Việt Minh

Oddziały Việt Minhu wkraczają do Hanoi (9.10.1954)

Việt Minh (skrót od wiet. Việt Nam Ðộc Lập Ðồng Minh Hội), Liga Na Rzecz Niepodległości Wietnamu^[1] – organizacja założona w 1941 roku przez wietnamskie stronnictwa niepodległościowe związane z Komunistyczną Partią Indochin, której celem było uniezależnienie Wietnamu (wchodzącego wówczas w skład Indochin Francuskich) od Francji Vichy. Ligą kierował Nguyễn Tất Thành – lepiej znany jako Hồ Chí Minh. Innymi założycielami byli Lê Duẩn, Võ Nguyên Giáp i Phạm Văn Đồng^[2].

Historia

W czasie II wojny światowej azjatyckie obszary kolonialne Francji okupowała Japonia. Ponieważ Việt Minh wystąpił przeciwko Japończykom, uzyskał taktyczne poparcie Chin i USA^[3]. Gdy siły Việt Minhu pokonały w 1945 roku wojska japońskie w północnej części Wietnamu, Hồ Chí Minh utworzył na wyzwolonym terenie Demokratyczną Republikę Wietnamu^[1]. Państwo nie zostało uznane a deklaracja niepodległości stała się początkiem 10-letniej wojny wyzwoleńczej (I wojna indochińska), przy czym – tym razem – Stany Zjednoczone wsparły Francję^[4].

W roku 1946 wybuchło powstanie przeciwko odbudowanym władzom kolonialnym w Indochinach Francuskich, które tworzyły wówczas federację składającą się z Królestwa Laosu, Królestwa Kambodży, Tonkinu (Wietnam północny), Cesarstwa Annamu (Wietnam środkowy) i Kochinchiny (delta Mekongu), wszystkie (poza ostatnią, będącą kolonią) stanowiły protektorat francuski ze stolicą w Sajgonie^[5]. Francuskie Siły Zbrojne ustąpiły ostatecznie z północnego Wietnamu w 1954 roku po przegranej bitwie pod Điện Biên Phủ, która oznaczała koniec kolonialnego statusu Wietnamu^[6].

Wkrótce potem, po genewskich rozmowach pokojowych, Wietnam został podzielony na dwa osobne państwa – Republikę Wietnamu potocznie zwaną Wietnamem Południowym^[7] i Demokratyczną Republikę Wietnamu, potocznie zwaną Wietnamem Północnym^[8]. Na 1956 rok zaplanowano wybory, które miały doprowadzić do połączenia obu krajów. Việt Minh przejął tymczasem kontrolę nad Wietnamem Północnym (9 października 1954 roku) i kraj stał się państwem komunistycznym, a jego pierwszym premierem został Hồ Chí Minh^[9].

Wietnam Południowy, wspierany przez USA, odrzucił wynegocjowane w 1954 roku porozumienie i odmówił przeprowadzenia wyborów, obawiając się sfałszowania ich na północy, a ponadto, że Hồ Chí Minh, jako bohater narodowy, wygra te wybory na południu^[10]. Partyzantka południowowietnamska (w tym wielu członków Việt Minhu), która wystąpiła przeciwko południowowietnamskiemu rządowi, utworzyła Narodowy Front Wyzwolenia Wietnamu, zwany przez Amerykanów Wietkongiem, który stał się później głównym przeciwnikiem Stanów Zjednoczonych w czasie wojny wietnamskiej w latach 1957–1975^[11].

Zobacz też

• Pathet Lao

Przypisy

Bibliografia

• Przemysław Benken: Ofensywa Tet 1968. Warszawa: Bellona, 2010. ISBN 978-83-11-11952-9.
• Kenneth Conboy: War in Laos 1954–1975. Carrollton, Texas: Squadron/Signal Publications, 1994. ISBN 0-89747-315-9.
• George Esper: The Eyewitness History of the Vietnam War. New York: 1983. ISBN 0-3453-0865-4.
• Duncan Hill: Kronika wojen. Od 1914 roku do chwili obecnej. Wyd. 1. Głuchoazy: Oficyna AKA, 2012. ISBN 978-83-62911-15-8.
• Stanley Karnow: Vietnam: a History. New York: Viking Press, 1983. ISBN 0-670-74604-5.
• William Weir: Przegrane zwycięstwa. Od starożytności po wojnę w Wietnamie. Wyd. 1. Warszawa: BELLONA, 2011. ISBN 978-83-11-12007-5.