VFTS 352

VFTS 352
Ilustracja
(c) ESO/L. Calçada, CC BY 4.0

VFTS 352 – wizja artystyczna
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Złota Ryba

Rektascensja

05h 38m 28,456s[1]

Deklinacja

-69° 11′ 19.18″[1]

Odległość

164 tys. ly
50 tys. pc[2]

Wielkość obserwowana

14,32[3]m

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

Układ podwójny kontaktowy

Typ widmowy

O4.5 V / O5.5 V[4]

Masa

28,63 ± 0,30 / 28,85 ± 0,30[2] M

Promień

7,22 ± 0,02 / 7,25 ± 0,02[2] R

Inklinacja

55,6 ± 0,2[2]°

Przyspieszenie grawitacyjne

4,18 ± 0,01 / 4,18 ± 0,01[2] cgs

Temperatura

42 540 ± 280 / 41 120 ± 290[2] K

Charakterystyka orbitalna
Półoś wielka

17,55 ± 0,06[2] AU

Okres orbitalny

1,1241452 ± 0,0000004[2] dni

Alternatywne oznaczenia
2MASS: J05382845-6911191[1]
IRSF J05382846-6911192, Gaia DR2 4657678216202797440[1]

VFTS 352układ podwójny kontaktowy położony w gwiazdozbiorze Złotej Ryby w odległości około 164 tysięcy lat świetlnych od Ziemi. Układ ten znajduje się w Mgławicy Tarantula w Wielkim Obłoku Magellana.

Charakterystyka

VFTS 352 jest najbardziej masywnym układem podwójnym kontaktowym znanym do tej pory. Odległość pomiędzy centrami gwiazd wynosi 12 milionów kilometrów. Gwiazdy okrążają się co 1,12 dnia. Łączna masa układu VFTS 352 wynosi około 57 mas Słońca, przy czym oba składniki mają podobną masę. Szacuje się, że około 30 procent materii jest współdzielone. Gwiazdy wchodzące w skład systemu są typu widmowego O, a ich temperatura przekracza 40 000 K[5].

Odkrycie i przyszłość układu

Gwiazda podwójna VFTS 352 została odkryta za pomocą teleskopu VLT należącego do ESO[5][6], a jej opis został opublikowany 13 października 2015 roku[2].

Znamy dwa możliwe scenariusze, mówiące nam o przyszłości tego układu. Jeden z nich mówi, że składniki układu VFTS 352 połączą się w jedną, gwałtownie rotującą, olbrzymią, oraz przypuszczalnie magnetyczną gwiazdę. Jeśli tak się stanie, ta gwiazda może zakończyć swój żywot w postaci jednej z najbardziej energetycznych eksplozji we Wszechświecie, znanej jako długi rozbłysk gamma.

Drugi scenariusz zakłada, że gwiazdy te nie połączą się i zakończą swój żywot poprzez wybuch supernowej, tworząc bliski układ podwójny czarnych dziur, będący również potencjalnym źródłem silnych fal grawitacyjnych[2][5][6].

Dane fotometryczne zebrane w ramach polskiego projektu OGLE były niezbędne do precyzyjnego określenia parametrów tego układu. Dzięki wieloletnim obserwacjom polskich astronomów wykryto minimalne zmiany w okresie orbitalnym układu, które mogłyby w przyszłości doprowadzić do połączenia się obu tych gwiazd opisanym w pierwszym scenariuszu[6].

Przypisy

  1. a b c d OGLE BRIGHT-LMC-ECL-9 -- Spectroscopic binary, SIMBAD [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. a b c d e f g h i j L.A. Almeida i inni, Discovery of the massive overcontact binary VFTS 352: Evidence for enhanced internal mixing, „The Astrophysical Journal”, 2, 812, 2015, s. 102, DOI10.1088/0004-637X/812/2/102, Bibcode2015ApJ...812..102A, arXiv:1509.08940 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  3. C.J. Evans i inni, The VLT-FLAMES Tarantula Survey. I. Introduction and observational overview, „Astronomy & Astrophysics”, 530, 2011, A108, DOI10.1051/0004-6361/201116782, Bibcode2011A&A...530A.108E, arXiv:1103.5386 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  4. N.R. Walborn i inni, The VLT-FLAMES Tarantula Survey. XIV. The O-type stellar content of 30 Doradus, „Astronomy & Astrophysics”, 564, 2014, A40, DOI10.1051/0004-6361/201323082, Bibcode2014A&A...564A..40W, arXiv:1402.6969 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  5. a b c Final Kiss of Two Stars Heading for Catastrophe. W: ESO [on-line]. 2015-10-21. [dostęp 2015-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-28)].
  6. a b c Bardzo masywny i gorący układ podwójny kontaktowy, Urania, 21 października 2015 [dostęp 2021-02-28] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-28] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

An artist’s impression of the hottest and most massive touching double star.jpg
(c) ESO/L. Calçada, CC BY 4.0
This artist’s impression shows VFTS 352 — the hottest and most massive double star system to date where the two components are in contact and sharing material. The two stars in this extreme system lie about 160 000 light-years from Earth in the Large Magellanic Cloud. This intriguing system could be heading for a dramatic end, either with the formation of a single giant star or as a future binary black hole.