Upadek Kabulu (2021)

Upadek Kabulu (2021)
wojna w Afganistanie (2001–2021)
Ilustracja
Afgańscy cywile na pokładzie samolotu Boeing C-17 Globemaster III podczas ewakuacji z Kabulu
Czas

15 sierpnia 2021

Miejsce

Kabul

Terytorium

Afganistan

Przyczyna

ofensywa talibów w Afganistanie (2021)

Wynik

decydujące zwycięstwo talibów:

Strony konfliktu
 Afganistan
Wsparcie:
 Stany Zjednoczone
 Wielka Brytania
 Talibowie
Dowódcy
Aszraf Ghani
Hebatullah Alizai
Ahmad Zia Saraj
Sami Sadat

Joe Biden
Mark Milley
Boris Johnson
Nick Carter

Hibatullah Achundzada
Abdul Ghani Beradar
Abdul Qayyum Zakir
Salahuddin Ayubi
Położenie na mapie Afganistanu
Mapa konturowa Afganistanu, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia34°18′47,2″N 69°06′15,1″E/34,313100 69,104200

Upadek Kabulu (2021) – ostatnia bitwa wojny w Afganistanie, zakończona przejęciem kontroli nad stolicą Afganistanu, Kabulem, przez talibów 15 sierpnia 2021 roku, podczas finalnej fazy ich ofensywy przeciwko rządowi afgańskiemu, rozpoczętej w maju 2021 roku. Miasto zostało całkowicie zajęte kilka godzin po ucieczce prezydenta Aszrafa Ghaniego z kraju. Do tego czasu większość prowincjonalnych miast Afganistanu upadła w trakcie wycofywania się wojsk koalicji na mocy porozumienia pomiędzy USA a talibami z lutego 2020 roku, które zostało ostatecznie zakończone 30 sierpnia 2021 roku[1][2][3][4].

Amerykański wywiad alarmował w lipcu, że Kabul upadnie w ciągu kilku miesięcy lub tygodni po wycofaniu sił amerykańskich z Afganistanu, jednak sytuacja od tamtego czasu gwałtownie się pogorszyła, co skłoniło prezydenta USA Joe Bidena do przyznania 16 sierpnia, że „stało się to szybciej, niż przewidywaliśmy”[5][6].

W okresie od 14 do 30 sierpnia 2021 roku USA i ich koalicjanci ewakuowali transportem lotniczym z międzynarodowego lotniska im. Hamida Karzaja w Kabulu ponad 123 tys. osób; wojsko amerykańskie i jego partnerzy z NATO zapewniali w tym czasie bezpieczeństwo w przestrzeni powietrznej i na terenie lotniska[7][8]. Ewakuowani to głównie zagraniczny personel dyplomatyczny i wojskowy, cywile będący obywatelami innych krajów, pracownicy sojuszniczych, afgańskich instytucji państwowych i najbardziej narażeni afgańscy cywile, tacy jak dziennikarze czy działacze na rzecz praw człowieka[8]. Była to największa misja ewakuacyjna przeprowadzona bez walki w historii wojskowości USA, w której tylko personel amerykański zabrał 79 000 cywilów z jednego lotniska w ciągu 18 dni[7]. Wśród ewakuowanych było około 6000 Amerykanów[9][10].

Po wycofaniu się sił amerykańskich jeszcze około tysiąca obywateli USA i Afgańczyków posiadających wizy amerykańskie lub inne zagraniczne dokumenty pozostało w Afganistanie[11]. Dwa tygodnie później sekretarz stanu Antony Blinken powiedział, że było to „kilka tysięcy” osób mieszkających wcześniej na terenie USA i stu obywateli amerykańskich[12].

Przypisy

  1. Afghan conflict: US and Taliban sign deal to end 18-year war (ang.). BBC News, 29.02.2020. [dostęp 2021-11-13].
  2. Missy Ryan, Karen DeYoung: Biden will withdraw all U.S. forces from Afghanistan by Sept. 11, 2021 (ang.). The Washington Post, 13.04.2021. [dostęp 2021-11-13].
  3. The Fall of Kabul: Beginning of Taliban 2.0 (ang.). Financial Express, 16.08.2021. [dostęp 2021-11-13].
  4. Afghanistan: Last US troops leave Kabul after two decades of war (ang.). Deutsche Welle. [dostęp 2021-11-13].
  5. Kevin Liptak, Jeff Zeleny, Kaitlan Collins, Jennifer Hansler, Maegan Vazquez: Biden admits Afghanistan's collapse 'did unfold more quickly than we had anticipated' (ang.). CNN, 16.08.2021. [dostęp 2021-11-13].
  6. Nooman Merchant, Zeke Miller: Misread warnings helped lead to chaotic Afghan evacuation (ang.). AP NEWS, 19.08.2021. [dostęp 2021-11-13].
  7. a b Darryl Coote, Don Jacobson: Pentagon: Afghanistan evacuation completed, officially ending 20-year war (ang.). United Press International, 30.08.2021. [dostęp 2021-11-13].
  8. a b Factbox: Evacuations from Afghanistan by country (ang.). Reuters. [dostęp 2021-11-13].
  9. Kathryn Watson: Uncertainty lingers for Americans trying to leave Afghanistan after U.S. withdrawal (ang.). CBS News, 31.08.2021. [dostęp 2021-11-13].
  10. Lara Jakes: Stranded in Kabul: A U.S. Resident Runs Out of Options (ang.). The New York Times, 31.08.2021. [dostęp 2021-11-13].
  11. Melissa Eddy, Thomas Gibbons-Neff: U.S. Citizens and Afghans Wait for Evacuation Flights From Country’s North (ang.). The New York Times, 5.09.2021. [dostęp 2021-11-13].
  12. Blinken pushes back on GOP criticism of Afghan withdrawal (ang.). nbc29.com, Associated Press. [dostęp 2021-11-13].

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
C-17 carrying passengers out of Afghanistan.jpg
A U.S. Air Force Boeing C-17 Globemaster III safely transported approximately 640 Afghan citizens from Hamid Karzai International Airport Aug. 15, 2021. At first it had been reported that the crew took 640 Afghans out of Kabul but the true number was 823 and includes 183 children whose presence on board wasn’t previously accounted for.
Afghanistan physical map.svg
Autor: Urutseg, Licencja: CC0
Physical map of Afghanistan, parameters are equal to File:Afghanistan location map.svg