V Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina

V Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina
(V Konkurs Chopinowski)
V International Fryderyk Chopin Piano Competition
Ilustracja
Zwycięzca konkursu Adam Harasiewicz
Data

21 lutego–20 marca 1955

Miejsce

Warszawa,
 Polska,
(Filharmonia Narodowa)

Organizator

Komitet Wykonawczy powołany przez Ministra Kultury i Sztuki

Tematyka

muzyka poważna

IVVI

V Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również V Konkurs Chopinowski) – 5. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 21 lutego 1955 w Warszawie. Organizatorem konkursu był Komitet Wykonawczy powołany przez Ministra Kultury i Sztuki[1].

Charakterystyka konkursu

Na konkurs napłynęło 138 zgłoszeń z 33 krajów[2]. Wzięło w nim udział 77 pianistów z 25 krajów, choć ostatecznie przystąpiło do I etapu tylko 74 z nich[3]. Konkurs odbył się w dniach 21 lutego–20 marca 1955 w odbudowanym w wyniku zniszczeń wojennych budynku Filharmonii Warszawskiej[3]. Prace budowlane i wykończeniowe trwały do ostatnich chwil przed inauguracją i z tego powodu konkurs został przesunięty z października 1954 na luty roku następnego, co zwiększyło przerwę pomiędzy edycjami do 6 lat[3]. Powołano specjalny Komitet Wykonawczy na czele którego stanął pisarz Jarosław Iwaszkiewicz, którego celem była organizacja konkursu.

Był on trójstopniowy: składał się z dwóch etapów oraz finału. Zwyciężył Polak Adam Harasiewicz[4], który swój triumf zapewnił sobie doskonałym występem w finale[3]. Prowadzący do tego momentu Władimir Aszkenazi na ostatnim etapie zaprezentował się nieco słabiej i zajął ostatecznie II miejsce[3]. W każdym z trzech etapów pianista musiał zmierzyć się z obszernym programem regulaminowym[3]. W Hotelu Polonia, gdzie zakwaterowani byli uczestnicy, udostępniono 70 fortepianów do ćwiczeń[3]. W Warszawie i wielu innych miastach Polski odbyło się towarzyszących konkursowi 70 koncertów i 80 recitali[3]. Jury, które w konkursach przedwojennych zasiadało na estradzie, przeniesione zostało na balkon widowni[3].

Konkurs był wielkim wydarzeniem muzycznym oraz towarzyskim, gościła na nim m.in. przybyła 12 marca na zaproszenie Komitetu Wykonawczego konkursu królowa belgijska Elżbieta[5], która przysłuchiwała się początkowym i końcowym występom finałowym[6][7]. Ponadto gościem konkursu był m.in. szef Sekcji Muzycznej UNESCO, Francuz Pierre Lebar[8].

Warto dodać, że z okazji V Konkursu Chopinowskiego, Poczta Polska wydała dwie serie znaczków pocztowych (8 listopada 1954 oraz 22 lutego 1955) o nominałach (45 gr, 60 gr i 1 zł)[9] oraz drugą o nominałach (40 gr i 60 gr)[10].

Kalendarium

Countdown (50361) - The Noun Project.svg Kalendarz konkursu
Faza konkursuData
LutyMarzec
21.[11]22.[12][13]23.[13]24.[14][15]25.[15][16]26.[16][17]27.[17]28.[18]1.[18][19]2.[19][20]3.[20]4.5.6.[21][22]7.[22]8.[22][23]9.[23][24]10.[24][25]11.[25]12.13.14.[26][6]15.[6][27]16.[27][8]17.[7]18.[28]19.20.
Koncert inauguracyjny
I etap10:00
16:00
10:00
16:00
10:00
16:00
11:30
16:00
10:00
16:00
10:00
16:00
10:00
16:00
10:00
16:00
10:00
16:00
10:00
16:00
II etap9:30
16:00
9:30
16:00
9:30
16:00
9:30
16:00
9:30
16:00
9:30
16:00
Finał19:0019:0019:0019:0019:00
Koncert laureatów20:00

Repertuar

W I etapie pianiści mieli do wykonania kilka dowolnie wybranych utworów Fryderyka Chopina wyszczególnionych w Regulaminie konkursu wykonywanych z pamięci (m.in. Etiudy, Walce, Polonezy czy Nokturny).

W II etapie pianiści grali następujące utwory Fryderyka Chopina: Preludium cis-moll op. 45, dwie pozostałe, nie wykonywane w I etapie Etiudy, spośród czterech z op. 10 i z op. 25, trzy Mazurki, Sonatę lub dwa większe utwory, np. Barkarolę Fis-dur op. 60, Balladę, Fantazję lub Scherzo[21].

W finale natomiast pianiści mieli do wyboru jeden z Koncertów fortepianowych: Koncert e-moll op. 11 lub Koncert f-moll op. 21[24].

Fortepiany konkursowe

Do przesłuchań konkursowych udostępniono pianistom do wyboru następujące fortepiany: dwa marki Steinway oraz po jednym z następujących marek: Bechstein, Blüthner, Bösendorfer i Pleyel[20]. Najwięcej kandydatów wybierało jeden z fortepianów marki Steinway o numerze fabrycznym 344421[20].

Jury

Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, z jego przewodniczącym, którym został mianowany Zbigniew Drzewiecki[3][a]. Pierwszego dnia konkursu (21 lutego) członkowie jury wyłonili ze swego składu trzech wiceprzewodniczących[12]. Podczas występów pianistów jury zasiadało przy stołach na balkonie pierwszego piętra Filharmonii[13]. Sekretarzem jury został prof. Stanisław Szpinalski[13].

JuryPanel.png Skład jury
Lp.JurorKrajFunkcja
1.Zbigniew Drzewiecki Polskaprzewodniczący jury
2.Harold Craxton Wielka Brytaniawiceprzewodniczący jury
3.Lew Oborin ZSRRwiceprzewodniczący jury
4.Magda Tagliaferro Brazyliawiceprzewodnicząca jury
5.Stanisław Szpinalski Polskasekretarz jury
6.Guido Agosti Włochyczłonek jury
7.Stefan Askenase Belgiaczłonek jury
8.Arturo Benedetti-Michelangeli Włochyczłonek jury
9.Émile Bosquet Belgiaczłonek jury
10.Jacques Février Francjaczłonek jury
11.Floria Guerra Chileczłonek jury
12.Emil Hajek Jugosławiaczłonek jury
13.Jan Hoffman Polskaczłonek jury
14.Louis Kentner Wielka Brytaniaczłonek jury
15.Lazare Lévy Francjaczłonek jury
16.Witold Lutosławski Polskaczłonek jury
17.Joseph Marx Austriaczłonek jury
18.František Maxián Czechosłowacjaczłonek jury
19.Lubomir Pipkow Bułgariaczłonek jury
20.Bruno Seidlhofer Austriaczłonek jury
21.Hugo Steurer NRDczłonek jury
22.Ma Sucun Chinyczłonek jury
23.Henryk Sztompka Polskaczłonek jury
24.Józef Śmidowicz[b] Polskaczłonek jury
25.Erik Then-Bergh RFNczłonek jury
26.Margerita Trombini-Kazuro Polskaczłonek jury
27.Imré Ungár Węgryczłonek jury
28.Maria Wiłkomirska[c] Polskaczłonek jury
29.Jakow Zak ZSRRczłonek jury
30.Carlo Zecchi Włochyczłonek jury
31.Jerzy Żurawlew Polskaczłonek jury

System oceny pianistów

Poszczególni sędziowie oceniali grę pianistów stawiając noty na specjalnych formularzach, odrywanych z bloków[13]. Po występie pianisty wypełniony formularz składało się do koperty i oddawało sekretarzowi jury, który wrzucał ją do specjalnej urny, otwieranej po zakończeniu wszystkich występów na danym etapie bądź finale[13]. Jurorzy punktowali każdy wykonywany utwór i wystawiali pianiście łączną ocenę w skali 1–25 punktów[29], po czym obliczano średnią arytmetyczną ocen wszystkich sędziów, która była końcową oceną pianisty[13][2]. Do II etapu dopuszczono tych pianistów, których średnia arytmetyczna wyniosła co najmniej 16 punktów w etapie I, a do III etapu dopuszczono tych pianistów, których średnia arytmetyczna wyniosła co najmniej 18 punktów w etapie II[29][13]. Nagrodzonymi mogli być tylko ci uczestnicy, którzy w finale (III etapie) otrzymali przeciętną, minimum 18 punktów[29]. O kolejności kandydatów do nagród i wyróżnień decydowała suma przeciętnych punktacji uzyskanych w trzech etapach[29].

Konkurs

Koncert inauguracyjny

W dniu 21 lutego w odbudowanej Filharmonii Warszawskiej, Wielka Orkiestra Symfoniczna pod batutą Witolda Rowickiego z udziałem chóru rozpoczęły ceremonię otwarcia konkursu odśpiewaniem Hymnu Narodowego, a następnie w krótkich przemówieniach wystąpili Minister Kultury i Sztuki, Włodzimierz Sokorski, który odczytał decyzję przemianowania Filharmonii Warszawskiej na Filharmonię Narodową, a po nim głos zabrał przewodniczący Komitetu Wykonawczego konkursu, pisarz Jarosław Iwaszkiewicz[11].

Następnie odbył się uroczysty koncert (pierwszy po 15 latach od zniszczenia Filharmonii), w którym wykonano Bajkę Stanisława Moniuszki, I Koncert skrzypcowy Karola Szymanowskiego, z udziałem skrzypaczki Wandy Wiłkomirskiej oraz Koncert na orkiestrę Witolda Lutosławskiego[11].

I Etap

Drugiego dnia (22 lutego) przystąpiono do przesłuchań I etapu. Pianiści występowali w kolejności alfabetycznej. Jako pierwsza wystąpiła Iranka Tania Aszot-Harutunian[13]. Ostatecznie w I etapie wystąpiło na scenie 74 pianistów, a trzech pozostałych (Eva Zajíc, Aziz Panahi i Peter V. Webb) zrezygnowało z występu.

Uczestnicy I etapu
Lp.UczestnikKraj
1.Zenon FishbeinArgentyna
2.Eva Zajíc[d]Austria
3.Elyanna Caldas SilveiraBrazylia
4.Óscar Gacitúa WestonChile
5.Fu Cong
6.Dagmar BaloghováCzechosłowacja
7.Milan KlíčníkCzechosłowacja
8.Stanislav KnorCzechosłowacja
9.Zdeněk KožinaCzechosłowacja
10.Anna MáchováCzechosłowacja
11.Vladimír TopinkaCzechosłowacja
12.Tania Aszot-Harutunian
13.Aziz Panahi[e]
14.Eduardo AlvaradoEkwador
15.Ritva ArjavaFinlandia
16.Mireille Auxietre-IvankovitchFrancja
17.Alain BernheimFrancja
18.Eveline ChaufourFrancja
19.Monique DuphilFrancja
20.Henri GautierFrancja
21.Françoise Le GonidecFrancja
22.Bernard RingeissenFrancja
23.Kiyoko TanakaJaponia
24.Mamoru YanagawaJaponia
25.Yaeko YamaneJaponia
26.Anna-Marie GlobenskiKanada
Lp.UczestnikKraj
27.Liliana Bajnowa
28.Snieżanka Barowa
29.Emi Béhar
30.Olga Szewkenowa
31.Florence Margue-WongLuksemburg
32.Magdalena Acosta MariscalMeksyk
33.Günter Kotz
34.Manfred Reinelt
35.Annerose Schmidt
36.Siegfried Stöckigt
37.Andrzej CzajkowskiPolska
38.Danuta DworakowskaPolska
39.Lidia GrychtołównaPolska
40.Adam HarasiewiczPolska
41.Tadeusz KernerPolska
42.Edwin KowalikPolska
43.Miłosz MaginPolska
44.Włodzimierz ObidowiczPolska
45.Elisabeth Gmöhling
46.Manfred Grasse
47.Reimer Küchler
48.Hans Werner Nachtmann
49.Manfred Reuthe
50.Wolfgang Saschowa
51.Herbert Seidemann
52.Wolfgang Semig
Lp.UczestnikKraj
53.Peter Zimmermann[f]
54.Malinee Peris
55.Samuel DelessertSzwajcaria
56.György Banhalmi
57.Péter Frankl
58.Imre Szendrei
59.Tamás Vásáry
60.Agnes Radó
61.Vera Remenyi
62.Geoffrey BuckleyWielka Brytania
63.Jeremy Stephen GottWielka Brytania
64.Michael Gough MatthewsWielka Brytania
65.John Moore-BridgerWielka Brytania
66.Mary Anne ReesWielka Brytania
67.Peter V. Webb[e]Wielka Brytania
68.Sheila WellsWielka Brytania
69.Sergio MarzoratiWłochy
70.Giuseppe PostiglioneWłochy
71.Leslie RäskowitzZwiązek Południowej Afryki
72.Władimir Aszkenazi
73.Nina Lelczuk
74.Dmitrij Papierno
75.Dmitrij Sacharow
76.Irina Sijałowa
77.Naum Sztarkman

II Etap

Po parogodzinnych obradach 4 marca jury do II etapu, decyzją ogłoszoną przez przewodniczącego o godz. 14, dopuściło 41 pianistów z 16 krajów (w tym wszystkich Polaków)[31]. Podobnie jak w I etapie przesłuchania rozpoczęła Iranka Tania Aszot-Harutunian[21]. Z powodu wykonywania (prawdopodobnie przez pomyłkę) Sonaty h-moll op. 58, utworu innego niż planowany, występ Finki Ritvy Arjavy został przerwany, co oznaczało jej dyskwalifikację[22].

Uczestnicy II etapu
Lp.UczestnikKraj
1.Óscar Gacitúa WestonChile
2.Fu Cong
3.Stanislav KnorCzechosłowacja
4.Anna MáchováCzechosłowacja
5.Tania Aszot-Harutunian
6.Ritva ArjavaFinlandia
7.Alain BernheimFrancja
8.Monique DuphilFrancja
9.Henri GautierFrancja
10.Françoise Le GonidecFrancja
11.Bernard RingeissenFrancja
12.Kiyoko TanakaJaponia
13.Snieżanka Barowa
14.Emi Béhar
Lp.UczestnikKraj
15.Olga Szewkenowa
16.Günter Kotz
17.Annerose Schmidt
18.Siegfried Stöckigt
19.Andrzej CzajkowskiPolska
20.Danuta DworakowskaPolska
21.Lidia GrychtołównaPolska
22.Adam HarasiewiczPolska
23.Tadeusz KernerPolska
24.Edwin KowalikPolska
25.Miłosz MaginPolska
26.Włodzimierz ObidowiczPolska
27.Manfred Reuthe
28.Herbert Seidemann
Lp.UczestnikKraj
29.Malinee Peris
30.György Banhalmi
31.Péter Frankl
32.Imre Szendrei
33.Tamás Vásáry
34.Michael Gough MatthewsWielka Brytania
35.Giuseppe PostiglioneWłochy
36.Władimir Aszkenazi
37.Nina Lelczuk
38.Dmitrij Papierno
39.Dmitrij Sacharow
40.Irina Sijałowa
41.Naum Sztarkman

Finał (III Etap)

12 marca o godzinie 13:30 przewodniczący jury na specjalnej konferencji prasowej ogłosił listę pianistów dopuszczonych do przesłuchań finałowych[26]. Wśród 21 pianistów z 9 krajów znalazło się 5 Polaków. Warto dodać, że początkowo pomyłkowo ogłoszono listę 20 pianistów[26], ale później ją poszerzono i znalazł się na niej pominięty Węgier György Banhalmi[27].

W koncertach finałowych wraz z każdym pianistą występowały przemiennie dwie grupy orkiestr Filharmonii Narodowej, którymi dyrygowali: Zdzisław Górzyński, Mieczysław Mierzejewski, Arnold Rezler, Stanisław Wisłocki i Bohdan Wodiczko[32]. Wybór koncertów Fryderyka Chopina rozłożył się mniej więcej równomiernie (jedenastu pianistów wybrało Koncert f-moll op. 21, a dziesięciu Koncert e-moll op. 11).

Finaliści
Lp.FinalistaKrajKoncert finałowy
1.Fu Conge-moll op. 11
2.Stanislav KnorCzechosłowacjae-moll op. 11
3.Monique DuphilFrancjae-moll op. 11
4.Bernard RingeissenFrancjaf-moll op. 21
5.Kiyoko TanakaJaponiae-moll op. 11
6.Emi Béhare-moll op. 11
7.Annerose Schmidtf-moll op. 21
Lp.FinalistaKrajKoncert finałowy
8.Andrzej CzajkowskiPolskaf-moll op. 21
9.Lidia GrychtołównaPolskae-moll op. 11
10.Adam HarasiewiczPolskae-moll op. 11
11.Edwin KowalikPolskae-moll op. 11
12.Miłosz MaginPolskae-moll op. 11
13.György Banhalmif-moll op. 21
14.Péter Frankle-moll op. 11
Lp.FinalistaKrajKoncert finałowy
15.Tamás Vásáryf-moll op. 21
16.Władimir Aszkenazif-moll op. 21
17.Nina Lelczukf-moll op. 21
18.Dmitrij Papiernof-moll op. 21
19.Dmitrij Sacharowf-moll op. 21
20.Irina Sijałowaf-moll op. 21
21.Naum Sztarkmanf-moll op. 21

Nagrody i wyróżnienia

Fundatorem wszystkich nagród głównych było Ministerstwo Kultury i Sztuki[1]. Wszyscy laureaci otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową. Ponadto dodatkowo podano punktację łączną laureatów Konkursu[2].

2008 bps award one.jpg Nagrody główne
NagrodaLaureatKrajWysokość nagrodyŁączna punktacja konkursu
1Adam Harasiewicz[4] Polska30 000 zł69,94
2Władimir Aszkenazi ZSRR25 000 zł68,67
3Fu Cong Chiny20 000 zł67,10
4Bernard Ringeissen Francja18 000 zł66,02
5Naum Sztarkman ZSRR16 000 zł64,55
6Dmitrij Papierno ZSRR14 000 zł64,29
7Lidia Grychtołówna Polska12 000 zł63,54
8Andrzej Czajkowski Polska10 000 zł62,81
9Dmitrij Sacharow ZSRR9000 zł62,44
10Kiyoko Tanaka Japonia8000 zł62,29
Wyróżnienia
WyróżnionyKrajWysokość nagrody
Emi Béhar Bułgaria5000 zł
Monique Duphil Francja5000 zł
Péter Frankl Węgry5000 zł
Stanislav Knor Czechosłowacja5000 zł
Edwin Kowalik Polska5000 zł
Nina Lelczuk ZSRR5000 zł
Miłosz Magin Polska5000 zł
Annerose Schmidt NRD5000 zł
Irina Sijałowa ZSRR5000 zł
Tamás Vásáry Węgry5000 zł
Nagroda Specjalna
NagrodaNagrodzonyKrajWysokość nagrodyFundator nagrody
Najlepsze wykonanie mazurkówFu Cong Chiny10 000 złPolskie Radio
Wyróżnienia Specjalne[2]
NagrodaWyróżnionyKrajWysokość nagrody
Najlepsze wykonanie Nokturnu Des-dur op. 27 nr 2Óscar Gacitúa Weston Chile4000 zł
Najlepsze wykonanie Poloneza fis-moll op. 44Tadeusz Kerner Polska4000 zł
Najlepsze wykonanie Berceuse Des-dur op. 57Malinee Peris Cejlon4000 zł
Najlepsze wykonanie Poloneza As-dur op. 61Giuseppe Postiglione Włochy4000 zł
Najlepsze wykonanie Etiudy Ges-dur op. 25 nr 9Manfred Reuthe RFN4000 zł
Najlepsze wykonanie Impromptu Fis-dur op. 36Imre Szendrei Węgry4000 zł

Uwagi

  1. Zaproszona Marguerite Long (Francja) nie dotarła do Warszawy, nie uczestnicząc w pracach jury.
  2. Zastępował chwilowo nieobecnych jurorów.
  3. Zastępowała chwilowo nieobecnych jurorów.
  4. Austriaczka Eva Zajíc nie pojawiła się na scenie z powodu choroby[30].
  5. a b Pianiści pomimo przyjazdu na konkurs do Warszawy ostatecznie zrezygnowali z występu[30].
  6. Niemiec Peter Zimmermann po rozpoczęciu występu w I etapie niespodziewanie go przerwał, schodząc z powodu niedyspozycji ze sceny[30].

Przypisy

  1. a b Barbara Niewiarowska: Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie. chopin.pl. [dostęp 2016-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-14)].
  2. a b c d Wyniki V Międzynarodowego Konkursu im. Fryderyka Chopina. Harasiewicz – zdobywcą I nagrody. „Życie Warszawy”. Nr 68 (3551), s. 1, 1955-03-20/21. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  3. a b c d e f g h i j V Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. chopincompetition2015.com. [dostęp 2016-07-10].
  4. a b Osoby związane z Chopinem. (Adam Harasiewicz). [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [on-line]. pl.Chopin.nifc.pl. [dostęp 2016-07-10].
  5. Królowa Elżbieta Belgijska przybyła do Warszawy. „Życie Warszawy”. Nr 62 (3545), s. 1, 1955-03-13/14. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  6. a b c Finałowe akordy wielkiego Konkursu. Pierwsza czwórka na estradzie. „Życie Warszawy”. Nr 63 (3546), s. 1, 1955-03-14. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  7. a b Jutro wyniki wielkiego Konkursu. Dziś pięć koncertów. „Życie Warszawy”. Nr 66 (3549), s. 1, 1955-03-18. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  8. a b Jutro ostatni dzień Konkursu. Talent Harasiewicza. „Życie Warszawy”. Nr 65 (3548), s. 2, 1955-03-17. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  9. V konkurs im. Fryderyka Chopina. [w:] Katalog znaczków polskich [on-line]. kzp.pl, 1954-11-08. [dostęp 2017-03-11]. (pol.).
  10. V Międzynarodowy Konkurs im. Fr. Chopina. [w:] Katalog znaczków polskich [on-line]. kzp.pl, 1955-02-22. [dostęp 2017-03-11]. (pol.).
  11. a b c Symbol jedności wielkiej tradycji narodowej i socjalistycznego jutra – Filharmonia Narodowa oddana w służbie polskiej kultury. Uroczysta inauguracja V Konkursu Chopinowskiego. „Życie Warszawy”. Nr 45 (3527), s. 1–2, 1955-02-22. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  12. a b Dziś pierwszy dzień Konkursu. Występuje 8 kandydatów z 8 krajów. „Życie Warszawy”. Nr 45 (3527), s. 1, 1955-02-22. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  13. a b c d e f g h i Eliminacje V Konkursu im. Chopina rozpoczęte. Pierwsi kandydaci na estradzie. „Życie Warszawy”. Nr 46 (3528), s. 1–2, 1955-02-23. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  14. Z sali i zza kulis wielkiego konkursu. Trzecia ósemka dziś na estradzie. „Życie Warszawy”. Nr 47 (3529), s. 1–2, 1955-02-24. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  15. a b Polski dzień konkursu. „Życie Warszawy”. Nr 48 (3530), s. 1, 1955-02-25. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  16. a b Czwarty dzień wielkiego Konkursu. Troje Polaków przy fortepianie. „Życie Warszawy”. Nr 49 (3531), s. 1, 1955-02-26. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  17. a b Dziś – ostatni pianista z polskiej ekipy. Sobota – dzień międzynarodowych emocji. „Życie Warszawy”. Nr 50 (3532), s. 1, 1955-02-27/28. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  18. a b Jeszcze 20 pianistów w I etapie. Siedem dni Konkursu. „Życie Warszawy”. Nr 51 (3533), s. 1, 1955-03-01. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  19. a b Jutro koniec I etapu. Dzień japońsko-węgierski. „Życie Warszawy”. Nr 52 (3535), s. 1, 1955-03-02. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  20. a b c d Jeszcze tylko pięciu pianistów. Ostatni dzień I etapu. „Życie Warszawy”. Nr 53 (3536), s. 1, 1955-03-03. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  21. a b c Dziś grają. „Życie Warszawy”. Nr 56 (3539), s. 1, 1955-03-06/07. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  22. a b c d Dwa dni II etapu Konkursu. Pod znakiem pięknej gry. „Życie Warszawy”. Nr 57 (3540), s. 1, 1955-03-08. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  23. a b W II etapie Konkursu. Dzień trzech Polaków. „Życie Warszawy”. Nr 58 (3541), s. 1, 1955-03-09. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  24. a b c Ostatnie dni przed finałem. Jeszcze 13 pianistów. „Życie Warszawy”. Nr 59 (3542), s. 1, 1955-03-10. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  25. a b Dziś ostatni dzień II etapu. Co przyniesie jutro?. „Życie Warszawy”. Nr 60 (3543), s. 1, 1955-03-11. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  26. a b c W poniedziałek – pierwsza czwórka. 20 pianistów z 9 krajów w finale Konkursu. „Życie Warszawy”. Nr 62 (3545), s. 1, 1955-03-13. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  27. a b c Drugi dzień finałów. Cztery indywidualności. „Życie Warszawy”. Nr 64 (3547), s. 1, 1955-03-16. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  28. Koniec wielkiego Konkursu. Dziś poznamy wyniki. „Życie Warszawy”. Nr 67 (3550), s. 1, 1955-03-19. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  29. a b c d Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs V. konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl. [dostęp 2018-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-14)].
  30. a b c W niedzielę początek II etapu. Dziś obraduje jury Konkursu. „Życie Warszawy”. Nr 54 (3537), s. 1, 1955-03-04. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2020-04-22]. 
  31. Wszyscy kandydaci polscy i radzieccy. 41 pianistów z 16 krajów w II etapie Konkursu. „Życie Warszawy”. Nr 55 (3538), s. 1, 1955-03-05. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 
  32. Dziś poznamy finalistów.Od poniedziałku – III etap Konkursu. „Życie Warszawy”. Nr 61 (3544), s. 1, 1955-03-12. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2019-01-08]. 

Bibliografia

  • Jerzy Waldorff: Wielka gra. Wyd. 3. Warszawa: Wyd. Wiedza Powszechna, 1993. ISBN 83-214-0940-7. OCLC 69467869.
  • Stefan Wysocki: Wokół Konkursów Chopinowskich. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987. ISBN 83-212-0443-0. OCLC 749899851.
  • Wojciech Zamecznik: Program V Międzynarodowego Konkursu imienia Fryderyka Chopina: Warszawa, 22 II - 21 III 1955. Wyd. 1. Warszawa: Sekretariat V Międzynarodowego Konkursu im. Fryderyka Chopina, 1955. OCLC 836517118.

Media użyte na tej stronie

Flag of Chile.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flag of SFR Yugoslavia.svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Bulgaria (1948-1967).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 4.0
National Flag of the People's Republic of Bulgaria (1948-1967). Tha flag has got the coat-of-arms from 1948
Flag of Bulgaria (1948–1967).svg
Autor: Scroch, Licencja: CC BY-SA 4.0
National Flag of the People's Republic of Bulgaria (1948-1967). Tha flag has got the coat-of-arms from 1948
Flag of Hungary (1949-1956).svg
Flag of Hungary from 20 August 1949 to 12 November 1956.
Flag of Ecuador.svg
Made by author of Xramp, first uploaded by Denelson83 as Flag of Ecuador.svg, modifications by Husunqu.
Flag of Finland.svg
Flaga Finlandii
Flag of South Africa (1928–1994).svg
Flag of South Africa, also known as the Oranje-Blanje-Blou, used from 31 maja 1928 until 27 kwietnia 1994
Adam Harasiewicz.jpg
Autor: Bilsen, Joop van / Anefo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Adam Harasiewicz, a pianist from Poland.
JuryPanel.png
Autor: Originals by MANU and pnx
derivative by Chris Schilling, Licencja: CC BY-SA 4.0
Clipart depicting a jury panel with an academic icon in background
2008 bps award one.jpg
Autor: Cathandsome, Licencja: CC BY-SA 3.0
服務第壹大獎2008:連鎖電器零售店
Countdown (50361) - The Noun Project.svg
Autor: Icons8, Licencja: CC0
Countdown (50361) - The Noun Project.svg icon from the Noun Project
State flag of Iran (1933–1964).svg
State Flag of Iran, 1925-1964