Upiór w operze

Upiór Opery

Le Fantôme de l'Opéra

Autor	Gaston Leroux
Typ utworu	Powieść gotycka
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Francja
Język	francuski
Data wydania	1909–1910

Pierwsza strona powieści

Opéra Garnier

Upiór Opery (fr. Le Fantôme de l'Opéra) – powieść gotycka Gastona Leroux, publikowana w odcinkach w latach 1909–1910. Jest to historia Eryka, zdeformowanego fizycznie genialnego kompozytora, żyjącego w piwnicach Opery Paryskiej, którego łączy dziwny i tajemniczy związek z młodą solistką opery, Christine.

Utwór był wielokrotnie ekranizowany i inscenizowany. Jedną z najsłynniejszych adaptacji scenicznych jest musical Upiór w operze Andrew Lloyda Webbera z 1986. Polska premiera musicalu odbyła się 15 marca 2008 w Teatrze Muzycznym „Roma” w Warszawie. Najnowszą ekranizacją jest film Upiór w operze w reżyserii Joela Schumachera z 2004.

Bohaterowie

Upiór Opery/Eryk – nazywany z początku przez Christine „Aniołem Muzyki”, kompozytor, iluzjonista i architekt posiadający nieprawdopodobnie bystry umysł i głos. Oszpecony przypominał żywego trupa – jego oczy wyglądały jak czarne punkciki w oczodołach, nie miał nosa ani części górnej wargi. Wątła sylwetka przypominająca szkielet z naciągniętą nań skórą dopełniła wizerunku. Według Persa Eryk urodził się w środkowo-wschodniej Europie. Przez jakiś czas przebywał w Indiach, gdzie nauczył się posługiwać lassem z kocich jelit, którego niejednokrotnie używał do zaduszania ludzi. Z Indii przybył do Persji. Spędzony tam czas Pers nazywa „różowymi godzinami w Mazenderanie”. Przebywał tam na usługach sułtanki, którą uczył posługiwać się lassem. Wybudował dla niej specjalną komnatę tortur, którą odtworzył w podziemiach opery. Specjalnie dla szacha przebudował pałac zmieniając go w istny labirynt (najeżony pułapkami) znany tylko władcy. Szach był tak zachwycony, że kazał zabić Eryka, aby nigdy nie stworzył nic piękniejszego i groźniejszego. Persowi zrobiło się szkoda Eryka i dzięki podstępowi pomógł mu uciec, a szachowi pokazał ciało znalezione na plaży. W ten sposób Eryk trafił do Paryża, gdzie został architektem opery, którą później zamieszkiwał. Tam zakochał się w Christine i co noc uczył ją śpiewu popadając w coraz większe szaleństwo. Podczas jednej z arii „Fausta” porwał śpiewaczkę i zmusił, aby została jego narzeczoną (w zamian darował życie Raulowi i Persowi). Widząc jak bardzo Christine kocha wicehrabiego, uwolnił ich oboje. Sam zmarł w kilka tygodni później. Jego największym dziełem miał być „Don Juan Triumfujący”.

Christine Daaé – córka szwedzkiego skrzypka. Wraz z ojcem wyjechała ze Szwecji w towarzystwie państwa Valerius, którzy zaopiekowali się nimi we Francji. Kiedy ojciec dziewczyny żył, podróżowali razem po kraju i występowali na targach i festynach. Na jednym z takich wyjazdów poznała Raula który opowiadał jej legendy i baśnie. Młodzi zaczęli się w sobie zakochiwać. Z tamtego okresu pochodzi przydomek Christine – Lotte. Po śmierci ojca Christine nie chciała śpiewać, wręcz „beczała jak koza”. Pani Valerius zapisała ją na nauki do opery, gdzie przez długi czas była niewyróżniającą się chórzystką. Dopiero lekcje z Upiorem Opery przywróciły jej dawny głos. Sława Christine rozpoczęła się, gdy zastępowała chorą divę – Carlottę. Po śmierci Eryka (o której dowiedziała się z nekrologu w paryskiej gazecie), zgodnie z obietnicą wróciła i pochowała go w podziemiach opery. Podczas wydarzeń opisanych w książce ma niespełna dwadzieścia lat.

Wicehrabia Raul de Chagny – bez pamięci zakochany w Christine. Ma 21 lat. Przypomniał sobie o niej dopiero podczas arii, którą zaśpiewała w zastępstwie La Carlotty. Kiedy Christine zostaje porwana, błaga wszystkich o pomoc, ale nikt nie chce go słuchać. W końcu pomaga mu Pers i prowadzi go przez podziemia opery, prosto w pułapkę Eryka.

Pers – do Paryża przybył ze względu na Eryka, któremu ocalił życie. Nieraz przeklinał się, że „pomógł przeżyć temu potworowi”. Z drugiej strony uważał, że gdyby Eryk wyglądał jak wszyscy, byłby najłagodniejszym z ludzi. W Persji pełnił funkcję darogi (komendanta głównego policji rządowej). Operę znał prawie tak dobrze jak Upiór. Poprzysiągł, że nie pozwoli Erykowi zabić więcej ludzi niż dotychczas i żeby nie wydało się, że Upiór żyje (inaczej Pers straciłby rentę wypłacaną mu przez rząd Persji jako że był spokrewniony z rodziną szacha). Poprowadził Raula wprost do Eryka i Christine, gdzie wpadli w pułapkę. Tylko dzięki poświęceniu dziewczyny zostali uwolnieni. Pers był ostatnią osobą jaką Eryk odwiedził przed śmiercią.

La Carlotta – kapryśna diva opery. Nienawidziła Christine, którą uważała za małą intrygującą przeciwko niej nowicjuszkę. Podczas arii „Fausta” dzięki podstępowi Eryka została skompromitowana, a jej kariera w Paryżu dobiegła końca.

Firmin Richard i Armand Moncharmin – nowi właściciele opery. Starają się poznać tajemnicę listów podpisywanych U.O, w których żąda się od nich znacznej sumy pieniędzy wypłacanej co miesiąc.

Madame Giry – bileterka Opery, w dzień zamiatająca kamienice. Wykonywała polecenia Upiora i ślepo mu wierzyła. Eryk zmanipulował ją za pomocą obietnicy złożonej w liście pozostawionym w loży numer pięć.

Meg Giry – młodziutka, początkująca baletnica.

Hrabia Filip de Chagny – starszy brat Raula, który nie mógł się ustatkować. Nie dawał wiary w opowieści o Upiorze Opery i zaczarowanych skrzypcach. Dopiero po dziwnym zniknięciu Christine uwierzył bratu. Zginął podczas próby przepłynięcia podziemnego jeziora wpadając w pułapkę zwaną „Syreną”.

La Sorelli – primabalerina opery. Przesądna kobieta twierdząca, że upiór nie istnieje, choć obawiająca się go. Kochanka hrabiego de Chagny.