Sect. Kattowitz. www.mapywig.org. [dostęp 2011-07-14]. (niem.).
- ↑ Katowice. Plan miasta. Reprint wydania z lat 30. XX wieku. Bezpłatny dodatek do książki "Katowice między wojnami". Łódź: Księży Młyn, 2010. ISBN 978-83-7729-023-1.
- ↑ Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).
- ↑ Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-12)]. (niem.).
- ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 117. ISBN 978-83-7729-021-7.
- ↑ Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4 w Katowicach: Historia (pol.) www.zsp4katowice.szkolnastrona.pl [dostęp 2011-07-14]
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w obszarze dzielnicy Bogucice w Katowicach w rejonie ulic: Wróblewskiego, Wrocławskiej, Nowej i Markiefki, ograniczonym od strony południowej al. W. Roździeńskiego. www.bip.katowice.eu. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
- ↑ Spis firm na ulicy Wróblewskiego w mieście Katowice (pol.) www.katalog.pf.pl [dostęp 2011-07-14]
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Uchwała w sprawie zaciągnięcia pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na dofinansowanie realizacji zadania inwestycyjnego pn. „Termomodernizacja budynków Szkoły Podstawowej Nr 13 w Katowicach przy ul. Wróblewskiego 42” (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-14]
- ↑ a b c Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007-2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
- ↑ Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków województwa śląskiego w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 2 lipca 2021 r. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2021-07-03]
- ↑ a b Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2011-07-14] .
- ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
- ↑ a b Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 45.
- ↑ Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 78, 79.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
- ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-14]
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.30 N
- S: 50.125 N
- W: 18.885 E
- E: 19.125 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - zakończenie skrzyżowaniem
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC BY-SA 3.0
Zabytkowy, dawny kościół pielgrzymkowy Nawiedzenia NMP "Na górce", neoromański, wzniesiony w 1910 r. według projektu franciszkanina Mansuetusa Fromma, w miejscu wcześniejszych drewnianych, gdzie już w 1598 r. znajdował się słynący łaskami obraz Matki Boskiej Boguckiej, w 1894 r. przeniesiony do nowego kościoła parafialnego. W krypcie i wokół kościoła pielgrzymkowego chowano okoliczną szlachtę, m.in.: Eleonorę Pelkową dziedziczkę z Dąbrówki Małej (1741), Gasparusa Przetyńskiego z Bogucic (1861), Józefa de Garniera z Kuźnicy Boguckiej (1767). Dzisiaj pełni funkcję kaplicy cmentarnej na cmentarzu w Bogucicach - dzielnicy Katowic. (zabytek nr rejestr. A/1366/88)
Autor: Michał Bulsa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż z roku 1865 przy ul. W. Wróblewskiego w Katowicach-Bogucicach