Uniwersytet Harvarda
![]() | |
Massachusetts Hall, najstarszy budynek na kampusie Harvarda, wzniesiony w 1720 roku | |
Dewiza | Veritas (Prawda) |
---|---|
Data założenia | 1636 |
Patron | |
Państwo | |
Adres | |
Liczba pracowników • naukowych |
|
Liczba studentów | 21 000[1] |
Rektor | Lawrence S. Bacow |
Członkostwo | |
![]() | |
Strona internetowa |
Uniwersytet Harvarda[2] (ang. Harvard University) – prywatna uczelnia powstała 8 września 1636 jako Harvard College w Newtowne (wówczas w Kolonii Zatoki Massachusetts, obecnie Cambridge) koło Bostonu jako pierwszy uniwersytet na terenie kolonii brytyjskich w Ameryce Północnej.
Uczelnia zajmuje konsekwentnie[a] pierwsze miejsce w Akademickim Rankingu Uniwersytetów Świata, opracowywanym przez Institute of Higher Education przy Uniwersytecie Jiao Tong w Szanghaju (tzw. Lista Szanghajska)[3].
Harvard University jest też najbogatszą uczelnią świata – w 2015 jej majątek wynosił 37,6 mld USD[1].
Historia
Nazwę uczelnia otrzymała od nazwiska duchownego purytańskiego, wielebnego Johna Harvarda, który był pierwszym darczyńcą uczelni, wówczas posiadającej status college’u. Harvard utrzymywał szkołę, od momentu jej powstania do swojej śmierci. W testamencie zapisał jej swoją bibliotekę i połowę majątku.
Imię Harvarda uczelnia przyjęła w dniu 13 marca 1639 roku. Pierwsze stypendia dla studentów tej uczelni ufundowała w 1643 Ann Radcliffe (1576–1661). Studenci wielokrotnie protestowali przeciwko złemu żywieniu, np. w 1766 doszło do „buntu maślanego”[4], a w latach 1807–1808 do „buntu zepsutej kapusty”[5].
Mianem uniwersytetu (zamiast funkcjonującej do tej pory nazwy college) posłużyła się po raz pierwszy Konstytucja Massachusetts z 1780 roku. Na początku XIX wieku szkołę zreformowano, głównie za sprawą George’a Ticknora.
Najważniejszym wydarzeniem w dziejach Harvardu w drugiej połowie XIX wieku były zmiany wprowadzone przez Charlesa Williama Eliota, prezydenta Uniwersytetu w latach 1869–1909. Zmusił on profesorów do prowadzenia badań. Doprowadził też do zmian w programie nauczania, łącząc teoretyczną wiedzę z praktyką.
Obecnie na uniwersytecie studiuje około 21 tys. osób.
Na uniwersytecie działa, założone w 1990, stowarzyszenie studentów polskich o nazwie „Polskie Towarzystwo na Harvardzie” (ang. Harvard Polish Society)[6].
Organizacja
Harvard jest zarządzany przez dwa organy – President and Fellows of Harvard College, znany również jako Harvard Corporation oraz założony w 1960 Harvard Board of Overseers. President of Harvard University jest codziennym administratorem Harvardu – wyznaczony i odpowiedzialny przed Harvard Corporation.
Harvard składa się dziś z dziewięciu wydziałów, poniżej według daty powstania:
- Harvard Faculty of Arts and Sciences oraz jego podwydział Harvard Division of Engineering and Applied Sciences, które razem obsługują:
- Harvard College (1636)
- Harvard Graduate School of Arts and Sciences (1872)
- Harvard Division of Continuing Education, włączając Harvard Extension School (1909) oraz Harvard Summer School (1871)
- Faculty of Medicine, włączając Harvard Medical School (1782) oraz Harvard School of Dental Medicine (1867)
- Harvard Divinity School (1816)
- Harvard Law School (1817)[7]
- Harvard Business School (1908)
- Graduate School of Design (1914)
- Graduate School of Education (1920)
- School of Public Health (1922)
- John F. Kennedy School of Government (1936).
W 1999 Radcliffe College został przemianowany na Radcliffe Institute for Advanced Study.
Znani absolwenci i studenci
- John Ashbery, poeta
- Steve Ballmer, były dyrektor Microsoftu
- George W. Bush, prezydent USA w latach 2001–2009
- Amy Brenneman, aktorka
- Mary Whiton Calkins, psycholog
- Floyd Henry Allport, psycholog
- książę Aga Chan IV, imam aga chanów
- Eric Lenneberg, językoznawca
- Jeremy Lin, koszykarz
- Tom Morello, gitarzysta (m.in. Rage Against The Machine, Audioslave)
- Barack Obama, prezydent USA w latach 2009–2017
- Masako Owada, cesarzowa Japonii
- Agata Passent, dziennikarka
- Natalie Portman, aktorka
- Franklin Delano Roosevelt, prezydent USA w latach 1933–1945
- Theodore Roosevelt, prezydent USA w latach 1901–1909
- Maciej Sawicki, polski piłkarz, sekretarz generalny PZPN
- Harlan Smith, astronom
- Richard Stallman, założyciel projektu GNU
- Ryszard Szaro, polski futbolista amerykański
- Meg Taylor, papuaska polityczka, w latach 2014–2021 sekretarka generalna Forum Wysp Pacyfiku
- Isoroku Yamamoto, admirał (student specjalnego kursu języka angielskiego 1919–1921)[8][9]
Znani wykładowcy
- Louis Agassiz – zoolog
- Chris Argyris – ekonomista
- John Kenneth Galbraith – ekonomista
- Roy Glauber – fizyk
- Asaph Hall – astronom
- Jeffrey Hamburger – historyk sztuki
- Henry James – pisarz
- William James – filozof, psycholog
- Rem Koolhaas – architekt
- Eric Lenneberg – językoznawca
- Czesław Miłosz – poeta
- Wiktor Weintraub – slawista
- Richard Wrangham – antropolog
- Radosław Sikorski – b. minister spraw zagranicznych, europoseł[10]
- Jerzy Sołtan – architekt[11]
Inne osoby związane z uczelnią
- Bill Gates (studiów nie ukończył)
- Gabe Newell, założyciel Valve (nie ukończył)
- Mark Zuckerberg, główny twórca serwisu społecznościowego Facebook – rozpoczął studia, jednak je porzucił w 2004; w 2017 uczelnia przyznała mu stopień honorowy[12][13]
Zobacz też
- Eliot House
- Harvard Club of Poland
- Houghton Library
Uwagi
- ↑ Konsekwentnie, tj. corocznie od pierwszej publikacji listy w 2003 roku (Academic Ranking of World Universities 2017. [dostęp 2018-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-19)]. (ang.).).
Przypisy
- ↑ a b c Harvard at a Glance. Harvard University. [dostęp 2016-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-29)]. (ang.).
- ↑ Uniwersytet Harvarda, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-06-11] .
- ↑ Marta Rychert: Światowy ranking uniwersytetów. [w:] Portal edukacyjny Perspektywy [on-line]. www.perspektywy.pl. [dostęp 2016-04-22].
- ↑ Education: Butter. [w:] Time [on-line]. [dostęp 2009-11-15].
- ↑ Through the Centuries, The Other '08s | The Harvard Crimson. thecrimson.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-12)]..
- ↑ Polskie Towarzystwo na Harvardzie, www.harvardpolishsociety.org [dostęp 2018-07-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-26] .
- ↑ Według rankingu Best Law School 2015 (dziennika U.S. News & World Report) Harvard Law School zajęła drugie miejsce (96 pkt na 100 możliwych) wśród amerykańskich uczelni prawa.
- ↑ Primus V: Lessons in Surprise. Harvard Magazine, lipiec-sierpień 2010. [dostęp 2016-01-09].
- ↑ Ken Gewertz: History of the Japanese at Harvard. Harvard Gazette, 2004. [dostęp 2016-01-09].
- ↑ Harvard University , Radosław Sikorski, Center for European Studies at Harvard University, 9 stycznia 2020 [dostęp 2020-01-09] (ang.).
- ↑ Eduard F. Sekler (Harvard University) 2006.
- ↑ Harvard awards 10 honorary degrees at 366th Commencement, Harvard Gazette, 25 maja 2017 [dostęp 2019-07-18] (ang.).
- ↑ Paul Smedley , 13 years after quitting, Facebook CEO Mark Zuckerberg gets honorary Harvard degree, PPP Focus, 28 maja 2017 [dostęp 2019-07-18] (ang.).
Linki zewnętrzne
- The Harvard Crimson – gazeta studentów Harvard University (ang.)
- Artykuł o modernistycznych budynkach kampusu uniwersytetu
- ISNI: 0000 0004 1936 754X
- VIAF: 128987800
- ULAN: 500312819
- LCCN: n78096930
- GND: 2012974-9
- BnF: 118698578
- SUDOC: 026453169
- NLA: 35176433
- NKC: kn20020322375
- BIBSYS: 90513515
- CiNii: DA00826033
- Open Library: OL159203A
- PLWABN: 9810678457705606
- NUKAT: n99071547
- J9U: 987007262471405171
- PTBNP: 369574
- LNB: 000016670
- NSK: 000049880
- ΕΒΕ: 116123
- KRNLK: KAB201906509
- LIH: LNB:XoU;=By
- WorldCat: lccn-n78096930
Media użyte na tej stronie
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the USA (without Hawaii and Alaska).
EquiDistantConicProjection:
Central parallel:
* N: 37.0° N
Central meridian:
* E: 96.0° W
Standard parallels:
* 1: 32.0° N * 2: 42.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Formulas for x and y:
x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180)) y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181 - 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * (1.3236744353715044 - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Autor: Daderot., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Massachusetts Hall, Harvard University, Cambridge, Massachusetts, USA.
The official logotype of Harvard University
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY 3.0
Location map of Massachusetts, USA