Ulica Wiślna w Krakowie

ulica Wiślna

Stare Miasto
Widok ulicy na północny wschód, w stronę Rynku Głównego, po remoncie.
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Długość	ok. 170 m.
Plan
Położenie na mapie Krakowa ulica Wiślna
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de ulica Wiślna
Położenie na mapie województwa małopolskiego ulica Wiślna
50,060768°N 19,934936°E/50,060768 19,934936

Ulica Wiślna – jedna z ulic na Starym Mieście w Krakowie. Jej nazwa występowała już w 1311 roku. Prowadziła od Rynku w stronę Wisły i portu rzecznego^[1]. Kończyła się bramą nazywaną Wiślną lub Wodną rozebraną na początku XIX wieku^[2]. Jej naturalnym przedłużeniem jest Ulica Zwierzyniecka.

Od strony Rynku znajdował się dom książąt Mazowieckich a od strony ul. św. Anny dom „krwawego burmistrza” Erazma Czeczotki. Rozmus, czyli Erazm Czeczotka był „zaciekłym pieniaczem, niezmiernie chciwym lichwiarzem, oddanym niepohamowanej żądzy użycia i gorącym wielbicielem Wenery...” – tak opisuje burmistrza Józef Muczkowski w książce „Krwawy burmistrz – kartka z dziejów mieszczaństwa krakowskiego w XVI wieku” wydanej przez Bibliotekę Krakowską w roku 1935^[3]. Budynek pochodzi z roku 1561, wzniesiony przez Gabriela Słońskiego i Ambrożego Morosiego, wielokrotnie był przebudowywany. Przed drugą wojną światową mieściła się tu restauracja o secesyjnych wnętrzach, a na I piętrze kawiarnia „Secesja”. Z czasów renesansu zachowały się od strony podworca kamienne detale.

W 1409 r. wybudowano Bursę Ubogich na rogu z ul. Gołębią. Przeznaczona miała być dla studentów. Bursę Ubogich odnowił i rozbudował ok. 1462 r. Jan Długosz. W 2 poł. XVI w. królowa Anna Jagiellonka przeznaczyła na jej restaurację znaczną sumę – bursę zaczęto nazywać Jagiellońską. W 1786 r. budynek Bursy Ubogich przeznaczono na Bursę Chirurgów. W początkach XIX wieku znajdowały się tu koszary wojskowe, doprowadziło to do znacznej dewastacji gmachu. Władze Uniwersytetu z powodu braku środków na odbudowę sprzedały budynek w 1838 r. Nowy właściciel rozebrał stare mury Bursy i wybudował na jej miejscu klasycystyczną kamienicę.

Przy ulicy znajduje się skrzydło pałacu Biskupiego, gdzie do końca kwietnia 2021 roku mieściła się m.in. redakcja „Tygodnika Powszechnego”^[4]. Pierwsze wzmianki o rezydencji w obecnym miejscu pochodzą z końca XIV wieku. W połowie XVII w. został gruntownie rozbudowany. Rozbudowę wiąże się z biskupem Piotrem Gembickim (lata rządów 1642-1657). Powstał wczesnobarokowy budynek na planie nieregularnego czworokąta skupiony wokół dziedzińca. Zachowano większość dawniejszych elementów architektonicznych. W wyniku tego powstał monumentalny budynek z szeroką fasadą południową flankowaną w narożach belwederami. Funkcję wejścia głównego pełnił portal wejścia od ul. Wiślnej. Z tego okresu pochodzi m.in. obecny portal wejścia od ul. Franciszkańskiej.

• 

  Ulica widziana z Rynku Głównego

• 

  Ulica Wiślna, widok od strony Plant

• 

  ul. Wiślna 3
  Kamienica

• 

  ul. Wiślna 5
  Zabytkowa kamienica

• 

  ul. Wiślna 10
  Zabytkowa kamienica

Przypisy

Zobacz też

• Kamienica przy ulicy Wiślnej 10 w Krakowie

Linki zewnętrzne

• Archiwum fotografii miasta Krakowa
• Dziennik Polski Tu mieszkał krwawy burmistrz Krakowa
• Dzieje Krakowa – Erazm Czeczotka-Tłokiński