V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego w Krakowie
| średnia | |
 Główne wejście do szkoły | |
| Dużo wiedzieć jest rzeczą piękną, ale nierównie ważniejsze jest umieć dowiedzieć się czegoś. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Studencka 12 |
| Data założenia | 1871 |
| Patron | |
| Dyrektor | mgr Stanisław Pietras |
| Wicedyrektorzy | dr Marcin Chruściel |
| Strona internetowa | |
 nr rej. A-1012 z 12.01.1996[1] | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Studencka 12 |
| Typ budynku | szkoła |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | S. Ciechanowski |
| Rozpoczęcie budowy | 1893 |
| Ukończenie budowy | 1895 |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°03′44″N 19°55′44″E/50,062222 19,928889 | |
| Strona internetowa | |
V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego w Krakowie – jedna z najbardziej prestiżowych szkół średnich w Polsce ze stupięćdziesięcioletnią tradycją, utrzymująca się w czołówce rankingów szkół ponadpodstawowych.
Historia
Została utworzona w 1871 przez cesarza Franciszka Józefa I jako Wyższa Szkoła Realna w Krakowie[2]. W 1896 zakończyła się budowa gmachu szkoły przy ul. Studenckiej 12.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości (1918) i nastaniu II Rzeczypospolitej początkowo zakład przemianowano na Państwową Pierwszą Szkołę Realną w Krakowie[3]. W 1921 szkoła zmieniła profil i otrzymała patrona, powstało VIII Państwowe Gimnazjum Matematyczno-Przyrodnicze im. Augusta Witkowskiego. W 1926 dzięki zainstalowanej na dachu Szkoły antenie nadawczej wyemitowano pierwszy w Krakowie program radiowy. Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 1937 zostało utworzone „VIII Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Augusta Witkowskiego w Krakowie” (państwowa szkoła średnią ogólnokształcąca, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter męski, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie matematycznym[4]. Pod koniec lat 30. szkoła funkcjonowała pod adresem ulicy Bronisława Pierackiego 16[4].
W 1953 zmieniono nazwę na V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. Dwa lata później, z inicjatywy dyrektora szkoły Stanisława Potoczka, w V Liceum powstał pierwszy w Krakowie Teatr Międzyszkolny. W 1994 uczeń szkoły Adam Rycerz został pierwszym stypendystą Ministra Edukacji Narodowej[5]. Uczniowie Liceum uczestniczą w olimpiadach przedmiotowych, a szkoła znajduje się w czołówce rankingów szkół średnich[6].
Popiersie Juliana Ursyna Niemcewicza w fasadzie gmachu V Liceum
Popiersie Adama Mickiewicza w fasadzie gmachu V Liceum
Popiersie Mikołaja Kopernika w fasadzie gmachu V Liceum
Popiersie Jana Kochanowskiego w fasadzie gmachu V Liceum
Popiersie Kazimierza Pułaskiego w fasadzie gmachu V Liceum
Działalność
V Liceum współpracuje z Uniwersytetem Jagiellońskim, dzięki czemu część zajęć odbywa się na uczelni i jest prowadzona przez pracowników naukowych Uniwersytetu.
Mottem V Liceum jest dewiza jego patrona, Augusta Witkowskiego – Dużo wiedzieć jest rzeczą piękną, ale nierównie ważniejsze jest umieć dowiedzieć się czegoś.
Rankingi
W ogólnopolskim rankingu szkół ponadgimnazjalnych przygotowywanym przez miesięcznik Perspektywy i Rzeczpospolitą od 2000, kiedy został przeprowadzony po raz pierwszy, V Liceum zajmuje pierwsze miejsce w Małopolsce oraz znajduje się w pierwszej dziesiątce liceów w Polsce (zajmowało w latach 2000–2022 kolejno miejsca: 8, 1, 4, 6, 5, 4, 6, 6, 3, 3[7], 5[8], 5[9], 5, 4, 4[10], 3[11], 5, 6, 4[12], 3, 3[13], 4 oraz 4[14]). Równocześnie uzyskuje wysokie miejsca w rankingu szkół olimpijskich tworzonym przez te same redakcje (w latach 2013–2020 były to kolejno miejsca 3, 2, 1[15], 5, 5[16], 5, 3 i 4[17]). W rankingu Gazety Wyborczej w 2008 V LO zajęło 1. miejsce[18], podobnie jak w rankingu Newsweeka w 2020 roku[19]. Szkoła okazała się też najlepszym krakowskim liceum według edukacyjnej wartości dodanej wyliczonej z lat 2017–2019[20].
Dyrektorzy
- Marceli Studziński[2]
- dr Hugo Zathey[2]
- Ignacy Petelenz (1896–1910; urlopowany od 1907)[21][22][2]
- Walerian Krywult (kier. 1907–1908)[23], nauczyciel geografii, historii
- Jan Dziurzyński (kier. od 1908[24], dyrektor od 1912[25][2])
- Jan Paczowski – nauczyciel fizyki[26] (kier., dyr. od 1 I 1925[27])[2]
- Edward Pawłowski (1935–1951), odtworzył szkołę po zniszczeniach II wojny światowej.
- Bronisława Berger (1951–1954)[28]
- Stanisław Potoczek (1954–1972), rozwijał w uczniach zainteresowania teatralne.
- Mieczysław Stefanów (1972–1992), nauczyciel geografii[29].
- Stanisław Pietras, nauczyciel fizyki, dyrektor od 1992[30][31].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2012-06-15].
- ↑ a b c d e f Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 291.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowej Pierwszej Szkoły Realnej w Krakowie za rok szkolny 1920/21. Kraków: 1921, s. 1.
- ↑ a b Wykaz państwowych liceów i gimnazjów ogólnokształcących Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego”. Nr 8, s. 270-271, 31 października 1938.
- ↑ Informator V Liceum Ogólnokształcącego dla gimnazjalistów 2004/2005. Kraków: 2004, s. 8. Cytat: październik 1994 – Uczeń Adam Rycerz został pierwszym stypendystą Ministra Edukacji Narodowej.
- ↑ Aktualności | V LO im. A. Witkowskiego, www.v-lo.krakow.pl [dostęp 2017-11-27].
- ↑ Ogólnopolski ranking szkół ponadgimnazjalnych 2009 – miejsca 1-50.
- ↑ Ogólnopolski ranking szkół ponadgimnazjalnych 2010 – miejsca 1-50.
- ↑ Ogólnopolski ranking szkół ponadgimnazjalnych 2011 – miejsca 1-50.
- ↑ Ogólnopolski ranking szkół ponadgimnazjalnych 2014 – miejsca 1-50.
- ↑ Ranking Liceów Ogólnokształcących 2015 – Portal edukacyjny Perspektywy, www.perspektywy.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
- ↑ Ogólnopolski ranking szkół ponadgimnazjalnych 2018 - miejsca 1-50
- ↑ Ogólnopolski ranking szkół ponadgimnazjalnych 2020 - miejsca 1-50
- ↑ Ranking liceów ogólnokształcących 2022, Perspektywy [dostęp 2022-03-05].
- ↑ Partner Rankingu Szkół Olimpijskich – Portal edukacyjny Perspektywy, www.perspektywy.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
- ↑ Ranking Szkół Olimpijskich 2017 - miejsca 1-50
- ↑ Ranking Szkół Olimpijskich 2020 - miejsca 1-50
- ↑ Historia rankingu liceów: 1996-2008.
- ↑ Najlepsze licea w Polsce, „Newsweek”, czerwiec 2020 [dostęp 2022-03-05].
- ↑ Kraków. Szkoły, które wykorzystują potencjał młodych ludzi. W tych liceach i technikach wiedza rośnie najbardziej. gazetakrakowska.pl. [dostęp 2020-04-07].
- ↑ † Ignacy Petelenz. „Nowa Reforma”, s. 1, nr 277 z 20 czerwca 1911.
- ↑ Kronika. † Ignacy Petelenz. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 140 z 22 czerwca 1911.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. I. Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie za rok szkolny 1908. Kraków: 1908, s. 29.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. I. Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie za rok szkolny 1909. Kraków: 1909, s. 35, 38.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. I. Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie za rok szkolny 1912. Kraków: 1912, s. 18.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji VIII. Państw. Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczego imienia Augusta Witkowskiego w Krakowie za rok szkolny 1929/30, Drukarnia Związkowa w Krakowie, 1929 [dostęp 2019-11-01].
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 4, s. 71, 15 lutego 1925.
- ↑ Historia szkoły | V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego w Krakowie, v-lo-krakow.edupage.org [dostęp 2021-04-21].
- ↑ Artykuł Gazety Krakowskiej poświęcony rekrutacji do liceów.
- ↑ Instytut Nauk Przyrodniczych V LO im. A. Witkowskiego w Krakowie, www.v-lo.krakow.pl [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
- ↑ Olga Szpunar, Stanisław Pietras znów w fotelu dyrektora V LO, krakow.wyborcza.pl, 24 lutego 2016 [dostęp 2020-04-13].
Bibliografia
- Grzegorz Małachowski (red.): W Krakowie przy Studenckiej: Księga Pamiątkowa wydana z okazji Jubileuszu 130-lecia V Liceum Ogólnokształcacego im. A. Witkowskiego w Krakowie. 1871-2001. Kraków: Oficyna Wydawnicza TEXT, 2001. ISBN 83-88934-02-3.
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona internetowa Liceum
- Oficjalna strona Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół V LO
- Sprawozdania szkolne C. K. Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie, zdigitalizowane i opublikowane w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej
- Sprawozdania szkolne VIII Państwowego Gimnazjum w Krakowie, zdigitalizowane i opublikowane w Pedagogicznej Bibliotece Cyfrowej
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Gmach V Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie. Popiersie Juliana Ursyna Niemcewicza u zwieńczenia ryzalitu.
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego, ul. Studencka 12, Kraków
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Gmach V Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie. Popiersie Kazimierza Pułaskiego u zwieńczenia ryzalitu.
(c) Plokin at pl.wikipedia, CC-BY-SA-3.0
Główne wejście do V Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie im Augusta Witkowskiego. Autor Plokin, 25 kwietnia 2006.
(c) Plokin z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Podwórze V Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie im Augusta Witkowskiego. Autor: Plokin, 25 kwietnia 2006.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Gmach V Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie. Popiersie Mikołaja Kopernika u zwieńczenia ryzalitu.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Gmach V Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie. Popiersie Adama Mickiewicza u zwieńczenia ryzalitu.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Gmach V Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie. Popiersie Jana Kochanowskiego u zwieńczenia ryzalitu.