Varujan Vosganian

Varujan Vosganian
Ilustracja
Varujan Vosganian w 2006
Data i miejsce urodzenia

25 lipca 1958
Krajowa

Zawód, zajęcie

ekonomista, polityk, pisarz

Alma Mater

Uniwersytet Bukareszteński

Stanowisko

minister gospodarki i handlu (2007), minister gospodarki i finansów (2007–2008), minister gospodarki (2012–2013)

Varujan Vosganian, orm. Վարուժան Ոսկանյան, trb. Warużan Woskanian (ur. 25 lipca 1958 w Krajowie[1]) – rumuński ekonomista, polityk, pisarz i poeta pochodzenia ormiańskiego. Minister gospodarki i handlu (2007), minister gospodarki i finansów (2007–2008), minister gospodarki (2012–2013), długoletni parlamentarzysta.

Życiorys

W 1982 ukończył studia na wydziale handlu Akademii Studiów Ekonomicznych w Bukareszcie, w 1991 został absolwentem wydziału matematyki Uniwersytetu Bukareszteńskiego. W 1998 otrzymał stopień doktora nauk ekonomicznych. Pracował jako ekonomista i publicysta periodyków ekonomicznych, a także jako dyrektor czasopisma kulturalnego społeczności ormiańskiej „Ararat”[2].

W 1990 został przewodniczącym Związku Ormian w Rumunii (UAR). Z ramienia tej organizacji do 1996 przez dwie kadencje sprawował mandat posła do Izby Deputowanych, przewodniczył klubowi poselskiemu mniejszości narodowych[1][2]. W 1996 stanął na czele nowo powstałej Partii Alternatywy Rumunii, przekształconej w 1999 w Związek Sił Prawicy. Do 2001 kierował tym ugrupowaniem, od 1999 wspólnie z Adrianem Iorgulescu[3].

Od 1996 do 2000 był senatorem z ramienia Rumuńskiej Konwencji Demokratycznej. Dołączył później do Partii Narodowo-Liberalnej. W 2004 powrócił do Senatu, z powodzeniem ubiegał się o reelekcję w 2008 i w 2012[2]. W 2016 z listy Sojuszu Liberałów i Demokratów uzyskał mandat posła do Izby Deputowanych[4].

W październiku 2006 został przedstawiony jako rumuński kandydat na komisarza europejskiego. W niektórych mediach pojawiły się wówczas informacje, jakoby był współpracownikiem komunistycznej służby specjalnej Securitate[5]. Informacji tej zaprzeczyła Krajowa Rada Badań Archiwów Securitate (CNSAS), jednakże kandydatura Varujana Vosganiana została wycofana. W styczniu 2007 objął natomiast stanowisko ministra gospodarki i handlu[6] w gabinecie Călina Popescu-Tăriceanu. Od kwietnia 2007 do grudnia 2008 był ministrem gospodarki i finansów w tym samym rządzie[7]. W grudniu 2012 został ministrem gospodarki w rządzie Victora Ponty. Zrezygnował w październiku 2013, jego dymisja wiązała się ze złożonym w poprzednim miesiącu przez instytucję śledczą DIICOT wnioskiem o wszczęcie postępowania karnego w związku z zarzutami działania na szkodę gospodarki narodowej w latach 2007–2008[8].

Działalność literacka i publicystyczna

Varujan Vosganian podczas targów książki Göteborg Book Fair (2013)

Autor literatury pięknej[9]. W 1994 debiutował tomem poezji Şamanul albastru oraz prozą Statuia Comandorului. W 2005 został pierwszym wiceprezesem Związku Pisarzy w Rumunii. Cartea șoaptelor (Księga szeptów) jest jego pierwszą powieścią, ukazała się nakładem wydawnictwa Polirom w 2009 i została przetłumaczona na liczne języki obce. W 2016 książka ta w polskim tłumaczeniu Joanny Kornaś-Warwas, wydana przez oficynę „Książkowe Klimaty”, zdobyła Literacką Nagrodę Europy Środkowej „Angelus”[10] oraz Nagrodę Czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej[11].

W 2012 i 2013 trzy kraje (Rumunia, Armenia i Izrael) proponowały Varujana Vosganiana jako kandydata do Nagrody Nobla[10].

Jest również autorem publikacji ekonomicznych (w tym trzech książek[9]).

Wybrane książki

  • Șamanul Albastru – wiersze, Wyd. „Ararat”, Bukareszt 1994, ISBN 973-96682-1-6.
  • Statuia Comandorului – opowiadania, Wyd. „Ararat”, Bukareszt 1994, ISBN 973-96682-3-2 (Nagroda Literacka Stowarzyszenia Pisarzy Bukaresztu).
  • Ochiul cel alb al Reginei – wiersze, Wyd. „Cartea Românească”, Bukareszt 2001, Chicago 2002, ISBN 973-23-0962-8 (wyróżnienie The American Literary Translators Association).
  • Portret de femeie – wiersze, Wyd. „Dacia”, Kluż-Napoka 2004, ISBN 978-973-35-1933-1.
  • Iisus cu o mie de brațe – wiersze, Wyd. „Dacia”, Kluż-Napoka 2004, ISBN 973-35-1932-4.
  • Cartea șoaptelor – powieść, Wyd. „Polirom”, Jassy 2009, ISBN 978-973-46-0887-4 (wyd. w jęz. pol.: Księga szeptów, „Książkowe Klimaty”, Wrocław 2015, ISBN 978-83-64887-31-4).
  • Jocul celor o sută de frunze și alte povestiri – powieść, Wyd. „Polirom”, Jassy 2013, ISBN 978-973-46-3833-8.

Przypisy

  1. a b Varujan Vosganian. cdep.ro. [dostęp 2015-01-06]. (rum.).
  2. a b c Varujan Vosganian. senat.ro. [dostęp 2015-01-06]. (rum.).
  3. Leaders of Romania. zarate.eu. [dostęp 2015-01-05]. (ang.).
  4. Repartizarea mandatelor de parlamentari în județe și municipiul București. agerpres.ro, 15 grudnia 2016. [dostęp 2016-12-15]. (rum.).
  5. Vosganian a fost informator al Securitatii. jurnalul.ro, 27 października 2006. [dostęp 2015-01-06]. (rum.).
  6. Varujan Vosganian, validat ministru cu o majoritate zdrobitoare. adevarulonline.ro, 15 grudnia 2006. [dostęp 2015-01-06]. (rum.).
  7. Rulers: Romania: Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2015-01-06]. (ang.).
  8. DIICOT: Varujan Vosganian şi Adriean Videanu sunt cercetaţi penal în dosarul Romgaz. digi24.ro, 2 września 2013. [dostęp 2015-01-06]. (rum.).
  9. a b Varujan Vosganian. WorldCat. [dostęp 2016-10-25]. (ang.).
  10. a b Varujan Vosganian. Angelus 2016. angelus.com.pl, 15 października 2016. [dostęp 2016-10-15].
  11. Varujan Vosganian laureatem Nagrody im. Natalii Gorbaniewskiej. angelus.com.pl, 13 października 2016. [dostęp 2016-10-15].

Media użyte na tej stronie

Vosganian senat.jpg
Photo of senator Vosganian, as listed on senat web site
Varujan Vosganian 2 (2013).jpg
Autor: Per A.J. Andersson, Licencja: CC BY-SA 3.0
Varujan Vosganian at the Göteborg Book Fair 2013. Interviewed by Ingemar Nilsson.