Ustrój polityczny Irlandii
IrlandiaTen artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Irlandii Ustrój polityczny Konstytucja Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne Wybory Polityka zagraniczna Wikiprojekt Polityka |
Irlandia jest republiką, w której obowiązuje Konstytucja Irlandii z 1937 roku z późniejszymi poprawkami.
Prezydent
Głową państwa jest prezydent wybierany na 7 lat z prawem do jednej reelekcji w głosowaniu powszechnym i bezpośrednim. Rzeczywiste uprawnienia prezydenta są ograniczone. Na wniosek izby niższej parlamentu powołuje on premiera (Taoiseach). Ma prawo odesłać projekt ustawy do Sądu Najwyższego w celu stwierdzenia jej zgodności z konstytucją, nominalnie jest dowódcą sił zbrojnych, może być postawiony w stan oskarżenia.
Władza ustawodawcza
Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu (Oireachtas) złożonego z izby niższej izby deputowanych (Dáil Éireann) i Senatu (Seanad Éireann). Dàil Éireann liczy 166 posłów wybieranych na okres nie dłuższy niż 5 lat w głosowaniu powszechnym i bezpośrednim. Senat liczy 60 osób - 11 senatorów mianowanych przez premiera, 3 wybieranych przez uniwersytety i 46 przedstawicieli grup zawodowych zorganizowanych w 5 kurii. Władzę wykonawczą sprawuje premier mający szerokie kompetencje.
Wymiar sprawiedliwości
Wymiar sprawiedliwości należy do niezawisłych sądów. System sądownictwa tworzą Sąd Naczelny (High Court) i Sąd Najwyższy (Supreme Court).
Media użyte na tej stronie
Arms of Ireland. Blazon: Azure, a harp or stringed argent.