Uromyces viciae-fabae

Uromyces viciae-fabae
Ilustracja
Uredinia na liściach bobu
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwogrzyby
Typpodstawczaki
Klasardze
Rządrdzowce
Rodzinardzowate
RodzajUromyces
GatunekUromyces viciae-fabae
Nazwa systematyczna
Uromyces viciae-fabae (Pers.) J. Schröt.
Hedwigia 14: 98 (1875)
Objawy rdzy na liściach bobu

Uromyces viciae-fabae (Pers.) J. Schröt. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny, saprotrof i pasożyt roślin. Wywołuje chorobę zwaną rdzą bobiku[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Uromyces, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1801 r. Ch.H. Persoon nadając mu nazwę Uredo viciae-fabae. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu J. Schröter w 1875 r[1].

Synonimy[3].

  • Aecidium leguminosarum Rabenh. 1844
  • Caeoma appendiculatum Schltdl. 1826
  • Caeoma leguminosarum Link 1825
  • Capitularia fabae (Pers.) Syd. 1922
  • Coeomurus fabae (Pers.) Kuntze 1898
  • Nigredo fabae (Pers.) Arthur 1920
  • Puccinia fabae (Alb. & Schwein.) Link 1825
  • Puccinia fabae Grev. 1823
  • Puccinia fallens Cooke 1866
  • Puccinia globosa Grev. 1824
  • Puccinia polygoni-avicularis var. fabae Alb. & Schwein. 1805
  • Trichobasis fabae (Pers.) Lév. 1849
  • Uredo fabae Pers. 1794
  • Uredo fabae DC. 1806
  • Uredo leguminosarum Rabenh. 1844
  • Uredo orobi Schumach., 1803
  • Uredo viciae-fabae Pers. 1801
  • Uromyces fabae (Pers.) de Bary 1879
  • Uromyces fabae (Pers.) de Bary 1879 var. fabae
  • Uromyces fabae var. orobi (Schumach.) Jørst. 1935
  • Uromyces orobi (Schumach.) Lév. 1847
  • Uromyces viciae Fuckel 1870
  • Uromyces viciae-fabae (Pers.) Jørst. 1934
  • Uromyces viciae-fabae var. orobi (Schumach.) Jørst.
  • Uromyces viciae-fabae (Pers.) J. Schröt. 1875 ar. viciae-fabae

Morfologia

Pyknidia występują zazwyczaj razem z ecjami na obydwu stronach blaszki liściowej. Ecja mają rdzawą barwę, średnicę 3–4 mm, zazwyczaj otaczają pyknidia, lub występują w rozproszeniu. Ecjospory sferoidalne, o średnicy 8-26 μm, pokryte brodawkami o wysokości 1 μm. Uredinia o cynamonowej barwie rozwijają się na blaszkach i ogonkach liści. Mają średnicę 0,5–1 mm. Urediniospory o kształcie od elipsoidalnego do owalnego i rozmiarach 22-28–11 × 19–22 μm. Mają barwę żółtawą i są pokryte gęsto kolcami o wysokości 1-2,5 μm. Pory rostkowe 3-4, zazwyczaj na równiku, czasami rozproszone. Telia podobne do urediniów, ale czarne i większe. Teliospory o kształcie od owalnego do elipsoidalnego lub cylindryczne, o zaokrąglonych końcach i rozmiarach 25-40 × 18-26 μm. Mają kasztanową barwę, gładkie ściany o grubość 1-2 μm na bokach i 5-12 μm powyżej. Szypułki o długości do 100 μm[4].

Występowanie

Występuje na całym świecie. Rozwija się na roślinach należących do rodzajów: groszek, fasola, wyka i soczewica[4].

Gatunki podobne

Niektóre gatunki Uromyces są morfologicznie bardzo podobne. Trzeba ostrożnie je identyfikować. Najbardziej podobne są[4]:

  • Uromyces pisi-sativi. Jego urediniospory mają 3-6 rozproszonych por rostkowych, teliospory brodawkowate, o rozmiarach 22-28 × 17-22 μm[4]
  • Uromyces heimerlianus ma urediniospory z 4-6 rozproszonymi porami rostkowymi, teliospory brodawkowate, o rozmiarach 25-30 × 20-27 μm[4]
  • Uromyces viciae-craccae ma urediniospory z 4-6 rozproszonymi porami rostkowymi, teliospory prążkowane[4]
  • Uromyces ervi ma urediniospory z 2 jednakowymi porami rostkowymi, teliospory gładkie ze ścianą pogrubioną na wierzchołku[4].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2017-07-22].
  2. Zofia Fiedorow, Barbara Gołębniak, Zbigniew Weber: Choroby roślin rolniczych. Poznań: Wyd. AR Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2008. ISBN 978-83-7160-468-3.
  3. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2017-07-22].
  4. a b c d e f g Mycobank. Uromyces viviae-fabae. [dostęp 2015-01-12].

Media użyte na tej stronie

Uromyces vicis-fabae a1 (2).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Uromyces viciae-fabae in Vicia faba
Uromyces vicis-fabae a1 (10).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Uromyces viciae-fabae in Vicia faba