Ulica Zielona w Łodzi
| Centrum, Stare Polesie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Kamienica na rogu Zielonej i Spacerowej (obecnie al. Kościuszki) w 1896 roku | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo |  Polska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | Łódź | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | ok. 1,9 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Łodzi  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 51°46′09,5″N 19°26′32,0″E/51,769306 19,442222 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Zielona w Łodzi – łódzka ulica mająca niespełna 2 kilometry długości, biegnie od ul. Piotrkowskiej do ul. Legionów.
W 1821 roku Rajmund Rembieliński – Prezes Komisji Województwa Mazowieckiego – rozpoczął działania zmierzające do regulacji (utworzenia) osady fabrycznej. Nowa osada, nazwana Nowym Miastem, powstała w latach 1821–1823 i znajdowała się na południe od „starej” wiejskiej Łodzi, czyli gruntów Starego Miasta[1]. W 1823 roku podjęto decyzję o powiększeniu obszaru przeznaczonego pod zakłady rękodzielnicze[2]. W związku z tym w latach 1824–1828 na południe od Nowego Miasta (na terenach miejskich oraz rządowych) utworzono kolejną osadę przemysłową, przeznaczoną pod osiedlenie przede wszystkim tkaczy lnu i bawełny, którą nazwano Łódka. Wraz z parcelacją gruntów i regulacją ulicy Piotrkowskiej wyznaczono siedem jej przecznic. Jedną z wówczas wyznaczonych została ulica Zielona, choć jej pierwsza nazwa to ulica Dzielna (nazwy przecznic były jednakowe po wschodniej i zachodniej stronie ulicy Piotrkowskiej)[3].
Po 1864 roku ulica nazwana została Zieloną. W 1934 roku nazwę zmieniono na Legionów. W czasie wojny zmieniono nazwę ulicy na Schlageterstrasse[4][5], a po wojnie powrócono do nazwy ulica Zielona.
Ulica zaznaczona jest na planie Oskara Flatta.
Na całej długości ulicy znajdują się tory tramwajowe. Ulica na odcinku od ul. 28 Pułku Strzelców Kaniowskich do ul. Legionów posiada dwie jezdnie.
Przypisy
- ↑ Rynkowska 1970 ↓, s. 6.
- ↑ Janik i in. 2012 ↓, s. 39.
- ↑ Rynkowska 1970 ↓, s. 7.
- ↑ Zielona. W: Baza: Ulice Łodzi [on-line]. wimbp.lodz.pl. [dostęp 2014-06-03].
- ↑ Łódzkie ulice (Internet Archive) (pol.). [dostęp 2012-03-24].
Bibliografia
- Anna Rynkowska, Ulica Piotrkowska, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1970, ISBN 978-83-939822-4-0.
- Maciej Janik, Jacek Kusiński, Mariusz Stępniewski, Zdzisław Szambelan: Łódź na mapach 1793–1939. Wyd. I. Łódź: Wydawnictwo Jacek Kusiński, 2012. ISBN 978-83-927666-3-6.
- Baza: Ulice Łodzi (pol.). W: Bazy on-line [on-line]. wimbp.lodz.pl. [dostęp 2012-03-24].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
Crossroads with a major road ahead.
Autor: Marcin Floryan, Licencja: CC BY 2.5
Ikona ulicy skrzyżowanej z deptakiem
Fotografia przedstawia widok na ulicę Zieloną i na znajdującą się na jej skrzyżowaniu z ulicą Spacerową (później ulica Kościuszki) kamienicę zwaną “domem Pinkusa”. Monumentalna narożna kamienica czynszowa została zbudowana w latach 1894-1895 według projektu Dawida Landego. Trzypiętrowy gmach nakryty jest wysokim mansardowym dachem z dominującym w narożniku wysokim ocynkowanym hełmem i dekoracyjną balustradą kalenicy. Narożna wieżyczka z galerią widokową nadaje budynkowi pałacowy wygląd. Kamienica jest bogato zdobiona, z dominującym neobarokowym detalem architektonicznym. Inwestorami byli dwaj przedsiębiorcy żydowskiego pochodzenia Jakub Lande i Mendel Pinkus. Rodzina Pinkusów zajmowała eleganckie pierwsze piętro, parter był przeznaczony na biura handlowe, natomiast w pozostałej części mieszkania wynajmowali dziennikarze, literaci i rodziny fabrykantów. Swoje pracownie mieli tutaj także słynni malarze: Samuel Hirszenberg, Eustachy Pietkiewicz i Leon Pilichowski. Częstymi gośćmi byli tu ludzie teatru: Stefan Jaracz, Juliusz Osterwa i Aleksander Zelwerowicz. Po wkroczeniu do Łodzi Niemców w 1939 roku Pinkusowie zostali wyrzuceni z kamienicy, którą przeznaczono dla celów wojskowych. Następnie mieściły się w niej biura administracji niemieckiej. Po wojnie, aż do 1948 roku, budynek pozostawał w rękach spadkobierców. W latach 1945-1949 był siedzibą Sądu Apelacyjnego i Sądu Najwyższego PRL. W 1953 roku właściciele zostali wywłaszczeni, a kamienicę przejęły władze miasta lokując w niej kilka urzędów. W 1993 roku spadkobiercy odzyskali swoją własność, a urzędy zostały przeniesione do nowych siedzib. Po remoncie dokonanym przez właścicieli, kamienica odzyskała dawny blask.
Fotografia pochodzi z wydanego w 1896 roku albumu Bronisława Wilkoszewskiego „Widoki m. Łodzi”. Saryusz Bronisław Paweł Wilkoszewski (1847-1901), zwany "łódzkim Canaletto" był mistrzem fotografii ilustracyjnej. Udokumentował zabudowę Łodzi z końca XIX wieku przede wszystkim wille, fabryki, budynki użyteczności publicznej, obiekty sakralne, ulicę Piotrkowską. Jego zakład fotograficzny znajdował się w willi "Trianon" w Pasażu Meyera 5 (obecnie ulica Moniuszki).