Ulica Winiarska w Poznaniu
Winiary, Bonin | |
Rejon skrzyżowania z ul. św. Leonarda | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
52,432815°N 16,911544°E/52,432815 16,911544 |
Ulica Winiarska – ulica na poznańskich Winiarach. Wraz z ulicami Obornicką (obecną Piątkowską) i św. Leonarda stanowiła główną oś założenia wsi Winiary, a potem (od 1925) tej dzielnicy Poznania.
Charakterystyka
Do 1927 nosiła nazwę Długiej. Była główną arterią starych Winiar, gdyż ul. Obornicka była raczej drogą wylotową na Oborniki. To tutaj koncentrowało się społeczne życie mieszkańców wsi i późniejszej dzielnicy. Przy skrzyżowaniu z ul. św. Stanisława znajdowała się szkoła nr 17 powstała w 1854. Początkowo była dwujęzyczna, ale z czasem język polski usunięto z programu nauczania (kulturkampf), co było przyczyną strajku szkolnego w 1906. W okresie międzywojennym placówka dysponowała trzema budynkami w słabym stanie technicznym, aż do gruntownego remontu w latach 1931-1932. W 1936 wizytował ją minister Wojciech Świętosławski. W czasie okupacji obiekt zamknięto. Od 1961 była placówką koedukacyjną (od 1929 tylko dla chłopców - dziewczęta uczyły się w nowej szkole na Boninie). Rozebrano ją w 1979 w związku z budową Osiedla Winiary. W pobliżu szkoły stał pomnik poległych podczas powstania wielkopolskiego, I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej (zburzony przez hitlerowców, odbudowany w 2021[1]). Od 1935 ulicą Winiarską kursował tramwaj linii 11, łącząc Bonin ze Starym Rynkiem (do 1940), a potem z ulicą Palacza na Górczynie. W 1956 wybudowano pętlę pod kościołem św. Stanisława Kostki, a 8 lutego 1980 otwarto nową trasę winiarską, przedłużając torowiska do pętli piątkowskiej, w dużej części likwidując starą ulicę Winiarską (na jej osi położono tory). Obecnie ulica zaczyna się od skrzyżowania z ulicą Szydłowską (stoi tu gmach Instytutu Technologii Drewna) i biegnie na północ do ul. Widnej, za którą uzyskuje charakter traktu pieszego z dojazdem do jednej posesji (dawny sam spożywczy należący do PSS Społem). Od ul. Plebańskiej jest tylko chodnikiem wzdłuż torowisk tramwajowych. Charakter ulicy odzyskuje na małym odcinku przy skrzyżowaniu z ul. św. Leonarda. Następnie całkowicie zanika (piesza ścieżka wzdłuż torowisk), by ponownie zaistnieć jako ulica na końcowym odcinku za Alejami Solidarności przy biurowcach Futura i Jet Office. Ze starej zabudowy (liczne kamienice i domy z ogrodami) pozostało niewiele:
- domy i wille na odcinku Szydłowska - Widna,
- dawny dom katechetyczny i pierwsza kaplica winiarska pod numerem 52, dawniej Długa 14 (do 1932 Winiary nie posiadały kościoła i należały do parafii św. Wojciecha, msze odprawiano w tej kaplicy od 1923); w okresie międzywojennym działała tu również ochronka dla dzieci prowadzona przez Siostry Pasterki,
- kościół św. Stanisława Kostki,
- sam spożywczy z 1969 (wyburzony),
- trzy stare lipy wyznaczające miejsce dawnego pomnika poległych[2].
Zabytki
Do rejestru zabytków wpisane są:
- willa – nr 32, lata 30. XX wieku,
- willa – nr 34, lata 30. XX wieku,
- dom – nr 38, lata 30. XX wieku[3].
Galeria
Zobacz też
- zespół kapliczek słupowych na Winiarach w Poznaniu
- zespół klasztorny Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej w Poznaniu
Przypisy
- ↑ Grzegorz Okoński , Pomnik Poległych Winiarczyków powrócił po 82 latach na Winiary. Sukces starań mieszkańców, Głos Wielkopolski, 4 października 2021 [dostęp 2022-04-23] (pol.).
- ↑ Ewa Burchard, Katarzyna Stelmachowska, Winiary jakie pamiętamy... Dawny Poznań i jego mieszkańcy w fotografiach i wspomnieniach, Wagros, Poznań, 2014, s.40-63, ISBN 978-83-63685-34-8
- ↑ Praca zbiorowa, Poznań – spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2004, s.234, ISBN 83-89525-07-0
Media użyte na tej stronie
Autor:
Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.
Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0Mapa lokalizacyjna Poznania
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Crossroads with a major road ahead.
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Oratorium, dawna kaplica w Poznaniu - ul. Winiarska.
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 3.0
Poznań, przyst. Wrzoska.
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stara tablica z nazwą ulicy - relikty starych Winiar w Poznaniu.