Uraninit

Uraninit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

uranin, uranityt, nasturan (forma naciekowa)

Skład chemiczny

UO2 / UO3

Twardość w skali Mohsa

5 – 6

Przełam

muszlowy

Łupliwość

niewyraźna

Pokrój kryształu

rzadko sześciany lub ośmiosciany, skupienia nerkowe, groniaste i skorupowe

Układ krystalograficzny

regularny

Właściwości mechaniczne

kruchy

Gęstość minerału

7,5 – 10,7 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

czarna, zielonoczarna, szara

Rysa

czarna, brunatna, zielonkawa

Połysk

półmetaliczny, tłusty, matowy

Inne

silne ciemnobrunatne refleksy wewnętrzne

Uraninit – minerał promieniotwórczy z gromady tlenków. Należy do minerałów rzadkich. Nazwa pochodzi od składnika uranu. Badania tego minerału doprowadziły Marię Skłodowską-Curie do odkrycia polonu i radu, za co otrzymała w 1911 r. drugą Nagrodę Nobla.

Charakterystyka

Właściwości

Rzadko tworzy kryształy. Najczęściej występuje w skupieniach ziemistych, proszkowych (czerń uranowa), ziarnistych, naciekowych (smółka uranowa, blenda smolista). Jest izostrukturalny z thorianitem i cerianitem. Niekiedy tworzy pseudomorfozy po innych minerałach, także drewnie, kościach, bakteriach. Jest kruchy i nieprzezroczysty.

Skład chemiczny

Zawiera głównie dwutlenek uranu (UO2)[1]. Skład chemiczny charakteryzuje się znacznymi wahaniami spowodowanymi różnym stopniem utleniania tego minerału, a także dużymi domieszkami innych pierwiastków takich jak: żelazo, krzem, wapń, magnez, cyrkon, argon, hel, azot, miedź, tantal, wolfram, tytan, rad, wanad, kobalt, ołów, cer, niob, tor, aktyn i polon. Silnie radioaktywny[2]. W strefie wietrzenia łatwo ulega przeobrażeniom, przechodząc w różne wtórne minerały uranu zabarwione na żółto, pomarańczowo, zielono.

Odmiany uraninitu

Występowanie

Stanowi składnik pegmatytów, i żył hydrotermalnych, skał osadowych.

Miejsca występowania: Kanada – okolice Wielkiego Jeziora Niedźwiedziego, USA – Teksas, Kolorado, Karolina PN, Australia – Terytorium Północne, Demokratyczna Republika Konga – prowincja Katanga[2], RPA, Francja, Włochy, Czechy, Norwegia.

W Polsce występuje na Dolnym Śląsku; w okolicach Kowar, w okolicach Ogorzelca, w Miedziance, Kletnie.

Zastosowanie

Stanowi główne źródło otrzymywania uranu (86% U), radu, a także wielu innych pierwiastków.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Uraninit, Webmineral.com
  2. ↑ a b uraninit, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-11-06].
  3. ↑ Thorian Uraninite (synonym: Brøggerite) (ang.). W: mindat.org - the mineral and locality database [on-line]. Jolyon Ralph and Ida Chau. [dostęp 2014-06-16].
  4. ↑ C. Wadsworth. Density of Radio-Lead from Pure Norwegian Cleveite (Volume 2). „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”. 2, s. 505-506. National Academy of Sciences (Internet Archive). ISSN 00278424 (ang.). 
  5. ↑ Cleveite (ang.). W: mindat.org - the mineral and locality database [on-line]. Jolyon Ralph and Ida Chau. [dostęp 2014-06-16].

Bibliografia

  • O.Medenbach, C.Sussieck –Fornefeld -Minerały – „Świat Książki” – 1996
  • J.Żaba – Ilustrowany słownik skał i minerałów – Videograf II – 2003
  • W.Schumann – Minerały świata – O. Wyd.”Alma- Press” 2003
  • J.Bauer – Przewodnik Skały i minerały – Wyd. Multico 1997
  • G.G. Gormaz, J.J.Casanovas – Atlas mineralogii – Wiedza i życie 1992

Media użyte na tej stronie

Pichblende.jpg
Autor: Template:Farhan, Licencja: CC BY-SA 2.5

Author is Joachimsthal,Bohemia,Czechoslovakia Creative commons

http://minerals.no-ip.com/Minerals/html/Pichblende1.html