Ulrich von Jungingen

Ulrich von Jungingen
	; Ulrich von Jungingen (Rycina z 1684 autorstwa Krzysztofa Hartknocha)
	; Herb Ulricha von Jungingen jako wielkiego mistrza
	Wielki mistrz zakonu krzyżackiego
Okres	od 1407; do 1410
Poprzednik	Konrad von Jungingen
Następca	Heinrich von Plauen
	Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia	ok. 1360 ; Hohenfels
Data i miejsce śmierci	15 lipca 1410 ; pod Grunwaldem
Miejsce spoczynku	Zamek w Malborku kaplica św. Anny

Ulrich von Jungingen, również Ulryk von Jungingen (ur. ok. 1360 w Hohenfels, zm. 15 lipca 1410 pod Grunwaldem) – 26-ty wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1407-1410^[1]^[2].

Śmierć wielkiego mistrza na polu bitwy i bardzo duże straty kadrowe połączone z dużymi obciążeniami finansowymi wynikającymi z późniejszego traktatu pokojowego w Toruniu z 1411 stanowią punkt zwrotny w historii państwa zakonnego^[3].

Życiorys

Brat poprzedniego wielkiego mistrza Konrada^[1]. Nie jest znana data jego wstąpienia do zakonu, jak i data przybycia do Prus. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 1383, która określa go jako prokuratora^[4].

W 1396 został komturem Bałgi^[4], a później wielkim marszałkiem i komturem Królewca. Po 1398 prowadził trudne negocjacje z duńską królową Małgorzatą I dotyczące wyspy Gotlandii. Od 1407 pełnił funkcję wielkiego mistrza Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie (zakonu krzyżackiego). Organizował powtarzające się niemal corocznie wyprawy wojenne na Litwę. Znane jest również wsparcie, jakiego Zakon udzielił Witoldowi podczas jego kampanii przeciwko Nowogrodowi i Moskwie (1404, 1408). Udana pokojowa praca Ulricha w ekspansji kraju, jego umiejętności administracyjne i talent organizacyjny pozostawiły również ślady w źródłach^[3].

Według Kroniki Gdańskiej, umierający Konrad V von Jungingen ostrzegać miał dostojników krzyżackich przed wyborem swego wojowniczego brata na następcę, nazywając go głupcem. Kontynuował politykę swojego poprzednika zmierzającą do zerwania unii polsko-litewskiej^[1].

Sprzedaż Gotlandii

W obliczu groźby konfliktu z Polską, poczynił szereg posunięć wzmacniających państwo na wypadek wojny. Jednym z nich była rezygnacja z dalekosiężnych planów brata Konrada w sferze dominacji nad Bałtykiem. W 1409 doszło do sprzedaży Gotlandii królowej Szwecji, Danii i Norwegii Małgorzacie, za cenę niższą od tej, jaką Krzyżacy zapłacili władcy Meklemburgii za zrzeczenie się praw do wyspy. Ulrich zdecydował się na ten krok w celu skoncentrowania sił zakonu na odcinku lądowym, mimo że państwa skandynawskie, połączone od 1397 unią kalmarską przeżywały wewnętrzne trudności i mimo wielkich wydatków włożonych w fortyfikację wyspy.

Konflikt z Litwą i Polską

Ulrich von Jungingen na obrazie Jana Matejki

W 1409 utracił Żmudź na rzecz Litwy. W tym samym roku zaatakował i zajął na ziemię dobrzyńską, rozpoczynając wojnę polsko-krzyżacką. Zginął w bitwie pod Grunwaldem w 1410 dowodząc wojskami krzyżackimi^[1]. Król Władysław Jagiełło polecił odesłać zwłoki z honorami do stolicy państwa zakonnego. Wielki mistrz został pochowany w kaplicy św. Anny na zamku krzyżackim w Malborku.

Upamiętnienie

Na polu bitwy pod Grunwaldem Niemcy ustanowili kamień pamiątkowy honorujący Ulricha von Jungingena^[5].