Ustnik (muzyka)
Ustnik (dawniej munsztuk) – w niektórych aerofonach przyrząd służący do wprowadzania w drganie słupa powietrza zawartego w przewodzie instrumentu muzycznego.
Pierwsze użycie w polszczyźnie notowane przed 1585[1][2]. Muzyk przykłada go do ust i wdmuchuje przez niego powietrze do instrumentu, wprawiając wargi w wibracje.
Większość ustników jest częścią samodzielną, nakładaną na instrument, jednak niektóre instrumenty (np. ligawka, cynk) posiadają zintegrowany ustnik.
Ze względu na konstrukcję, ustniki dzielą się na:
- lejkowate (stosowane w rogach [zdjęcie obok])
- kociołkowate (stosowane w pozostałych aerofonach ustnikowych).
Ustnikiem nazywany jest też potocznie dziób.
Przypisy
- ↑ Sebastian Fabian Klonowic: ŻALE NAGROBNE NA ŚLACHETNIE URODZONEGO... PANA JANA KOCHANOWSKIEGO... Żal V (pol.). staropolska.pl. [dostęp 2012-05-08]. Cytat:
...Kto by na munsztuk uczony śmiał położyć wargi,
Na którymeś ty więc dziwne wyprawował pieśni,
Że się słuchając Pan zdumiał i bogowie leśni. - ↑ munsztuk w: SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I 1. POŁOWY XVIII WIEKU (pol.). POLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT JĘZYKA POLSKIEGO. [dostęp 2012-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Zobacz też
- incytator
- wibrator (muzyka)
Bibliografia
- Encyklopedia muzyki, Andrzej Chodkowski (red.), Krzysztof Baculewski (autor), PWN, Warszawa 2006, ISBN 978-83-01-13410-5
- Mała encyklopedia muzyki, Stefan Śledziński (red. naczelny), PWN, Warszawa 1981, ISBN 83-01-00958-6