Via Militaris

Via Militaris na mapie z VI wieku

Via Militaris (także Via Diagonalis) – była starożytną drogą rzymską.

Droga prowadziła z Singidunum (obecnie w serbskiej stolicy Belgradzie), przebiegała wzdłuż brzegu Dunaju do Viminacium (współcześnie rejon Požarevac), przez Naissus (współcz. Nisz), Serdicę (współcz. Sofia), Filipopolis (współcz. Płowdiw), Adrianopolis (współcz. Edirne w tureckiej części Tracji). Kończyła się w Konstantynopolu (współcz. Stambuł).

Na trasie znajdowały się m.in. Wrota Trajana – przełęcz górska stanowiąca symboliczną granicę pomiędzy rzymskimi prowincjami: Mezją Górną (potem Ilirią) a Tracją[1].

Droga była połączona z Via Egnatia za pomocą innych dróg – drogi wzdłuż rzeki Axios (Wardar), drogi SerdicaThessalonica wzdłuż rzeki Strymon (Struma) oraz drogą Filipopolis–Filippi.

Została zbudowana w I wieku n.e., w czasach cesarza Nerona[2]. Długość trasy z Singidunum do Konstantynopola wynosiła 924 kilometry[3].

W czasie pierwszych europejskich podbojów Imperium Osmańskiego Via Militaris określana była jako orta kol (dosłownie środkowe ramię) - lewym ramieniem (tur. sol kol) była Via Egnatia[4].

W maju 2010 podczas prac budowlanych nad X Paneuropejskim Korytarzem Transportowym w Dimitrovgradzie w Serbii odkopano dobrze zachowane pozostałości drogi. Ośmiometrowej szerokości droga była zbudowana z dużych kamiennych bloków i miała dwa pasy[5].

Współcześnie pozostałości i historia Via Militaris są podstawą dla kreowania produktów (szlaków) turystycznych, zarówno o charakterze lokalnym[6], jak i ponadnarodowym[7].

Kluczowe miasta

Nazwa starożytnaNazwa współczesnaPaństwo
SingidunumBelgradSerbia
GratianaDobra k. GolubacaSerbia
ViminaciumKostolacSerbia
NaissusNiszSerbia
Remesiana (Romatiana)Bela PalankaSerbia
SerdicaSofiaBułgaria
Filipopolis (Philippopolis)PłowdiwBułgaria
Hadrianopolis (Adrianopol)EdirneTurcja
ArcadiopolisLüleburgazTurcja
BizancjumStambułTurcja

Przypisy

  1. Ammianus Marcellinus, Dzieje rzymskie, księga XXI, 10, 3-4, przekł. Ignacy Lewandowski, tom I, Warszawa 2002, s. 353-354.
  2. Mitchell 1999 ↓, s. 18.
  3. Singleton 1985 ↓, s. 12.
  4. Kılıç, Ayşegül; Bir Osmanlı Akın Beyi Gazi Evrenos Bey İthaki Yay. İstanbul 2014, ISBN 978-605-375-345-2 p. 16. (tur.)
  5. NewsFactor – NewsFactor | CIO Today | Top Tech News | Sci-Tech Today, www.sci-tech-today.com [dostęp 2018-05-01] (ang.).
  6. zob. np. szlak w północno-zachodniej Bułgarii: Via Militaris (ang.). 2012. [dostęp 2017-01-14].
  7. Via Militarisт или Диагоналният Път, Свързващ Изтока и Запада – Информационно табло за Доброволчески Лагер 2014 – „Приказка за доброто – приключение без край!” (bułg.). 2014. [dostęp 2017-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-16)].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Balkans 6th century.svg
Autor: Cplakidas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Map of the northern Balkans in the 6th century AD, with the Roman provinces, major settlements and roads.
RomaViaAppiaAntica03.JPG
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0