Victor Léon
Victor Léon, właśc. Victor Hirschfeld (ur. 4 stycznia 1858 w Senicy, zm. 3 lutego 1940 w Wiedniu[1]) – austriacki librecista pochodzenia żydowsko-węgierskiego. Wspólnie z Leo Steinem autor libretta Wesołej wdówki.
Życie
Urodził się jako Victor Hirschfeld w 1858 roku w Szenitz (Senica) niedaleko Pozsony (Bratysława), wtedy w północnych Węgrzech. Studiował filozofię na uniwersytetach w Augsburgu i Wiedniu. Początkowo pracował jako dziennikarz i pisywał dla teatrów pod pseudonimem "Victor Léon". Po 1880 roku rozpoczął współpracę z kompozytorami Maxem von Weinzierlem, Rudolfem Raimannem i Alfredem Zamarą dostarczając im libretta jednoaktówek, jednak bez powodzenia. W 1887 roku napisał libretto Simplycjusza (Simplicius) dla Johanna Straussa. Utwór nie odniósł sukcesu.
Przełomem okazało się napisane w 1898 roku wspólnie z Heinrichem von Waldbergiem dla Ryszarda Heubergera libretto Balu w operze (Der Opernball). Jednocześnie Léon zajął się aranżacją dawnych utworów Johanna Straussa do napisanego wspólnie z Leo Steinem libretta Wiedeńskiej krwi, w przyszłości jednej z najpopularniejszych operetek Straussa[2].
W 1902 roku, dzięki córce Lizzy, która zachwycała się słyszanym na ślizgawce marszem Lehára, zainteresował się młodym kompozytorem i napisał dla niego libretto Druciarz. Operetka okazała się sukcesem i w niedalekiej przyszłości miała zaowocować współpracą nad Wesołą wdówką (1905) najsłynniejszą operetką Lehára i jednocześnie największym sukcesem Léona-librecisty[3]. W późniejszych latach z inspiracji swej córki Lizzy, już po jej śmierci napisał libretto na temat miłości chińskiego dyplomaty do wiedeńskiej arystokratki Żółty kaftan. Operetka wystawiona w 1923 roku nie odniosła sukcesu. Libretto stało się jednak podstawą ostatniego operetkowego sukcesu Lehára Krainy uśmiechu.
Libretta
- Der Doppelgänger, 1886 (muzyka: Alfred Zamara)
- Simplizius (Simplycjusz), 1887 (muzyka: Johann Strauss (syn))
- Der Strike der Schmiede, 1897 (muzyka: Max Josef Beer)
- Der Opernball (Bal w operze), 1898 (muzyka: Richard Heuberger)
- Wiener Blut (Wiedeńska krew), 1899 (muzyka: Johann Strauss (syn))
- Der Rastelbinder (Druciarz), 1902 (muzyka: Franz Lehár)
- Die Schönen von Fogaras, 1903 (muzyka: Alfred Grünfeld)
- Barfüßele, 1904, (muzyka: Richard Heuberger)
- Die lustige Witwe (Wesoła wdówka), 1905 (muzyka: Franz Lehár)
- Der fidele Bauer (Wesoły chłop), 1907 (muzyka: Leo Fall)
- Die geschiedene Frau (Rozwódka), 1908 (muzyka: Leo Fall)
- Gold gab ich für Eisen, 1914 (muzyka: Imre Kálmán)
- Wiener Volkssänger, 1919 (muzyka: Robert Mahler)
- Die gelbe Jacke (Żółty kaftan), 1923 (muzyka: Franz Lehár)
Przypisy
- ↑ Andrew Lamb: The Librettists of The Merry Widow. josef-weinberger.co.uk. [dostęp 2018-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-04-26)]. (ang.).
- ↑ Bernard Grun: Dzieje operetki. s. 259-260 i 267-268.
- ↑ Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. s. 47 i 68.
Bibliografia
- Bernard Grun: Dzieje operetki. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1974.
- Lucjan Kydryński: Przewodnik operetkowy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984. ISBN 83-224-0316-X.
- Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. Opowieść o życiu i twórczości Franciszka Lehára. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1992. ISBN 83-212-0621-2.
Linki zewnętrzne
- Dzieła Victora Léona w bibliotece Polona
- ISNI: 0000 0001 2146 2560
- VIAF: 104231828
- LCCN: n81028130
- GND: 115460608
- LIBRIS: 97mqv4vt1550m4j
- BnF: 12508334c
- SUDOC: 069367809
- SBN: MILV136241
- NLA: 35712522
- NKC: xx0018258
- BNE: XX1202076
- NTA: 07185245X
- CiNii: DA10660276
- Open Library: OL7532145A
- PLWABN: 9810548874005606
- NUKAT: n2007150991
- J9U: 987007282835905171
- PTBNP: 1250124
- CANTIC: a16308013
- LNB: 000046481
- NSK: 000053663
- ΕΒΕ: 215639
- KRNLK: KAC2020P3873
- LIH: LNB:H2f;=BG
- RISM: pe30037593
- WorldCat: lccn-n81028130