Ven
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Akwen | |
Powierzchnia | 7,5 km² |
Populacja • liczba ludności • gęstość |
|
55°54′26,86″N 12°42′00,72″E/55,907460 12,700200 | |
Ven (duń. Hven) – należąca do Szwecji wyspa położona w cieśninie Sund między Zelandią (Dania) a Skanią (Szwecja).
Geografia
- powierzchnia[1]: 7,48 km²
- długość: 4,5 km
- szerokość: ok. 2,4 km
- liczba stałych mieszkańców (2000)[1]: 354
- przemysł: gł. turystyka
Historia
W latach 1576 - 1580 korzystając z bliskości Ven do Kopenhagi zbudował na wyspie swoje obserwatoria (Stjerneborg i Uranienborg) najsłynniejszy duński astronom Tycho Brahe[2]. W ciągu 21 lat pracy na Ven dokonał on istotnych odkryć nt. ruchu księżyca oraz komet.
Do roku 1658 Ven (zwany wówczas Hven) należał do Danii i uważany był za część Zelandii. Jednak po podpisaniu pokoju w Roskilde, na mocy którego Dania zrzekła się na rzecz Szwecji dużej części swojego terytorium[3], szwedzki król Karol X Gustaw uznał, że także Ven powinien być częścią Skanii, a zatem Szwecji. Får jag inte Ven, bryter jag freden! ("Jeśli nie dostanę Ven, zrywam pokój!") – zagroził[4]. Skutecznie, bo Ven dostał, a pokój zerwał i tak.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Öar i Sverige. „MI50 Strand- och kuststatistik”, 2001-05-16. Statistiska centralbyrån. ISSN 1654-3963. (szw.).
- ↑ Palle Lauring: A History of the Kingdom of Denmark. David Hohnen (tłum.). Wyd. 5. Kopenhaga: Høst and Søn, 1976, s. 149. ISBN 87-14-27687-9. (ang.).
- ↑ Władysław Czapliński, Karol Górski: Historia Danii. Wyd. I. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965, s. 206.
- ↑ Peter Linde: Ven svenskt i 350 år. skånskan.se, 2010-04-13. [dostęp 2013-01-20]. (szw.).
Linki zewnętrzne
- Allt om Ven - dla turystów (po szwedzku)
- Tycho Brahe Hven. udstillinger.dnlb.dk. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-06-02)]. - o pracy Tycho Brahe na Ven (po duńsku)
Media użyte na tej stronie
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting) and NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Blank relief location map of Sweden
Autor: Bjørn Christian Tørrissen, Licencja: CC BY-SA 4.0
The Swedish island of Ven, photographed from the east from a commercial flight between Oslo, Norway and Copenhagen, Denmark.
Map of the island of Hven from a copper etching of Willem Janszoon Blaeu's Blaeu Atlas 1663.
Willem made this map based on his experience as a student of Tycho Brahe between 1594 and 1596.
On this map North is up, Denmark to the west and Scania, now part of Sweden, to the east.
It shows the location of Uraniborg just above the centre, and below the linked set of ponds that Tycho had created to both collect water and power his papermill and other small industries on the island.
Name of map : INSULAE HVAENA
Cartographer : Johannes Blaeu
Area displayed : Island of Hven
Map record source: Biblioteca Nacionale Espana (click on "View Digital object" to browse from the first page down to "GMG/189/177/mapa") (1664 is date of atlas on title page at "GMG/189/5/hg-ilustracionr")
vorige upload: Tychobrahe.com
- Originally uploaded on English Wikipedia by en:User:Wikibob.