Uromyces dactylidis


Uromyces dactylidis
Ilustracja
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0

Uredinia na liściu traw
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

rdze

Rząd

rdzowce

Rodzina

rdzowate

Rodzaj

Uromyces

Gatunek

Uromyces dactylidis

Nazwa systematyczna
Uromyces dactylidis G.H. Otth
Mitt. naturf. Ges. Bern 469-496: 85 (1861)

Uromyces dactylidis G.H. Otth – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Pasożyt roślin z rodzaju jaskier, grzebienica (Cynosurus) i kupkówka[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Uromyces, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimów ma ponad 20[3].

Morfologia i rozwój

Rdza dwudomowa, tzn. że jej cykl życiowy odbywa się na dwóch żywicielach. Rdza pełnocyklowa, wytwarzająca wszystkie typowe dla rdzowców rodzaje owocników i zarodników. Spermogonia i ecja powstają na jaskrach (żywiciel ecjalny), uredinia i telia na niektórych gatunkach roślin z rodziny wiechlinowatych (żywiciele telialni)[2].

Ecidia powstają głównie na dolnej stronie liści. Żółtobrązowe uredinia mają długość 0,2-2 mm i powstają na górnej powierzchni liści. Brak parafiz. Lśniące telia o długości 0,2-1 mm i barwie od brązowoczarnej do czarnej powstają na dolnej powierzchni liści, pod naskórkiem. Zawierają liczne, brązowe i sklejone parafizy. Początkowo telia powstają od czasu do czasu w starszych skupiskach urediów, później powstają już tylko telia[4].

Hialinowe i brodawkowane ecjospory mają rozmiar 18–24 × 10–18 μm. Urediniospory są złotobrązowe, jajowate, mają drobne kolce i 7–9 por rostkowych, rozproszonych i wyraźnie widocznych, ponieważ są zamknięte pokrywkami. Zarodniki mierzą 25–30 × 20–24 μm. Teliospory są jednokomórkowe, mają kształt gruszki i gładką powierzchnię. Są wielkości 22–30 × 16–20 mikronów i często mają uderzająco długi trzonek.

Występowanie

Na półkuli północnej Uromyces dactylidis jest szeroko rozprzestrzeniony. Na półkuli południowej znane jest jego występowanie tylko na Nowej Zelandii[5].

Żywiciele ecjalni: różne gatunki jaskrów (Ranunculus): Ranunculus aconitifolius, Ranunculus acris, Ranunculus alpestris, Ranunculus amplexicaulis, Ranunculus auricomus, Ranunculus bulbosus & subsp. aleae, Ranunculus bullatus, Ranunculus carpaticus, Ranunculus cassubicus, Ranunculus flammula, Ranunculus glaber, Ranunculus glacialis, Ranunculus illyricus, Ranunculus lanuginosus, Ranunculus lingua, Ranunculus macrophyllus, Ranunculus montanus, Ranunculus paludosus, Ranunculus platanifolius, Ranunculus polyanthemos & subsp. nemorosus, Ranunculus psilostachys, Ranunculus pyrenaeus & subsp. angustifolius, Ranunculus repens, Ranunculus reptans, Ranunculus sardous, Ranunculus sceleratus[2].

Żywiciele telialni: niektóre gatunki traw: Cynosurus cristatus, Cynosurus echinatus, Cynosurus elegans, Dactylis glomerata & subps. hispanica + juncinella[2].

W Polsce notowany na Dactylis glomerata, D. polygama i Ranunculus lanuginosus[6].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2018-04-01]. (ang.).
  2. a b c d Plants parasites of Europe [dostęp 2018-04-01] (ang.).
  3. Species Fungorum [dostęp 2018-04-01] (ang.).
  4. Pflanzenkrankheite. ''Uromyces dactylidis'' G.H. Otth [dostęp 2018-04-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-03] (ang.).
  5. Discover Life Maps [dostęp 2018-04-01].
  6. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4

Media użyte na tej stronie

Uromyces.dactylidis.-.lindsey.jpg
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0
Uromyces dactylidis from Commanster, Belgium. If you think this is a different taxon, please contact James Lindsey.