Ulica Widok w Warszawie
Śródmieście | |||||||||||||||||||
Ulica Widok, widok w kierunku ul. Kruczej | |||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||
52°13′53,4″N 21°00′55,1″E/52,231500 21,015306 |
Ulica Widok – ulica w śródmieściu Warszawy, biegnąca od ulicy Kruczej do ulicy Marszałkowskiej.
Historia
Dawna droga narolna biegnąca na terenach Kałęczyna. Od połowy XVII wieku ciągnęła się od gościńca ulicy Brackiej do granic wsi Wielka Wola (obecnie ulica Karolkowa). W 1770 w okolicy obecnej ulicy Towarowej przechodził przez nią wał obronny. W tym samym okresie geometra Deustch dokonał regulacji ulicy. W 1770 otrzymała ona urzędową nazwę Widok. Nazwa była związana z rozległym widokiem, jaki się z niej rozciągał[1]. Miała ona ponad 2 km długości i zabudowana była głównie drewnianymi domami i małymi dworami. W 1784 znajdowało się tam siedem dworków, a w pobliżu ulicy Brackiej mały pałac. Natomiast w okolicy ulicy Towarowej zlokalizowane były dwie cegielnie.
Pod koniec XVIII wieku wzdłuż ulicy znajdowało się 15 domów i liczne glinianki. W latach 1776−1780 na posesji pomiędzy ulicą Widok a Bracką powstała tzw. szczwalnia, nazywana również Hecą (teatr walk zwierząt)[2]. W latach 1823–1824 ruch komunikacyjny w kierunku wschód-zachód z ulicy Widok przejęły Aleje Jerozolimskie. W kolejnych latach wybudowano pomiędzy ulicą Bracką a Marszałkowską trzy dodatkowe kamienice.
W latach 1844–1845 pomiędzy Alejami Jerozolimskimi i ulicą Widok zbudowano jednotorową linię kolei warszawsko-wiedeńskiej. W 1845 ulica biegła wzdłuż toru do rogatek. W 1880 zasypano glinianki. Powstały warsztaty i parowozownia, przez co ulica kończyła się w okolicy ul. Sosnowej. Następnie wybudowano drugi tor kolei i dworzec odjazdowy, co skróciło ją do Marszałkowskiej (1900).
Do 1939 wzdłuż ulicy zlokalizowanych było wiele sklepów, zajazdów, hoteli i pensjonatów. W 1884 sklep z drobną galanterią otworzyli w kamienicy nr 6 „Bracia Jabłkowscy” (w 1914 uruchomili największy dom towarowy w kraju zlokalizowany przy ulicy Brackiej 25). Prowadziła go Aniela Jabłkowska (córka Józefa Jabłkowskiego). Po 4 latach sklep przeniesiono do większego lokalu przy ulicy Hożej 8[3].
Ok. 1845 na rogu ulicy Widok i Marszałkowskiej powstał Hotel Warszawsko-Wiedeński. Ok. 1870 naprzeciwko hotelu uruchomiono zajazd żydowski, dom modlitwy i szkołę elementarną.
W drugiej połowie XIX wieku ulica była zabudowana głównie trzypiętrowymi kamienicami. Podczas odbudowy po 1945 rozebrano 13 kamienic, z czego trz nieuszkodzone.
Podczas powstania warszawskiego zniszczeniu uległo skrzyżowanie z ulicą Marszałkowską. Po II wojnie światowej w narożniku z ulicą Bracką postawiono bramę (w miejscu kamienicy nr 2/6).
Jest ulicą jednokierunkową.
Ważniejsze obiekty
- Kamienica nr 8 – dziewięciopiętrowa kamienica z ok. 1910, jedna z najwyższych w Warszawie. W drugiej połowie lat 90. XX wieku fasadzie budynku nadano styl wiedeńskiej secesji, przytwierdzając do niej m.in. zielone płyty;
- Kamienica nr 10 – siedziba m.in. Polskiej Fundacji Alzheimerowskiej.
- Kamienica nr 12 – pięciopiętrowy modernistyczny budynek biurowy, siedziba Instytutu Francuskiego w Polsce.
- Biurowiec Widok Towers
Obiekty nieistniejące
- Kamienica nr 9 – pierwotnie własność hrabiny Wandy Ronikier. Następnie na jednym z pięter „hrabina”[4] Gomólińska prowadziła dom publiczny. Przed 1914 w jednym z mieszkań funkcjonował zakład krawca damskiego Stanisława Rogozińskiego. W 1930 właścicielką kamienicy była Róża Sterling. Podczas II wojny światowej kamienica została spalona, a następnie zburzona. Na działce, którą zajmowała, zbudowano biurowiec[5];
Przypisy
- ↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 189. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975, s. 200.
- ↑ Bracia Jabłkowscy, http://eela1.blox.pl (dostęp: 2 maja 2008)
- ↑ Nie była prawdziwą hrabiną, przez niektórych była nazywana „hrabinią” Jerzy S. Majewski, Widok 9, http://miasta.gazeta.pl (dostęp: 2 maja 2008)
- ↑ Jerzy S. Majewski, Widok 9, http://miasta.gazeta.pl (dostęp: 2 maja 2008)
Bibliografia
- Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1964, s. 248-250.
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - początek skrzyżowanie T
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy - zakończenie skrzyżowaniem
Crossroads with a major road ahead.
Autor: original by Marcin Floryan, this modification bu Teemu Vehkaoja, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy skrzyżowanej z deptakiem
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Widok w Warszawie, widok w ul. Kruczej