Victor Ponta

Victor Ponta
Ilustracja
Victor Ponta (2014)
Pełne imię i nazwisko

Victor-Viorel Ponta

Data i miejsce urodzenia

20 września 1972
Bukareszt

Premier Rumunii
Okres

od 7 maja 2012
do 22 czerwca 2015

Przynależność polityczna

Partia Socjaldemokratyczna

Poprzednik

Mihai Răzvan Ungureanu

Następca

Gabriel Oprea (p.o.)

Premier Rumunii
Okres

od 9 lipca 2015
do 29 lipca 2015

Przynależność polityczna

Partia Socjaldemokratyczna

Poprzednik

Gabriel Oprea (p.o.)

Następca

Gabriel Oprea (p.o.)

Premier Rumunii
Okres

od 10 sierpnia 2015
do 4 listopada 2015

Przynależność polityczna

Partia Socjaldemokratyczna

Poprzednik

Gabriel Oprea (p.o.)

Następca

Sorin Cîmpeanu (p.o.)

podpis
Victor Ponta i José Manuel Durão Barroso (2012)

Victor-Viorel Ponta (ur. 20 września 1972 w Bukareszcie) – rumuński polityk i prawnik, parlamentarzysta i minister, przewodniczący Partii Socjaldemokratycznej (PSD) od 2010 do 2015, premier Rumunii od 7 maja 2012 do 4 listopada 2015 (z dwiema krótkimi przerwami w 2015).

Życiorys

Wykształcenie i działalność zawodowa

Victor Ponta urodził się w 1972 w Bukareszcie. W 1991 ukończył stołeczną szkołę średnią „Ion Neculce”. W 1995 został absolwentem prawa na Uniwersytecie Bukareszteńskim. W 2003 obronił doktorat poświęcony Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu na tej samej uczelni. W latach 1996–1998 i 2002–2010 był nauczycielem akademickim w katedrze prawa karnego na prywatnym Universitatea Româno-Americanău[1][2]. W swojej oficjalnej biografii podawał również, że uzyskał w 2000 magisterium z zakresu międzynarodowego prawa karnego na Uniwersytecie w Katanii. Tymczasem rektor tej uczelni zaprzeczył, by Victor Ponta studiował na tej uczelni[3]. W 2012 wysunięto wobec niego zarzut popełnienia plagiatu w pracy doktorskiej z 2003. Polityk zrzekł się wówczas tego stopnia, a w 2016 zarzut plagiatu potwierdziło ostatecznie postępowanie przed rumuńską radą zajmującą się tytułami i dyplomami akademickimi[4].

W latach 1995–1998 Victor Ponta pracował jako prokurator przy jednym ze stołecznych sądów okręgowych. Od 1998 do 2001 był prokuratorem w biurze przy Sądzie Najwyższym. Pracował w wydziale postępowań kryminalnych i antykorupcyjnych, zajmując się sprawami przestępstw gospodarczych i finansowych. W latach 2000–2001 był koordynatorem biura ds. zwalczania prania brudnych pieniędzy[1][2].

Działalność polityczna do 2012

Zaangażował się w działalność polityczną w ramach Partii Socjaldemokratycznej (PSD). Od kwietnia 2001 do marca 2004 w randze sekretarza stanu kierował departamentem kontroli rumuńskiego rządu. W marcu 2004 został mianowany ministrem delegowanym ds. kontroli wdrażania międzynarodowych programów pomocowych i acquis communautaire w rządzie premiera Adriana Năstase[1][2].

Od listopada 2002 do listopada 2006 zajmował stanowisko przewodniczącego młodzieżówki Partii Socjaldemokratycznej. W marcu 2005 został wiceprzewodniczącym ECOSY. 10 grudnia 2006 został mianowany jednym z wiceprzewodniczących PSD. W wyborach parlamentarnych w 2004 dostał się po raz pierwszy do Izby Deputowanych. W kolejnych wyborach w 2008 uzyskał poselską reelekcję[1][2][5].

22 grudnia 2008 objął stanowisko ministra ds. stosunków z parlamentem w gabinecie premiera Emila Boca[6]. 1 października 2009, po wyjściu PSD z koalicji rządowej w proteście przeciw odwołaniu ministra spraw wewnętrznych Dana Nicy, Victor Ponta zrezygnował z urzędu[2][7].

21 lutego 2010 w czasie kongresu PSD został wybrany na przewodniczącego partii, pokonując w głosowaniu Mirceę Geoanę stosunkiem głosów 856 do 781[2][8]. W lutym 2011 zawarł porozumienie polityczne z Crinem Antonescu, przewodniczącym Partii Narodowo-Liberalnej (PNL), tworząc wspólnie z nim koalicję Unię Socjalno-Liberalną (USL), której celem miało być odsunięcie od urzędującego premiera Emila Boca[9].

Działalność polityczna od 2012

27 kwietnia 2012, w następstwie uchwalenia przez parlament wotum nieufności wobec gabinetu Mihaia Răzvana Ungureanu, Victor Ponta został desygnowany przez prezydenta Traiana Băsescu na stanowisko nowego premiera[10], a 7 maja został zaprzysiężony na stanowisku wraz z nowym rządem, złożonym z członków Unii Socjalno-Liberalnej. Mandat objął wówczas na okres 6 miesięcy do czasu wyborów parlamentarnych w tym samym roku. Opowiadał się wówczas przeciwko środkom oszczędnościowym wprowadzonym przez poprzedni rząd zakładającym podwyżkę podatków i obniżenie płac, które jego zdaniem prowadzić miały do niesprawiedliwości społecznej[11].

W lipcu tego samego roku był jednym z inicjatorów kolejnej próby usunięcia Traiana Băsescu ze stanowiska[12]. Promowane przez niego referendum w sprawie odwołania głowy państwa okazało się jednak nieważne ze względu na zbyt niską frekwencję[13]. W grudniu 2012 rządowa koalicja z wynikiem około 60% wygrała wybory parlamentarne. Victor Ponta zwyciężył w okręgu jednomandatowym, pokonując Dana Diaconescu[14]. W tym samym miesiącu utworzył swój drugi gabinet z udziałem socjaldemokratów, liberałów z PNL, a także pozostałych koalicjantów z USL (PC i UNPR). Koalicja rozpadła się w lutym 2014, gdy Partia Narodowo-Liberalna zdecydowała o jej opuszczeniu[15]. W marcu tegoż roku Victor Ponta zorganizował swój trzeci rząd, w którym zamiast PNL znalazł się opozycyjny dotąd Demokratyczny Związek Węgrów w Rumunii (UDMR).

W listopadzie 2014 premier wystartował w wyborach prezydenckich. W pierwszej turze zajął pierwsze miejsce z wynikiem 40,4%[16]. W drugiej otrzymał 45,6% głosów, przegrywając z popieranym przez Partię Narodowo-Liberalną i Partię Demokratyczno-Liberalną Klausem Iohannisem[17]. W grudniu 2014 partia UDMR opuściła koalicję rządową. W konsekwencji Victor Ponta powołał swój czwarty gabinet z udziałem socjaldemokratów, UNPR, konserwatystów i Partii Liberalno-Reformatorskiej[18]. W czerwcu 2015 służba antykorupcyjna DNA wszczęła postępowanie przeciwko premierowi w sprawie fałszerstw, oszustw podatkowych i prania brudnych pieniędzy, których miał się dopuścić podczas praktyki prawniczej. Mimo publicznego wezwania ze strony prezydenta polityk odmówił podania się do dymisji[19]. Parlament głosami przedstawicieli koalicji rządowej i mniejszości narodowych odrzucił wniosek o uchylenie jego immunitetu[20]. Między czerwcem a sierpniem 2015 Victor Ponta dwukrotnie udawał się na kilkunastodniowe zwolnienia w związku z operacją kolana i rehabilitacją, czasowo obowiązki premiera wykonywał wówczas Gabriel Oprea[21]. 12 lipca tegoż roku zrezygnował z przewodniczenia PSD[22].

Pod koniec października 2015 doszło do pożaru w klubie nocnym w Bukareszcie, w wyniku którego zginęło kilkadziesiąt osób. W następstwie doszło do masowych demonstracji, protestujący domagali się m.in. dymisji premiera, któremu przypisywali odpowiedzialność za to zdarzenie. 4 listopada 2015 Victor Ponta ogłosił swoją rezygnację[23]. Dzień później obowiązki premiera przejął Sorin Cîmpeanu. Po dymisji pozostał aktywnym działaczem PSD. W wyborach w 2016 po raz czwarty z rzędu został wybrany do Izby Deputowanych[1]. W 2017 został wykluczony z PSD[24]. Współtworzył następnie ugrupowanie PRO Rumunia, objął w nim funkcję przewodniczącego[25].

W 2019 uzyskał mandat posła do Europarlamentu, z którego zrezygnował przed rozpoczęciem kadencji[26]. W 2020 jego ugrupowanie nie uzyskało reprezentacji w rumuńskim parlamencie.

Życie prywatne

Żonaty z polityk Dacianą Sârbu, córką Ilie Sârbu[27]. Ma dwoje dzieci.

Przypisy

  1. a b c d e Victor-Viorel Ponta: Curriculum Vitae (rum.). cdep.ro. [dostęp 2017-04-23].
  2. a b c d e f Victor-Viorel Ponta, Prime-minister (ang.). gov.ro. [dostęp 2017-04-23].
  3. Premierul şi-a falsificat CV-ul. Preşedintele Universităţii din Catania: Victor Ponta nu a făcut niciun master la Universitatea Catania (ang.). adevarul.ro, 4 lipca 2012. [dostęp 2017-04-23].
  4. Rumunia: były premier Victor Ponta straci tytuł doktora za plagiat. bankier.pl, 27 lipca 2016. [dostęp 2017-04-23].
  5. Cine este Victor Ponta, noul sef al PSD (rum.). zf.ro, 21 lutego 2010. [dostęp 2017-04-23].
  6. DECRET nr. 1.360 din 22 decembrie 2008 pentru numirea Guvernului României (rum.). legislatie.just.ro, 22 grudnia 2008. [dostęp 2021-01-02].
  7. Miniştrii PSD şi-au depus demisiile la cabinetul premierului Emil Boc (rum.). mediafax.ro, 1 października 2009. [dostęp 2017-04-23].
  8. Victor Ponta is the new leader of the Social Democratic Party (ang.). hotnews.ro, 21 lu. [dostęp 2017-04-23].
  9. Ponta şi Antonescu au semnat protocolul de înfiinţare a Uniunii Social-Liberale (rum.). romanialibera.ro, 5 lutego 2011. [dostęp 2017-04-23].
  10. Romanian government falls in no-confidence vote (ang.). bbc.com, 27 kwietnia 2012. [dostęp 2017-04-23].
  11. Romania’s PM-designate Victor Ponta unveils new cabinet (ang.). bbc.com, 1 maja 2012. [dostęp 2017-04-23].
  12. Traian Băsescu a fost suspendat. Antonescu le cere românilor şi instituţiilor să-şi desfăşoare activitatea normal (rum.). adevarul.ro, 6 lipca 2012. [dostęp 2017-04-23].
  13. Romanian president, Traian Basescu, back in office again (ang.). balkanchronicle.com, 28 sierpnia 2012. [dostęp 2017-04-23].
  14. Dan Diaconescu n-are loc în Parlament! Liderul PP-DD, surclasat de Ponta (rum.). jurnalul.ro, 10 grudnia 2012. [dostęp 2017-04-23].
  15. USL, divort urat. Ministrii liberali au demisionat, UDMR se pregateste sa revina la guvernare. Lista interimarilor (rum.). stirileprotv.ro, 26 lutego 2014. [dostęp 2017-04-23].
  16. Rezultate – Turul I (rum.). bec2014.ro. [dostęp 2017-04-23].
  17. Rezultate – Turul II (rum.). bec2014.ro. [dostęp 2017-04-23].
  18. Cabinetul Ponta 4, un Guvern de politruci. Cine sunt cei 20 de miniştri aleşi. Ce funcţii au primit PLR şi PC şi ce grei din PSD au rămas pe tuşă (rum.). adevarul.ro, 14 grudnia 2014. [dostęp 2017-04-23].
  19. Victor Ponta, urmărit penal pentru spălare de bani şi complicitate la evaziune fiscală. Preşedintele i-a solicitat demisia, Ponta refuză (rum.). adevarul.ro, 5 czerwca 2015. [dostęp 2017-04-23].
  20. Deputaţii au votat împotriva începerii urmăririi penale faţă de premier. Iohannis îi cere din nou demisia lui Ponta (rum.). adevarul.ro, 9 czerwca 2015. [dostęp 2017-04-23].
  21. Gabriel Oprea, din nou premier interimar, în locul lui Victor Ponta (rum.). gandul.info, 29 lipca 2015. [dostęp 2017-04-23].
  22. Victor Ponta se retrage din funcţia de şef al PSD. Rovana Plumb: Nu demisionează, este o retragere temporară (rum.). adevarul.ro, 12 lipca 2015. [dostęp 2017-04-23].
  23. Premier Rumunii podaje się do dymisji. Po tragedii w nocnym klubie. radiozet.pl, 4 listopada 2015. [dostęp 2017-04-23].
  24. Victor Ponta, exclus din PSD (rum.). evz.ro, 16 czerwca 2017. [dostęp 2018-01-02].
  25. Echipa PRO România (rum.). proromania.ro. [dostęp 2018-12-16].
  26. Movers and Shakers (ang.). theparliamentmagazine.eu, 21 czerwca 2019. [dostęp 2022-05-28].
  27. Elena Băsescu şi Daciana Sârbu, exemple, ale „politicii din tată-n fiică” (rum.). realitatea.net, 2 marca 2009. [dostęp 2017-04-23].

Media użyte na tej stronie