Ultra High Definition Television

Ultra High Definition Television (obecna nazwa standardu: High-Vision, gdyż Ultra High Definition oznacza obecnie inny standard) – główne specyfikacje:

  • Rozdzielczość: 7680 × 4320 pikseli[1] (16:9) (33 megapiksele[2])
  • Głębia bitów: 12 bitów na kanał
  • Kąt widzenia: 100°
  • Kolorymetria: Rec. 2020
  • Szybkość klatek: 120/s[1]
  • Fonia: 22.2 kanały[1]
    • 9 — powyżej ludzkiego ucha (górna warstwa)
    • 10 — na wysokości ludzkiego ucha (środkowa warstwa)
    • 3 — poniżej ludzkiego ucha (dolna warstwa)
    • 2 — LFE
  • Pasmo:
    • UHF, 8 MHz, 35-45 Mbit/s, testy RAI DVB-T2
    • Ku-Band, 2 transpondery 36 MHz, 140-150Mbit/s, DVB-S2
    • Ka-Band 600 MHz, 500~6600 Mbit/s
Porównanie rozdzielczości formatu UHDTV w stosunku do innych formatów video.
Przestrzenie barwne w UHDTV a HDTV określone w specyfikacjach tech. Rec. 2020 oraz Rec. 709.
prototyp kamery UHDTV firmy Fuji

Ultra High Definition Television (UHDTV), Ultra HDTV, Ultra High Definition Video (UHDV) – jedna z pierwotnie używanych nazw standardu znanego w Japonii jako Super Hi-Vision – opracowanego przez telewizje publiczne Japonii (NHK), Wielkiej Brytanii (BBC) i Włoch (RAI). Jest to standard wyświetlania obrazu telewizyjnego, który posiada rozdzielczość 7680x4320 (33,1776 MPix). Obecnie dla powyższego standardu używa się nazwy Hi-Vision, albo 7.5K (dla odróżnienia od standardu kina cyfrowego 8K o rozdzielczości 8192x4320). Nazwę Ultra High Definition (UHD lub Ultra HD) zarezerwowano obecnie do określenia standardu 4K o rozdzielczości 3840x2160 (8,2944 MPix).

Filmy w 8K są dostępne w Internecie co najmniej od 2015 roku[3].

Parametry techniczne

W porównaniu do HDTV 1080i standard Hi-Vision daje obraz o rozdzielczości 4 razy większej (liczbie pikseli 16 razy większej), większą liczbę klatek na sekundę (120)[1] oraz dźwięk o większej liczbie kanałów, niż technologie DVD czy HD:

  • 9 kanałów powyżej głowy;
  • 10 kanałów na wysokości głowy;
  • 3 kanały poniżej głowy;
  • 2 kanały na efekty o niskich częstotliwościach.

Film w formacie Hi-Vision wymaga około 350 GB/min (nieskompresowany). Po specjalnej kompresji bitrate wynosi 24 Gbit/s, 18 minut filmu zajmuje około 3,5 TB[4].

Konieczny jest więc zapis na specjalnym nośniku. Nośnikiem takim może być HVD (Holographic Versatile Disc – wielofunkcyjny dysk holograficzny; pojemność 3,9 TB) lub PCD (Protein-Coated Disc – dysk z warstwami białkowymi; 50 TB).

Istotnym elementem standardu UHDTV jest wprowadzony szerszy zakres kolorymetrii barwnej określonej w standardzie rec. 2020 w stosunku do HDTV, gdzie zastosowano rec. 709. Procentowo wzrost jakości odwzorowania barwnego zastosowany w UHDTV w stosunku do HDTV, jak również wcześniejszych, jest największy (różnice w kolorymetii przy wprowadzaniu UHDTV mieściły się w granicach kilku procent – w zależności od stosowanego wcześniej standardu – Adobe RGB lub sRGB).

Plany technologii

Debiut technologii planowany jest na rok 2020[2]. Obecnie prowadzone są także prace nad poprawą jakości dźwięku.

Dokumenty zawierające ten standard:

  • ITU BT 1201 (2004)
  • ITU 1769
  • SMPTE 2036-1
  • SMPTE 2036-2
  • SMPTE 2036-3 (2010)
  • ITU BT 2020 (2012)

Brytyjska BBC jak również włoska RAI jest zainteresowana tą technologią[5]. Podczas IBC 2008 japońska NHK oraz RAI i BBC zademonstrowały pierwszą publiczną transmisję na żywo w tym standardzie – z Londynu do miejsca konferencji w Amsterdamie[6].

Monitory i telewizory

Samsung podczas targów IFA 2013 zaprezentował 31,5-calowy monitor UHD, oraz 98-calowy wielkoformatowy ekran do zastosowań komercyjnych (LFD), dodatkowo postawił ściany wideo o wielkości 171", łącząc ze sobą trzy ustawione pionowo ekrany UHD LFD[7].

Formaty i standaryzacja

HDMI 2.1 definiuje 8K bez kompresji oraz maksymalnie 10K z kompresją, podczas gdy HDMI 2.0 obsługiwało maksymalnie 4K[8].

Kanały telewizyjne

W Japonii NHK uruchomiło kanał telewizyjny w tej rozdzielczości, w grudniu 2018[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Nadchodzi nowy standard telewizji. 16 razy lepszy od HD Instalki.pl [Dostęp 2012-08-29]
  2. a b Następca HDTV o 16-krotnie wyższej rozdzielczości Wirtualna Polska [Dostęp 2012-08-29]
  3. 4K? To takie... przestarzałe. Przywitaj jakość 8K na YouTube, www.spidersweb.pl [dostęp 2017-11-27].
  4. Parametry techniczne na stronie telewizji NHK. [dostęp 2009-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-17)].
  5. RAI z testami SHDTV w DVB-T2 (pol.). SATKurier. [dostęp 2008-12-22].
  6. BC Plans Two HD Firsts (ang.). AVS Forums. [dostęp 2008-12-22].
  7. IFA 2013: Samsung stawia na UHD – WP Tech, rtvagd.wp.pl [dostęp 2017-12-03] (pol.).
  8. HDMI 2.1 Announced: Supports 8Kp60, Dynamic HDR, New Color Spaces, New 48G Cable, www.anandtech.com [dostęp 2017-11-27].
  9. Pierwszy regularny kanał 8K od grudnia 2018 – Nowe technologie w INTERIA.PL, nt.interia.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).

Media użyte na tej stronie

UHDTV przestrzeń barwna.png
Autor: Dasroche, Licencja: CC BY-SA 3.0
Różnice przestrzeni barwnych standardu: UHDTV i HDTV
8K UHD, 5K, 4K UHD, FHD and SD.svg
Autor: Libron, Licencja: CC0
Chart showing resolutions for 8K UHD, 4K UHD, FHD and SD. UHDTV is defined in Rec. 2020.
UHDTV camera fuji0000.jpg
Autor: vonkrogh, Licencja: CC BY-SA 2.0 de
A protype NHK UHDTV camera