Vaduz

Vaduz

gmina
Herb Flaga
Państwo	Liechtenstein
Region	Oberland
Kod Gemeindenummer	7001
Burmistrz	Manfred Bischof
Powierzchnia	17,32 km²
Wysokość	455 m n.p.m.
Populacja (2021) • liczba ludności	5741
• gęstość	331,47 os./km²
Kod pocztowy	9490
Tablice rejestracyjne	FL
Położenie na mapie
47°08′24,0″N 9°31′17,3″E/47,140000 9,521472
Strona internetowa

Vaduz (wymowa; IPA: [faˈdʊʦ]) – stolica i jedna z jedenastu gmin Liechtensteinu, położona nad Renem przy granicy ze Szwajcarią, u podnóża Alp Retyckich, siedziba Landtagu, Rządu, Sądu Najwyższego i Rodziny Książęcej.

Gmina Vaduz znajduje się w zachodniej, najgęściej zaludnionej części Księstwa i jest zamieszkiwana przez 5741 osób. Powierzchnia gminy wynosi 17,32 km². Vaduz nie stanowi samodzielnego ośrodka miejskiego, a wraz z sąsiednimi gminami Schaan i Triesen tworzy aglomerację o łącznej populacji 17 011.

Pochodzenie nazwy

Pochodzenie nazwy „Vaduz” nie jest znane, jednak najprawdopodobniej wywodzi się od staroromańskiego słowa avadutg, oznaczającego „fosę” lub „kanał dla młyna”, a wywodzącego się z kolei od łacińskiego aquaeductus^[1][2].

Położenie

Vaduz

Vaduzer Riet

Forst

Dachsegg

Rüttistein

Hindervalorsch

Pradamee-
Hahnenspiel

Gmina Vaduz i jej eksklawy.

Gmina Vaduz znajduje się na lewym brzegu Renu, który stanowi jednocześnie zachodnią granicę Liechtensteinu. Od południa Vaduz graniczy z gminą Triesen, od zachodu z gminą Triesenberg, zaś od północy z największą gminą Księstwa – Schaan. Vaduz położone jest u podnóża masywu Drei Schwestern, a wschodnią część terenu gminy stanowią strome, zalesione zbocza, zaś jego wschodnią granicę – granie masywu.

Najwyższy punkt gminy stanowi szczyt Silberhorn – 2150 m n.p.m.^[3]

Poza główną częścią w skład gminy wchodzą także cztery eksklawy na północy Oberlandu w dolinie Renu: Vaduzer Riet, Forst, Rüttistein i Dachsegg; oraz dwie w jego wschodniej, alpejskiej części: Hindervalorsch i Pradamee-Hahnenspiel^[3].

Ścisłe centrum Vaduz stanowi plac Petera Kaisera i ulica Städtle, przy których zlokalizowane są liczne instytucje rządowe i kulturalne oraz lokale usługowe. Na północ w kierunku Schaan dolina Renu rozszerza się, a w niej rozciąga się gęsta zabudowa mieszkaniowa w dzielnicy nazywanej Ebenholz, natomiast północy skrawek, częściowo odizolowany od reszty zabudowy doliną potoku Mölibach, stanowi dzielnica i dawna osada handlowa Mühleholz. Obszar ten bezpośrednio przylega do Schaan. Na południe w kierunku Triesen dolina Renu pozostaje wąska i również sieć osadnicza nie jest tak gęsta jak w północnej części gminy.

Sama osada nie znajduje się bezpośrednio nad Renem, a jest od niego oddzielona pasem dawniej wykorzystywanym głównie rolniczo, co wynika z historycznego zagrożenia powodziowego. Przez gminę przepływa Liechtensteiner Binnenkanal.

Święta narodowe

W dniu święta narodowego Liechtensteinu, 15 sierpnia, odbywają się parady i pokazy sztucznych ogni. Turyści mogą również degustować wina pochodzące z książęcych winnic, ale odbywa się to tylko w grupach zorganizowanych, liczących co najmniej 11 osób.

Turystyka

Liechtenstein Tourism (Städtle 37) pomaga znaleźć kwatery osobom, które osobiście zjawią się w biurze oraz dysponuje bogatymi informacjami o kraju. Personel jest stale zajęty przybijaniem stempli pamiątkowych w paszportach turystów (usługa płatna, 3 CHF). Główny urząd pocztowy (Äulestrasse 38) prowadzi sekcję filatelistyczną tuż obok głównego budynku.

Historia

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1150. W 1342 r. stała się ona stolicą hrabstwa Vaduz, będącego od 1712 r. w rękach Liechtensteinów. W 1719 r. hrabstwa Vaduz i Schellenberg zostały połączone w suwerenne (w ramach Rzeszy Niemieckiej) Księstwo Liechtensteinu, które w 1866 r., po wystąpieniu ze Związku Niemieckiego, uzyskało pełną niepodległość. Miasto Vaduz zostało jego stolicą.

Zabytki

Najważniejsze zabytki Vaduz to gotycki zamek z XII w. – rezydencja książąt Liechtensteinu, neogotycka katedra św. Floriana z lat 1868–1873, siedziba rządu z lat 1903–1905 oraz ratusz powstały w latach 30. XX wieku.

Schloss Vaduz (Zamek Vaduz) góruje nad miastem i nie jest otwarty dla turystów, można jednak wspiąć się na wzgórze, aby przyjrzeć się twierdzy z bliska. Ze szczytu roztaczają się widoki na miasto i góry. Rozchodzi się stąd kilka znakowanych szlaków pieszych.

Neogotycki kościół św. Floriana (Florinusa z Remüs) został zbudowany w latach 1868–1873 jako kościół parafialny. Po utworzeniu archidiecezji Vaduz awansował do rangi katedry. W świątyni znajduje się arcyksiążęca krypta grobowa.

Inne obiekty

• Briefmarkenmuseum (Muzeum Filatelistyczne; Städtle 37) obok centrum informacji turystycznej zajmuje zaledwie jedną salę, eksponując aż 300 serii znaczków emitowanych w Liechtensteinie od 1912 r.
• Kunstmuseum Liechtenstein naprzeciwko Galerii Sztuki (Städtle 32) oprócz historycznych ekspozycji prezentuje również prace współczesne.
• Kunstraum (Galeria Sztuki; Städtle 37) specjalizuje się w wystawach czasowych, a Landesmuseum (Muzeum Narodowe; Städtle 43) zaprasza do obejrzenia wystaw poświęconych historii i kulturze ludowej księstwa. Warto również odwiedzić Muzeum Narciarstwa (Bengarten 10).

• 

  Zamek książęcy

• 

  Herb na Rathausplatz

• 

  Muzeum Filatelistyczne: listonosz i sanie do przewozu przesyłek pocztowych

• 

  Muzeum Filatelistyczne

• 

  Vaduz 3D

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona miasta (niem.)
• Galeria fotografii Księstwa Liechtenstein