Uruk-hai

Uruk-hai – rasa orków występująca w stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia, powstała w Trzeciej Erze. Stosuje się także spolszczoną wersję nazwy Uruk-hai, urukowie.

Literatura

Mówi się, że Sauron nigdy do końca nie był zadowolony ze swoich orków. Ich wadą była możliwość działania tylko pod osłoną cienia oraz zbyt niski wzrost uniemożliwiający podjęcie równej walki z ludźmi czy elfami[1]. Poza tym orkowie mieli słabą budowę ciała. Sauron zmodyfikował ich więc swoimi czarami, ulepszeni – Uruk-hai – stali się elitą jego armii.

Cechy fizyczne i ich konsekwencje

Uruk-hai zostali opisani jako czarni orkowie, z powodu takiego koloru skóry. Byli wyżsi i silniejsi, niż pozostałe rasy orków, ale wzrostem ledwie dorównywali ludziom. Uruków Saurona nie cechowała postawa wyprostowana. Przykładowo, ich przedstawiciel, Shagrat, cały czas poruszał się przygarbiony, a jego ręce sięgały ziemi, jak to zaobserwował Samwise Gamgee w wieży Cirith Ungol. Jak inni orkowie, mordorscy Uruk-hai posiadali zdolność długodystansowego i szybkiego biegu. Dopiero Urukowie Sarumana poruszali się wyprostowani i nie byli podatni na działanie światła słonecznego, tak więc mogli działać samodzielnie i bez ciemności maskujących ich obecność – być może w wyniku skrzyżowania z ludźmi, jak podejrzewał Drzewiec.

Uważali się za uprzywilejowanych, efektywniejszych i silniejszych od pozostałych orków. Korzystając ze swojej przewagi często zastraszali i zabijali pobratymców z innych szczepów, jak robili to Uglúk czy Shagrat. Uruk-hai Sarumana byli uzbrojeni jak ludzie. Mordorscy nadal używali tradycyjnej orkowej broni, choć niektóre oddziały były lepiej uzbrojone, jak ciężkozbrojni Uruk-hai z Barad-dûr (w oryginale: heavy-armed), wspomniani w Powrocie króla. Są tam wyraźnie odróżnieni od orków z Durthangu. Mając nad nimi przewagę, wszczęli bójkę o miejsce na drodze do Czarnej Bramy. Być może byli centralnie zaopatrywani z kuźni Saurona, również wzmiankowanych w książce.

Po raz pierwszy zauważono ich w 2475 roku Trzeciej Ery, kiedy zdobyli Ithilien i zburzyli Osgiliath.

Uruk-hai w fabule

W drugim tomie Władcy Pierścieni pod tytułem Dwie wieże znajduje się scena, w której Aragorn, będąc na Amon Hen zaobserwował, że Uruk-hai nie są podobni do żadnej rasy orków, którą widział wcześniej[2]. Odnosiło się to jednak tylko do zmian w budowie ciała i uzbrojeniu wprowadzonych przez Sarumana.

Oddział Uruk-hai został wysłany przez Sarumana z Isengardu w celu zdobycia Jedynego Pierścienia eskortowanego przez Drużynę Pierścienia. Orkowie z tego oddziału zabili Boromira, syna Denethora II, Namiestnika Gondoru. Hobbici: Peregrin Tuk i Meriadok Brandybuck zostali przez nich uprowadzeni. W wyniku tego zdarzenia rozbiciu uległa Drużyna Pierścienia.

Dowodzącym tym oddziałem był Uglúk. Podczas powrotu do Isengardu Uruk-hai sprzymierzyli się z oddziałem orków z Mordoru i Morii pod dowództwem Grishnákha. Blisko skraju Fangornu oddział spotkał jeźdźców Rohanu i został wybity. Uglúk poległ z ręki dowódcy éoredu, Éomera.

Gdy Sarumanowi nie udało się pojmać hobbitów, aby nie wzbudzić podejrzeń u Saurona, postanowił pokonać Rohan. Wtedy zaczęła się rywalizacja pomiędzy Sarumanem a Sauronem. Przy pomocy Uruk-hai Saruman niszczył kolejne wioski, a król Rohanu Théoden zabrał swą pospiesznie zebraną armię do Helmowego Jaru. Później zaś rozegrała się tam bitwa o Rogaty Gród, jednakże armii Sarumana nie udało się zdobyć fortecy.

Większość Uruk-hai Sarumana zginęła podczas bitwy o Rogaty Gród. Ci, którzy uciekli, zostali zabici przez entów i huornów, a ci, którzy nie brali udziału w bitwie, uciekli w podziemia Morii, w góry lub do Saurona.

Saruman stworzył orków jeszcze silniejszych poprzez skrzyżowanie orków z ludźmi. Powstało kilka odmian, znanych z Niedokończonych opowieści: wilczy jeźdźcy, ulepszeni Urukowie (przykładem jest Ugluk i jego oddział), czy ludzie o twarzach goblinów, tworzący formację pikinierów i toporników, biorący udział w Bitwach u Brodów na Isenie, ataku na Helmowy Jar i okupacji Shire. To właśnie z rąk toporników ginie Théodred.

Inne informacje

Znanym z imienia Uruk-hai z Mordoru był Shagrat. Przy Morannonie pracowało podobno kilku Uruk-hai. Byli głównie poganiaczami trolli i uzbrajali je do walki z Gondorem.

Jako że za najpodlejszy czyn Morgotha uważa się stworzenie orków, tak za najgorszy czyn Saurona bierze się stworzenie Uruk-hai.

W filmie Władca Pierścieni Petera Jacksona to Saruman stworzył Uruk-hai poprzez skrzyżowanie orków z goblinami. Są oni też inaczej przedstawiani – jako istoty poruszające się w pozycji wyprostowanej i bardziej podobne do ludzi, niż innych orków.

Uruk-hai w grach

W grze Władca Pierścieni: Bitwa o Śródziemie, opartej na filmie Petera Jacksona, Uruk-hai są elitarnymi żołnierzami Isengardu. Werbuje się ich w jamie uruków. Istnieją cztery rodzaje uruk-hai: piechurzy, kusznicy, pikinierzy i berserkerzy. Piechurzy cechują się dużą szybkością poruszania się oraz umiejętnością tworzenia formacji ściany tarcz, która daje im +50% do obrony i -40% do szybkości poruszania się.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ J.R.R. Tolkien, Niedokończone opowieści, cz. III rozdz. 1 „Klęska na polach Gladden”; rozdz. V „Bitwy u brodów na Isenie”.
  2. ↑ J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni: Dwie wieże, rozdz. 1 Pożegnanie Boromira.

Bibliografia

  • J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni: Dwie wieże, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2002, ISBN 83-7319-172-0, s. 14.
  • J.R.R. Tolkien, Niedokończone opowieści, Wydawnictwo Amber, 2002, ISBN 83-7245-943-6, s. 235–241; 290–302.