Ustawa o systemie oświaty
| Państwo | |
|---|---|
| Data wydania | 7 września 1991 |
| Miejsce publikacji | |
| Tekst jednolity | |
| Data wejścia w życie | 25 października 1991 |
| Rodzaj aktu | |
| Przedmiot regulacji | |
| Status | obowiązujący |
| Ostatnio zmieniony przez | |
| Wejście w życie ostatniej zmiany | 1 września 2022 |
| Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych | |
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty – polska ustawa, uchwalona przez Sejm, regulująca kwestie prawne związane z systemem oświaty. Od 1 września 2017 roku większą część tej materii prawnej zawartej wcześniej w tej ustawie normuje ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe[1] oraz od 1 stycznia 2018 roku m.in. w kwestii finansowania szkół normuje ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych[2].
Zakres regulacji
Obecny zakres regulacji
Od 1 stycznia 2018 r. ustawa ta reguluje:
- system egzaminów zewnętrznych,
- pomoc materialną dla uczniów (częściowo, obok ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych[2]),
- zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych.
Od 1 września 2017 r. do 1 stycznia 2018 r.
Od 1 września 2017 r. do 1 stycznia 2018 r. ustawa ta regulowała:
- system egzaminów zewnętrznych,
- pomoc materialną dla uczniów (część regulacji obowiązywała do 1 stycznia 2018 roku, po tej dacie niektóre kwestie reguluje ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych[2]),
- zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych
- zasady finansowania szkół i placówek publicznych (regulacje obowiązywały do 1 stycznia 2018 roku, po tej dacie kwestie reguluje ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych[2]).
Zakres regulacji przed 1 września 2017 r.
Do 31 sierpnia 2017 r. włącznie ustawa ta określała:
- rodzaje szkół i przedszkoli istniejących w Polsce
- zasady działania Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okręgowych komisji egzaminacyjnych, kuratora oświaty (a także kuratorium oświaty jako jednostki pomocniczej dla kuratora)
- zasady pomocy stypendialnej dla uczniów
- zasady spełniania obowiązku przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki
- zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych
- zasady przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego oraz egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie
- wykaz i zakres kompetencji dyrektorów szkół i placówek, rad pedagogicznych oraz społecznych organów w systemie oświaty (rad rodziców, Krajowej Rady Oświatowej i wojewódzkich rad oświatowych oraz samorządów uczniowskich)
- zasady finansowania oświaty
- zasady działania prywatnych placówek oświatowych.
Ustawa do 25 stycznia 2017 r. włącznie określała zasady rekrutacji do przedszkoli i szkół. Po upływie tego dnia zasady te określa ustawa Prawo oświatowe[1].
Nowelizacje i wyroki TK
Ustawę tę znowelizowano wielokrotnie. Ostatnia zmiana weszła w życie w 2022 roku[3]. Jak dotąd zostało wydanych 10 tekstów jednolitych (w 1996, 2004, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021 i 2022).
Ustawa też była sześciokrotnie uznawana przez Trybunał Konstytucyjny częściowo za niezgodną z Konstytucją. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 września 2013 r. sygn. akt K 35/12 (Dz.U. z 2013 r. poz. 1191), uchylający niektóre przepisy ustawy dotyczące klasyfikowania i oceniania wykonała ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 357). Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 stycznia 2013 r. sygn. akt K 38/12 (Dz.U. z 2013 r. poz. 87), odnoszący się do rekrutacji do przedszkoli i szkół wykonała ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 7). 1 stycznia 1999 roku weszła w życie ustawa z dnia 25 lipca 1998 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty[4], która wprowadzała reformę systemu oświaty z 1999 roku zmieniającą wtedy strukturę systemu szkolnictwa z dwustopniowego w trzystopniowy[5]. 1 września 2017 r. ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe wprowadzającą reformę systemu oświaty z 2017 roku i uchyliła większość przepisów ustawy o systemie oświaty z wyjątkiem tych dotyczących systemu egzaminów zewnętrznych, pomocy materialnej dla uczniów, zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkołach publicznych i zasad finansowania szkół i placówek publicznych[1], natomiast ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych uchyliła przepisy ustawy o systemie oświaty dotyczące zasad finansowania szkół i placówek publicznych i część regulacji dotyczących pomocy materialnej dla uczniów[2].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c Art. 15 pkt 26 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60)
- ↑ a b c d e Ustawa z dnia 27 października 2017 r o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2082)
- ↑ Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U. z 2022 r. poz. 1700).
- ↑ Ustawa z dnia 25 lipca 1998 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 1998 r. nr 117, poz. 759)
- ↑ Grzegorz Osiecki: Czy reformy rządu Jerzego Buzka wyhamowały rozwój Polski?. Forsal.pl, 2012.
Linki zewnętrzne
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1991 r. nr 95, poz. 425)
- Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 września 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 2022 r. poz. 2230)
