Ulica Winiarska w Poznaniu

ulica Winiarska
Winiary, Bonin
Ilustracja
Rejon skrzyżowania z ul. św. Leonarda
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Winiarska”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Winiarska”
52,432815°N 16,911544°E/52,432815 16,911544

Ulica Winiarska – ulica na poznańskich Winiarach. Wraz z ulicami Obornicką (obecną Piątkowską) i św. Leonarda stanowiła główną oś założenia wsi Winiary, a potem (od 1925) tej dzielnicy Poznania.

Charakterystyka

Wieś Winiary w początku XX wieku (ulica Winiarska na osi północ-południe w centrum zabudowy)

Do 1927 nosiła nazwę Długiej. Była główną arterią starych Winiar, gdyż ul. Obornicka była raczej drogą wylotową na Oborniki. To tutaj koncentrowało się społeczne życie mieszkańców wsi i późniejszej dzielnicy. Przy skrzyżowaniu z ul. św. Stanisława znajdowała się szkoła nr 17 powstała w 1854. Początkowo była dwujęzyczna, ale z czasem język polski usunięto z programu nauczania (kulturkampf), co było przyczyną strajku szkolnego w 1906. W okresie międzywojennym placówka dysponowała trzema budynkami w słabym stanie technicznym, aż do gruntownego remontu w latach 1931-1932. W 1936 wizytował ją minister Wojciech Świętosławski. W czasie okupacji obiekt zamknięto. Od 1961 była placówką koedukacyjną (od 1929 tylko dla chłopców - dziewczęta uczyły się w nowej szkole na Boninie). Rozebrano ją w 1979 w związku z budową Osiedla Winiary. W pobliżu szkoły stał pomnik poległych podczas powstania wielkopolskiego, I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej (zburzony przez hitlerowców, odbudowany w 2021[1]). Od 1935 ulicą Winiarską kursował tramwaj linii 11, łącząc Bonin ze Starym Rynkiem (do 1940), a potem z ulicą Palacza na Górczynie. W 1956 wybudowano pętlę pod kościołem św. Stanisława Kostki, a 8 lutego 1980 otwarto nową trasę winiarską, przedłużając torowiska do pętli piątkowskiej, w dużej części likwidując starą ulicę Winiarską (na jej osi położono tory). Obecnie ulica zaczyna się od skrzyżowania z ulicą Szydłowską (stoi tu gmach Instytutu Technologii Drewna) i biegnie na północ do ul. Widnej, za którą uzyskuje charakter traktu pieszego z dojazdem do jednej posesji (dawny sam spożywczy należący do PSS Społem). Od ul. Plebańskiej jest tylko chodnikiem wzdłuż torowisk tramwajowych. Charakter ulicy odzyskuje na małym odcinku przy skrzyżowaniu z ul. św. Leonarda. Następnie całkowicie zanika (piesza ścieżka wzdłuż torowisk), by ponownie zaistnieć jako ulica na końcowym odcinku za Alejami Solidarności przy biurowcach Futura i Jet Office. Ze starej zabudowy (liczne kamienice i domy z ogrodami) pozostało niewiele:

  • domy i wille na odcinku Szydłowska - Widna,
  • dawny dom katechetyczny i pierwsza kaplica winiarska pod numerem 52, dawniej Długa 14 (do 1932 Winiary nie posiadały kościoła i należały do parafii św. Wojciecha, msze odprawiano w tej kaplicy od 1923); w okresie międzywojennym działała tu również ochronka dla dzieci prowadzona przez Siostry Pasterki,
  • kościół św. Stanisława Kostki,
  • sam spożywczy z 1969 (wyburzony),
  • trzy stare lipy wyznaczające miejsce dawnego pomnika poległych[2].

Zabytki

Do rejestru zabytków wpisane są:

  • willa – nr 32, lata 30. XX wieku,
  • willa – nr 34, lata 30. XX wieku,
  • dom – nr 38, lata 30. XX wieku[3].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Grzegorz Okoński, Pomnik Poległych Winiarczyków powrócił po 82 latach na Winiary. Sukces starań mieszkańców, Głos Wielkopolski, 4 października 2021 [dostęp 2022-04-23] (pol.).
  2. Ewa Burchard, Katarzyna Stelmachowska, Winiary jakie pamiętamy... Dawny Poznań i jego mieszkańcy w fotografiach i wspomnieniach, Wagros, Poznań, 2014, s.40-63, ISBN 978-83-63685-34-8
  3. Praca zbiorowa, Poznań – spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2004, s.234, ISBN 83-89525-07-0

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Poznan, Winiarska oratorium.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Oratorium, dawna kaplica w Poznaniu - ul. Winiarska.
Solaris Tramino Poznan Wrzoska Jet Office.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 3.0
Poznań, przyst. Wrzoska.
Winiarska street Poznan 2012.jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 3.0
Poznań, ul. Winiarska.
Animator Poznan.jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Poznań, Winiary, przystanek św. Leonarda.
Winiary Poznan old map.JPG
Autor: nn, Licencja: CC BY-SA 4.0
Winiary (Poznań) w pocz. XX w.
Architektura starych Winiar w Poznaniu (Winiarska street).JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stara tablica z nazwą ulicy - relikty starych Winiar w Poznaniu.