Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy)

Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Christlich Demokratische Union Deutschlands
Ilustracja
Państwo

 Niemcy

Skrót

CDU

Lider

Friedrich Merz

Data założenia

1870 (Partia Centrum)
1945 (CDU)

Adres siedziby

Klingelhöferstraße 8
D-10785 Berlin

Ideologia polityczna

liberalny konserwatyzm, konserwatyzm społeczny, chrześcijańska demokracja

Poglądy gospodarcze

społeczna gospodarka rynkowa

Liczba członków

517 098 (kwiecień 2010)

Członkostwo
międzynarodowe

Międzynarodówka Chadecka

Grupa w Parlamencie
Europejskim

Europejska Partia Ludowa

Młodzieżówka

Junge Union (Młoda Unia)

Barwy

czarny i czerwony

Obecni posłowie
152/736
Obecni senatorowie
21/69
Obecni eurodeputowani
29/96
Strona internetowa

Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna Niemiec (niem. Christlich Demokratische Union DeutschlandsCDU) – niemiecka partia polityczna, założona po II wojnie światowej. Partia określa się mianem centroprawicowej, nawiązuje do konserwatyzmu i chrześcijaństwa. CDU nie istnieje w Bawarii, ponieważ w tym kraju związkowym działa partia o podobnym charakterze, CSU. Na szczeblu ogólnokrajowym partie te współdziałają, występując jako CDU/CSU; mimo to każde z ugrupowań zachowuje swoją własną strukturę. Tworzą wspólną frakcję w niemieckim parlamencie i nie prowadzą przeciwko sobie żadnych działań. Połączenie CDU i CSU nazywane jest powszechnie Unią.

Historia

Korzenie CDU sięgają Partii Centrum, założonej w 1870 r., w celu promowania interesów niemieckich katolików. Ugrupowanie to odegrało ważną rolę, uczestnicząc w większości rządów ostatnich lat Cesarstwa Niemieckiego oraz w czasie Republiki Weimarskiej. Została jednak rozwiązana w 1933 roku.

Niemcy
Coat of arms of Germany.svg
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Niemiec
Portal Niemcy
Nie możemy robić magii – ale możemy wykonywać swoją pracę. Wykonaj swoją robotę. Plakat z pierwszych powojennych wyborów w Niemczech w 1949 roku
Plakat antykomunistyczny na wybory w 1953 roku: „Wszystkie drogi marksizmu prowadzą do Moskwy! Dlatego CDU”

CDU została założona po II wojnie światowej przez byłych członków Partii Centrum, jednak jej głównym celem było zjednoczenie nie tylko katolików, ale również protestantów we wspólnym wyznaniowym i konserwatywnym ugrupowaniu. Jej pierwszym liderem, jak również kanclerzem Niemiec był Konrad Adenauer. CDU była partią dominującą na niemieckiej scenie politycznej w latach 1949–1963. W 1963 Ludwig Erhard zastąpił Adenauera na stanowisku kanclerza i szefa partii. Później miała miejsce recesja roku 1966. Doprowadziła ona do utraty przez CDU części zwolenników, co zmusiło ją do zawiązania koalicji z socjaldemokratyczną SPD. Kanclerzem został Kurt Georg Kiesinger z CDU.

Jednakże w 1969 SPD utworzyła koalicję z kolei z FDP, a Unia utraciła swą dominującą pozycję na następne 13 lat. W tym czasie partyjni ideolodzy stworzyli nowe ekonomiczne i dotyczące spraw polityki zagranicznej, wytyczne. W 1982 roku FDP zawiązała koalicję z CDU. Kanclerzem został Helmut Kohl. W drugiej połowie lat 80. XX wieku partia utraciła część poparcia na rzecz nowej, skrajnie prawicowej partii Die Republikaner. CDU odzyskała jednak dawną popularność wraz z rokiem 1989 i upadkiem Muru Berlińskiego.

Polityka partii z lat 80. XX wieku ukierunkowana była na zjednoczenie Niemiec (co ostatecznie udało się zrealizować w 1990 r.). W 1990 roku CDU połączyła się ze swoim wschodnioniemieckim odpowiednikiem o tej samej nazwie. Sukcesami partii były również działania na rzecz poprawy stosunków z sąsiadami, głównie z Francją oraz Polską (Kohl spotykał się m.in. z Mitterrandem i Mazowieckim). W 1990 roku miały miejsce wybory w zjednoczonych już Niemczech – Kohl ponownie został kanclerzem, jednak CDU utraciła wiele ze swojej popularności z powodu ekonomicznej recesji w byłym NRD i wzrostu podatków na Zachodzie. Jednak Unia odniosła ponowne zwycięstwo w wyborach w 1994 roku.

Zasłużony dla partii Kohl był jednak zamieszany w afery finansowe, co znacznie popsuło reputację partii. Był on jej przewodniczącym do czasu porażki w wyborach z 1998 roku, kiedy zastąpił go Wolfgang Schäuble. Ten jednak zrezygnował z przywództwa w 2000, na skutek skandalu finansowego w łonie CDU. Jego następczynią została Angela Merkel. W wyborach 1998 roku CDU uzyskała 28,4% głosów (CSU – 6,7%), a w 2002 – 29,5% (CSU – 9.0%). Unia odniosła zwycięstwo w wyborach 2005 roku, jednak nie na tyle wysokie, aby rządzić samodzielnie. Z tego powodu powstała tzw. wielka koalicja, utworzona z SPD. Problemem było to, iż oba ugrupowania domagały się fotela kanclerza. Po trzech tygodniach negocjacji ustalono, iż Merkel zostanie kanclerzem, a SPD otrzyma 8 z 16 stanowisk ministerialnych. Umowa koalicyjna została podpisana 14 listopada. Merkel została wybrana kanclerzem przez większość deputowanych (397 do 217) nowo zebranego Bundestagu 22 listopada 2005.

Program

Zgodnie ze stroną internetową Unii, jest ona ugrupowaniem bazującym na chrześcijaństwie, wprowadzającym w życie zasady chadeckie i dążącym do „zjednoczenia katolików i protestantów, konserwatystów i liberałów, propagatorów chrześcijańskich idei społecznych oraz mężczyzn i kobiety z różnych regionów, klas społecznych i tradycji demokratycznych”. Członkowie CDU wierzą, iż ludzkość odpowiedzialna jest wobec Boga za podtrzymywanie chrześcijańskich ideałów i dbałość o stan środowiska naturalnego. Partia opowiada się również za popieraniem wolności i godności wszystkich osób, włączając w to równość praw kobiet i mężczyzn, w tym także niepełnosprawnych. W kwestiach gospodarczych, partia ma program socjalliberalny, opowiada się za utrzymaniem podatków dochodowych progresywnych, dotacjami ze strony państwa dla kultury, edukacji itd. Chce jednak zmian w systemie rent i zasiłków. CDU opowiada się za wolnością ekonomiczną i prorynkową Unią Europejską, popierając integrację europejską. Jednakże silnie sprzeciwia się członkostwu Turcji w UE. Zdaniem kierownictwa partyjnego kraj ten nie byłby w stanie zagwarantować przestrzegania praw człowieka względem mniejszości chrześcijańskiej zamieszkującej jego tereny.

Tradycyjnie, pośród zwolenników CDU wyróżnić można trzy orientacje ideowe, przez długi czas posiadające mniej więcej podobne wpływy w partii:

  • chrześcijańsko-socjalna – popularna pośród katolickiej klasy robotniczej, opowiadająca się za wiarą i sprawiedliwością społeczną postrzeganą przez pryzmat rzymskokatolickiej wizji człowieka,
  • umiarkowanie nacjonalistyczno-konserwatywna – rozpowszechniona przede wszystkim na terenach wiejskich i małych miastach, kładąca nacisk na obronę tradycyjnej niemieckiej kultury i wartości
  • wolnorynkowo-liberalna – popularna pośród biznesmenów, skupiająca się na wolności ekonomicznej i gospodarczej.

We wszystkich tych orientacjach mocno zarysowany był antymarksizm. W ostatnich latach orientacja liberalna najwyraźniej stała się najsilniejsza. Wśród członków partii obecni są też zwolennicy małżeństw par homoseksualnych. W roku 2017 Angela Merkel wyraziła zgodę posłom na głosowanie w Bundestagu zgodnie z własnym sumieniem w sprawie „Małżeństw dla wszystkich” przez co ustawa weszła w życie[1]. Główni przeciwnicy CDU na niemieckiej scenie politycznej to socjaldemokraci z SPD, postkomuniści z Die Linke. oraz lewicowy Sojusz 90/Zieloni. W roku 2017 do Bundestagu dostał się nowy rosnący w sile przeciwnik liderki CDU Angeli Merkel Alternatywa dla Niemiec – partia o profilu eurosceptycznym i anty-imigranckim. Liberalna FDP postrzegana jest jako naturalny partner koalicyjny dla Unii (choć w przeszłości bywało inaczej, kiedy to CDU miała wizerunek ugrupowania bardziej konserwatywnego w kwestiach gospodarczych). Partia zawierała jednak koalicje ze swoimi głównymi przeciwnikami: Socjaldemokratyczną Partią Niemiec oraz Zielonymi.

Struktura wewnętrzna

Członkowie

CDU liczy sobie 574 526 członków. Przed 1966 rokiem liczbę członków podawano szacunkowo. Później dane zaczęto podawać na 31 grudnia roku poprzedniego.

Dane na temat organizacji partyjnych w poszczególnych landach

LandPrzewodniczącyCzłonków
Badenia-WirtembergiaThomas Strobl60 200
BerlinKai Wegner13 042
BrandenburgiaMichael Stübgen5792
BremaCarsten Meyer-Heder2060
HamburgChristoph Ploß2060
HesjaVolker Bouffier35 865
Meklemburgia-Pomorze PrzednieEckhardt Rehberg5245
Dolna SaksoniaBernd Althusmann59 372
Nadrenia Północna-WestfaliaHendrik Wüst122 326
Nadrenia-PalatynatJulia Klöckner22 000
SaaraPeter Müller40 854
SaksoniaMichael Kretschmer10 927
Saksonia-AnhaltSven Schulze6335
Szlezwik-HolsztynDaniel Günther19 770
TuryngiaChristian Hirte8465

Bastiony partyjne

Tradycyjnymi terenami, w których pozycja CDU jest silna są wiejskie lub katolickie regiony, takie jak Eifel, Münster, Sauerland, Fulda, Szwabia, Emsland, Nordfriesland, Pomorze Przednie, jak również obszary Saksonii, Eichsfeld, Taunus oraz mniejsze miasta, takie jak Baden-Baden, Konstancja i Pforzheim. Małym poparciem partia cieszy się w Bremie, Brandenburgii i Wschodnim Berlinie. Niemniej jednak CDU uzyskała większość absolutną podczas ostatnich wyborów w mieście Hamburg, które było tradycyjnym bastionem socjaldemokratów.

Stosunki z CSU

Siostrzana partia CSU działa tylko na terenie Bawarii. Razem z nią CDU tworzy wspólną grupę w Bundestagu. Nazywana jest ona CDU/CSU, lub (nieformalnie) „Unią”. Jej podstawą jest porozumienie międzypartyjne nazywane Fraktionsvertrag. Młodzieżówka jest wspólna dla obu ugrupowań. Jest to Junge Union.

W sprawach wagi państwowej i ogólnopaństwowych wyborów CDU i CSU ściśle ze sobą współpracują i wzajemnie koordynują poczynania, jednak pozostają prawnie i organizacyjnie oddzielnymi partiami. Różnice pomiędzy CDU i bardziej konserwatywną CSU czasem doprowadzają do spięć. Najpoważniejsze miało miejsce w 1976 roku, kiedy to CSU pod przywództwem Franza Josefa Straußa zakończyło sojusz z CDU podczas konferencji partyjnej w Wilbad Kreuth. Decyzja ta została wkrótce potem zmieniona, zaraz po tym jak CDU zagroziła desygnowaniem kandydatów konkurencyjnych względem CSU w Bawarii.

Relacje pomiędzy CDU a CSU są historycznie paralelne do dawnych niemieckich partii chadeckich – katolickiej Partii Centrum i Bawarskiej Partii Ludowej jako jej lokalnego wariantu.

Przewodniczący CDU

Przewodniczący frakcji CDU/CSU w Bundestagu

Kanclerze Niemiec z CDU

Poparcie

Wyniki w wyborach parlamentarnych
WyboryPoparcieZmiana punktów procentowychMandaty (Bundestag)Zmiana
194925,2%115
195336,4%Green Arrow Up Darker.svg 11,2191Green Arrow Up Darker.svg 76
195739,7%Green Arrow Up Darker.svg 3,3215Green Arrow Up Darker.svg 24
196135,8%Red Arrow Down.svg 3,9192Red Arrow Down.svg 23
196538,0%Green Arrow Up Darker.svg 2,2196Green Arrow Up Darker.svg 4
196936,6%Red Arrow Down.svg 1,4193Red Arrow Down.svg 3
197235,2%Red Arrow Down.svg 1,4177Red Arrow Down.svg 16
197638%Green Arrow Up Darker.svg 2,8190Green Arrow Up Darker.svg 13
198034,2%Red Arrow Down.svg 3,8174Red Arrow Down.svg 16
198338,1%Green Arrow Up Darker.svg 3,9191Green Arrow Up Darker.svg 17
198734,4%Red Arrow Down.svg 3,7174Red Arrow Down.svg 17
199036,7%Green Arrow Up Darker.svg 2,3268Green Arrow Up Darker.svg 94
199434,2%Red Arrow Down.svg 2,5244Red Arrow Down.svg 24
199828,4%Red Arrow Down.svg 5,8198Red Arrow Down.svg 46
200234,4%Green Arrow Up Darker.svg 1,1190Red Arrow Down.svg 8
200527,8%Red Arrow Down.svg 1,7180Red Arrow Down.svg 10
200927,3%Red Arrow Down.svg 0,5194Green Arrow Up Darker.svg 14
201334,1%Green Arrow Up Darker.svg 6,8255Green Arrow Up Darker.svg 61
201726,8%Red Arrow Down.svg 7,3200Red Arrow Down.svg 55
202124,1%Red Arrow Down.svg 8,8197Red Arrow Down.svg 3
Wyniki w wyborach do Parlamentu Europejskiego
WyboryPoparcieZmiana punktów procentowychMandatyZmianaL. miejsc dla Niemiec
197939,1%3481
198437,5%Red Arrow Down.svg 1,63481
198929,54%Red Arrow Down.svg 7,9625Red Arrow Down.svg 981
199432%Green Arrow Up Darker.svg 2,4639Green Arrow Up Darker.svg 1499
199939,3%Green Arrow Up Darker.svg 7,343Green Arrow Up Darker.svg 499
200436,5%Red Arrow Down.svg 2,840Red Arrow Down.svg 399
200930,7%Red Arrow Down.svg 5,934Red Arrow Down.svg 699
201430,02%Red Arrow Down.svg 0,6829Red Arrow Down.svg 596
201922,56%Red Arrow Down.svg 7,4623Red Arrow Down.svg 696

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Redirect arrow without text.svg
Redirect arrow, to be used in redirected articles in Wikipedias written from left to right. Without text.
Green Arrow Up Darker.svg
Green arrow icon pointing up
CDU Wahlkampfplakat - kaspl010.JPG
Autor: NieznanyUnknown author, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
Wszystkie drogi marksizmu prowadzą do Moskwy! Dlatego CDU. Ten plakat, stworzony dla celów kampanii poprzedzającej wybory parlamentarne w Niemczech w 1953 roku, z pewnością znajduje się wśród najbardziej znanych niemieckich plakatów politycznych okresu powojennego. Podkreśla on stanowcze, antykomunistyczne nastawienie Konrada Adenauera, tutaj bezpośrednio skierowane przeciwko SPD, wówczas wiodącej partii opozycji parlamentarnej.
KAS-Wiederaufbau-Bild-4-4.jpg
Autor: CDU, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
"We cannot perform magic - but we can do our job. Do your part. Vote CDU." This campaign poster was created for Germany's first postwar election in 1949.