Ulica Wspólna w Warszawie

Ulica Wspólna w Warszawie

Śródmieście
Ulica Wspólna przy ul. Marszałkowskiej, widok w kierunku wschodnim
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Warszawa
Przebieg
ul. T. Chałubińskiego, ul. W. Oczki ↑ ul. Emilii Plater ul. Poznańska ul. Marszałkowska ul. Parkingowa ul. A Grabowskiego ul. Krucza parking przy MRiT
Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Ulica Wspólna w Warszawie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Ulica Wspólna w Warszawie
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Ulica Wspólna w Warszawie
52°13′37,4″N 21°00′47,6″E/52,227056 21,013222

Tzw. dzielnica ministerstw przy wschodnim odcinku ulicy, lata 60. XX w.

Ulica Wspólna – ulica w dzielnicy Śródmieście w Warszawie.

Historia

Pierwotnie była to polna droga, biegnącą przez pola Kałęczyna między włókami Burkat na południu i tzw. Włóką Szeroką na północy (stąd nazwa późniejszej ulicy^[1]). Właściciele Włóki Szerokiej, misjonarze świętokrzyscy, zbudowali przy drodze folwark, a następnie cegielnię. Potem założyli cmentarz dla parafii świętokrzyskiej^[2] i wybudowali na nim w 1783 klasycystyczną kaplicę, istniejącą do dziś. Po cegielni, która znajdowała się w pobliżu obecnej ulicy Poznańskiej, zachowały się jeszcze glinianki.

Ulica Wspólna uzyskała swoją nazwę w 1770, uregulował ją w tym czasie geodeta, nadając jej szerokość 24 łokci (14 m). Na wymierzonych przez niego działkach, wybudowano do 1784 24 domy i dworki z drewna i 1 dom murowany. Zabudowa objęła Wspólną od rozdroża Złotych Krzyży do ul. Wielkiej (ob. Poznańskiej). Mniej więcej w tym samym czasie wybudowano niewielki browar; jednocześnie pożar zniszczył kilka domów. Po 1831 zamknięto cmentarz.

W 1858 Wspólna została poszerzona, a w kolejnych latach stanęło przy niej kilka murowanych domów. W 1870 przy ulicy założono Ogród Pomologiczny^[3].

W 1944 zabudowa przy ulicy Wspólnej została bardzo zniszczona. Podczas planowania odbudowy, dużą jej część przeznaczono na tzw. dzielnicę ministerstw, co oznaczało, że duża część dawnej zabudowy została przeznaczona do rozbiórki (prawie 40 kamienic). Ulicę odcięto od placu Trzech Krzyży przez budowę gmachu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.

W części przebiegu jest ulicą jednokierunkową.

Ważniejsze obiekty

• Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (nr 1/3)
• Główny Urząd Geodezji i Kartografii (nr 2)
• Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (nr 2)
• Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (nr 2/4)
• Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (nr 2/4)
• Ministerstwo Aktywów Państwowych (nr 6)
• Rządowe Centrum Legislacji (nr 6)
• Mercure Grand Hotel (ul. Krucza 28)
• Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (nr 30)
• Zabytkowy budynek projektu Franciszka Lilpopa, niegdyś siedziba Porozumienia Centrum (nr 35)
• Obelisk z tablicą pamiątkową poświęcony żołnierzom batalionu AK „Zaremba-Piorun” (przy skrzyżowaniu z ul. Poznańską)
• Biurowiec Ufficio Primo, d. Prezydium Rządu projektu Marka Leykama (nr 62)
• Galeria Raster (nr 63)
• „Dom Pod Jesionami” – odbudowana po II wojnie światowej kamienica malarza Zdzisława Jasińskiego (nr 63b)
• Zabytkowa kaplica św. Barbary przy kościele pw. św. Piotra i Pawła (1783) (nr 68) – odbudowana po zniszczeniach ostatniej wojny kaplica z dekoracją ścienną, przedstawiającą świętego Jana Ewangelistę. Jest to pozostałość po tzw. Domu Śmierci – zespole zabudowań przycmentarnych, w którego skład wchodziły dwie kostnice, katakumby, kaplica pod wezwaniem św. Barbary, plebania i dom grabarzy.

W kulturze masowej

W fikcyjnej kamienicy pod numerem 17 umieszczono akcję serialu Na Wspólnej, emitowanego w TVN od 2003.

Przypisy

Bibliografia

• Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy: przewodnik. Warszawa: PWN, 1963.