Veracruz (stan)

Veracruz
stan
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Meksyk

Siedziba

Jalapa Enriques

Kod ISO 3166-2

MX-VER

Gubernator

Miguel Ángel Yunes Linares (PAN)

Powierzchnia

71 820 km²

Populacja (2020)
• liczba ludności


8 062 579[1]

• gęstość

112,3 os./km²

Położenie na mapie Meksyku
Położenie na mapie
Strona internetowa

Veracruz (hiszp. Veracruz de Ignacio de la Llave) – stan we wschodnim Meksyku. Sąsiaduje ze stanami: Tamaulipas (na północy); Oaxaca, Chiapas i Tabasco (na południu); San Luis Potosí, Hidalgo i Puebla (na zachodzie). Od wschodu graniczy z Zatoką Meksykańską.

Podział administracyjny

Veracruz dzieli się na 212 gmin (hiszp. municipios).

Historia

W regionie Veracruz rozwinęły się trzy niezależne cywilizacje. Na północy swoją kulturę stworzyli Huastekowie, w środkowej części stanu znajdowali się Totonakowie, natomiast na południu Olmekowie. Na początku XV w. cały obszar znalazł się pod wpływem tzw. potrójnego sojuszu (Tenochtitlán-Texcoco-Tacuba). W późniejszym okresie niepodzielnie panowali tu Aztekowie, którzy nałożyli obowiązek płacenia danin na tutejszych mieszkańców.

W 1518 przybył tu Juan de Grijalva, w skład jego ekspedycji weszło szereg znanych konkwistadorów, m.in. Pedro de Alvarado, Francisco de Montejo i Bernal Diaz del Castillo. W 1519 na wieść o odkryciu złota przez Grijalvę ze swoją wyprawą wyrusza Hernán Cortés. W miejscu, w którym wylądował, założył osadę o nazwie Vera Cruz („Prawdziwy Krzyż”). Początkowy opór stawiony przez Huasteków został szybko zdławiony. Totonakowie zdecydowali się dołączyć do Hiszpanów, ze względu na swoją wrogość do nękających ich Azteków.

W pierwszych latach po zdobyciu Tenochtitlánu wśród Indian zaczęły wybuchać epidemie chorób przywiezionych przez Europejczyków, które zdziesiątkowały tubylców. Dodatkowo do dużej śmiertelności przyczyniło się brutalne traktowanie Indian przy pracy na roli i w kopalniach. Z czasem zapotrzebowanie na siłę roboczą coraz bardziej rosło ze względu na zwiększanie obszarów uprawy trzciny cukrowej. Dlatego osadnicy zaczęli sprowadzać Murzynów z Afryki do pracy na plantacjach. Założony przez Cortesa port Veracruz był głównym oknem na świat całej Nowej Hiszpanii. W 1601 miasto zostało przeniesione w obecne miejsce. W ciągu XVII w. Veracruz było wielokrotnie atakowane przez karaibskich piratów. Masowy handel „żywym towarem” sprawił, że miasto miało największą liczbę czarnych mieszkańców w całym kraju. W 1609 wybucha powstanie niewolników, na którego czele stanął niejaki Yanga. Powstańcy założyli niedługo potem swoją osadę – San Lorenzo de los Negros, do której przybywali uciekinierzy z plantacji.

Od 1810 podjęto tu kilka prób oswobodzenia regionu spod władzy Hiszpanii. Na czołowego przywódcę rebeliantów wyrósł Guadalupe Victoria. W chwili uzyskania przez Meksyk niepodległości w 1821 Veracruz dołączyło do nowo tworzącego się państwa. Wtedy też coraz jaśniej zaczynała świecić gwiazda Antonio Lópeza de Santa Anny – jednego z najbardziej znanych polityków i wojskowych, którzy wywodzili się z Veracruz. Santa Anna wielokrotnie pełnił urząd prezydenta kraju oraz głównodowodzącego armii. W 1824 Veracruz uzyskało status stanu. W 1825 uchwalona została pierwsza konstytucja stanowa.

Przez większość pierwszej połowy XIX w. stan doświadczył niestabilności politycznej. Konflikty pomiędzy federalistami a centralistami a później pomiędzy konserwatystami a liberałami hamowały rozwój gospodarczy i prowadziły do ciągłych zamieszek. Benito Juarez z Veracruz sprawował władzę, ponieważ w 1857 jego liberalny rząd próbowali obalić konserwatyści, którzy zaatakowali stolicę. W 1863 wylądowała tutaj ekspedycja francuska, która zamierzała osadzić na tronie meksykańskim cesarza Maksymiliana I.

W czasie rewolucji meksykańskiej stan był terenem walk pomiędzy poszczególnymi stronnictwami. Po zakończeniu rewolucji Veracruz zaznało wreszcie długo oczekiwanego okresu pokoju i stało się jednym z najgęściej zaludnionych i najbardziej rozwiniętych regionów Meksyku.

Warunki geograficzne i klimatyczne

Wzdłuż wybrzeża nad Zatoką Meksykańską rozciąga się równina. Można się natknąć w tym rejonie również na wzgórza i wąwozy. Dalej, w głębi lądu położona jest Sierra Madre Oriental. Inne większe pasma górskie to m.in. Otontepec, Tantima i Los Tuxtlas. Najwyższymi szczytami są: Pico de Orizaba (5610 m) i Cofre de Perote (4200 m).

Z większych rzek można wymienić: Pánuco, Tuxpan, Cazones, Tecolutla, Actopan, La Antigua, Jamapa, Nautla i Blanco.

Klimat ze względu na ciepłe wody Zatoki Meksykańskiej jest gorący i wilgotny. Średnie temperatury wynoszą od 24 do 28 °C. Najwyższe opady występują w sierpniu i we wrześniu. Średnia roczna opadów w mieście Veracruz wynosi 173 cm. W Coatzacoalcos jest ona wyższa i sięga ok. 261 cm rocznie.

W lasach rosną mahoniowce i puchowce. Na wybrzeżu spotyka się palmy i roślinność namorzynową. Na faunę zwierzęcą składają się m.in. dziki, kojoty, małpy, pumy i aligatory. Występują tu również: tukany, sowy i dzięcioły.

Gospodarka

Poszczególne sektory gospodarki stanu wg ich udziału w PKB, kształtują się następująco: przemysł (20%), usługi (18%), handel (17%), transport (10%), finanse (17%), rolnictwo (10%), budownictwo (6%) i górnictwo (2%).

Veracruz jest jednym z największych ośrodków wydobycia ropy naftowej w Meksyku. Zespół zakładów petrochemicznych Coatzacoalcos-Miniatitlan jest najważniejszym obiektem przemysłowym stanu. Duże zakłady znajdują się też w Córdobie i Orizabie. Rio Blanco jest ośrodkiem przemysłu włókienniczego.

Rolnictwo jest ważnym sektorem gospodarki stanu. Uprawia się tu m.in. trzcinę cukrową, cytrusy, kukurydzę, tytoń i kawę. Hoduje się bydło, świnie, drób i kozy.

Turystyka

Veracruz słynie ze swoich plaż i warunków do uprawiania sportów wodnych. W Jalapie znajduje się muzeum antropologiczne. Ogród botaniczny Paseo de Los Lagos jest również często odwiedzany przez turystów.

Główne miasta

Galeria

Przypisy

  1. Sala de prensa. Noticias, www.inegi.org.mx, 7 stycznia 2016 [dostęp 2021-02-06] (hiszp.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Vista Poza Rica Centro.jpg
Vista del Centro Urbano de la Ciudad de Poza Rica de Hidalgo, Veracruz. Fotografía tomada desde el sitio denominado Cerro del Abuelo.
Citlaltepetll.jpg
(c) Jan schreurs, CC-BY-SA-3.0
citlaltepetl (copyright Jan Schreurs Nijmegen 2003)
Veracruz en México.svg
Ubicación del estado de Veracruz en la República Mexicana
Flag of Veracruz.svg
Flag of Veracruz
CastilloSanJuandeUlua.jpg
Fuerte de San Juan de Ulua Ubicado en la Ciudad de Veracruz, Ver. México
JamapaRiver-Near CasaBlancaTown VeracruzMexico.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Gengiskanhg (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Jamapa river near "Casa Blanca" town, in Veracruz, México.
CascadaAtoyacVeracruzVeracruzMexico.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Gengiskanhg (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

Cascada de Atoyac, Veracruz, México. Foto tomada desde el puente de ferrocaril. English: Atoyac waterfall, Veracruz, Mexico.

Picture taken by me --Gengiskanhg 17:31, 1 November 2006 (UTC)
Coat of arms of Veracruz.svg
Coat of arms of Veracruz