V838 Monocerotis
| |||
 Gwiazda zmienna V838 Mon (HST, 2004) | |||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||
| Gwiazdozbiór | Jednorożec | ||
| Rektascensja | 07h 04m 04,85s | ||
| Deklinacja | –03° 50′ 50,1″ | ||
| Odległość | 20 000 ly 6000 pc | ||
| Wielkość obserwowana | 10m | ||
| Charakterystyka fizyczna | |||
| Typ widmowy | ~M6[1] | ||
| Alternatywne oznaczenia | |||
|---|---|---|---|
| |||
V838 Monocerotis (skrót V838 Mon) – gwiazda zmienna znajdująca się w gwiazdozbiorze Jednorożca. Została odkryta w styczniu 2002 roku przez astronoma amatora.
Właściwości fizyczne
.jpg)
V838 jest jedną z bardziej interesujących gwiazd Drogi Mlecznej, choć szczegóły jej natury nie zostały jeszcze do końca zrozumiane. Gwiazda ta jest położona na obrzeżach naszej Galaktyki. Uważa się, że całkiem niedawno opuściła ona ciąg główny, stając się czerwonym nadolbrzymem. Zazwyczaj proces taki trwa setki lub nawet tysiące lat, jednak w wypadku V838 Mon proces ten trwał zaledwie kilka miesięcy. W styczniu 2002 roku, gdy gwiazda ta po raz pierwszy gwałtownie pojaśniała, stała się 600 000 razy jaśniejsza od Słońca. Miesiąc później zaobserwowano kolejne pojaśnienie, gdy jasność gwiazdy wzrosła w ciągu jednego dnia 10 000 razy, z około 11-12m do 6,5m. Po raz ostatni gwiazda zwiększyła jasność w marcu 2002 roku w ciągu kilku dni z 9 na 7,5m.
Energia, która została wyemitowana w trakcie wybuchów gwiazdy, rozświetliła i uwidoczniła otoczki wcześniej odrzuconej materii. W kwietniu 2002 blask gwiazdy przygasł, jednak jego pozostałości w dalszym ciągu docierają do Ziemi, mimo upływu kilkunastu lat od wybuchu. To niespodziewane opóźnienie jest wynikiem odbijania światła gwiazdy przez rozszerzające się skorupy szczątków wyrzuconych podczas wcześniejszych wybuchów.
Na temat nietypowego zachowania gwiazdy powstało wiele teorii. Najbardziej prawdopodobną z nich i obecnie najczęściej przyjmowaną jest, że była to tzw. nowa czerwona powstała w wyniku połączenia się ze sobą dwóch gwiazd[2].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ R. Tylenda et al. High-resolution optical spectroscopy of V838 Monocerotis in 2009. „Astronomy & Astrophysics”. 532 (A138), sierpień 2011. DOI: 10.1051/0004-6361/201116858 (ang.).
- ↑ Ken Croswell: Dancing stars turn on the red light (ang.). Nature, 2010-12-07. [dostęp 2011-03-12].
Bibliografia
- Encyklopedia Wszechświat. Praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 261. ISBN 978-83-01-14848-5.
- Kosmos. Giles Sparow. Warszawa: Bellona, 2008, s. 120, 121. ISBN 978-83-11-11048-9.
Linki zewnętrzne
- V838 Monocerotis w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia
- V838 Monocerotis w bazie SIMBAD (ang.)
- V838 Monocerotis. AAVSO, 2010-04-13. [dostęp 2018-08-27].
Media użyte na tej stronie
Successive photos of V838 Monocerotis showing the progress of a light echo.
In January 2002, a dull star in an obscure constellation suddenly became 600,000 times more luminous than our Sun, temporarily making it the brightest star in our Milky Way galaxy. The mysterious star, called V838 Monocerotis, has long since faded back to obscurity. But observations by NASA's Hubble Space Telescope of a phenomenon called a "light echo" around the star have uncovered remarkable new features. These details promise to provide astronomers with a CAT-scan-like probe of the three-dimensional structure of shells of dust surrounding an aging star.
These images show the evolution of the light echo around the star V838 in the constellation of Monoceros. They were taken by the Hubble Advanced Camera for Surveys in November 2005 (left) and again in September 2006 (right). The numerous whorls and eddies in the interstellar dust are particularly noticeable. Possibly they have been produced by the effects of magnetic fields in the space between the stars.