Ustilago

Głownia
Ilustracja
Ustilago avenae (1), Ustilago hordei (2) i teliospory (3)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

głowniaki

Rząd

głowniowce

Rodzina

głowniowate

Rodzaj

głownia

Nazwa systematyczna
Ustilago (Pers.) Roussel
Fl. Calvados, Edn 2: 47 (1806)
Typ nomenklatoryczny

Ustilago hordei (Pers.) Lagerh.

Cykl rozwojowy Ustilago avenae
Skupisko ustilospor na kolbie kukurydzy porażonej przez głownię kukurydzy

Ustilago (Pers.) Roussel (głownia) – rodzaj grzybów należący do rodziny głowniowatych (Ustilaginaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ustilaginaceae, Ustilaginales, Ustilaginomycetidae, Ustilaginomycetes, Ustilaginomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Charakterystyka

Gatunki należące do rodzaju Ustilago to grzyby pasożytujące wyłącznie na roślinach z rodziny wiechlinowatych (Poaceae), często na zbożach. Ich grzybnia rozwija się miejscowo, lub przerasta całą roślinę. Zbudowana jest ze strzępek o przegrodach poprzecznych bez otworów. Wszystkie komórki grzybni mogą wytwarzać ustilospory. Skupiska ustilospor mają ciemnobrunatną lub niemal czarną barwę, nie są pokryte warstwą perydium i nie powstają w nich kolumelle. Najczęściej powstają w kwiatach roślin, ale czasami także na innych częściach roślin[2].

U porażonych zbóż wywołują choroby zwane głowniami. Choroby te powodują duże straty w gospodarce[2].

Niektóre gatunki

  • Ustilago aeluropodis (Trotter) Vánky
  • Ustilago affinis Ellis & Everh.
  • Ustilago agropyri McAlpine
  • Ustilago alcornii Vánky
  • Ustilago aschersoniana A.A. Fisch. Waldh.
  • Ustilago austro-africana Vánky & C. Vánky
  • Ustilago avenae (Pers.) Rostr. – głownia owsa
  • Ustilago buchloës Ellis & Tracy
  • Ustilago bullata Berk.
  • Ustilago chloridis Vánky, C. Vánky & R.G. Shivas
  • Ustilago corcontica (Bubák) Liro
  • Ustilago coronariae Liro
  • Ustilago crameri Körn.
  • Ustilago crus-galli Tracy & Earle
  • Ustilago cynodontis (Pass.) Henn.
  • Ustilago drakensbergiana Vánky
  • Ustilago dregeanoides Vánky & C. Vánky
  • Ustilago echinata J. Schröt.
  • Ustilago esculenta Henn.
  • Ustilago filiformis (Schrank) Rostr.
  • Ustilago grammica Berk. & Broome
  • Ustilago grandis Fr.
  • Ustilago hitchcockiana Zundel
  • Ustilago hordei (Pers.) Lagerh.
  • Ustilago longissima (Sowerby) Tul. & C. Tul.
  • Ustilago mauritiana Vánky
  • Ustilago maydis (DC.) Corda – głownia kukurydzy
  • Ustilago mexicana Ellis & Everh.
  • Ustilago nuda Schaffnit
  • Ustilago rabenhorstiana J.G. Kühn
  • Ustilago segetum (Bull.) Roussel
  • Ustilago serpens (P. Karst.) B. Lindeb.
  • Ustilago shiraiana Henn.
  • Ustilago sphaerogena Burrill
  • Ustilago spinificis F. Ludw.
  • Ustilago striiformis (Westend.) Niessl
  • Ustilago syntherismae (Schwein.) Peck
  • Ustilago tragana Zundel
  • Ustilago trichophora (Link) Kunze
  • Ustilago triodiae Vánky
  • Ustilago triraphidis Vánky
  • Ustilago tritici (Pers.) C.N. Jensen, Kellerm. & Swingle – głownia pszenicy
  • Ustilago tumefaciens Henn.
  • Ustilago utriculosa (Nees) Tul. & C. Tul.
  • Ustilago vaillantii Tul. & C. Tul.

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum. Uwzględniono tylko gatunki zweryfikowane o potwierdzonym statusie[3].

Przypisy

  1. ↑ a b Index Fungorum [dostęp 2013-11-12].
  2. ↑ a b Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
  3. ↑ Index Fungorum (gatunki) [dostęp 2015-12-16].

Media użyte na tej stronie

Nsr-slika-330.png
Ustilago avenae (1) and Ustilago hordei (2)
Life cycle of Ustilago avenae.svg
Autor: Agronom, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cykl życiowy głowni pyłkowej owsa. Zaatakowana roślina jest niższa. Porażeniu często ulega tylko dolna część wiechy. Opracowano na podstawie: Węgorek Władysław, Studziński Andrzej "Terminarz ochrony roślin rolniczych" str. 152, PWRiL 1977.