Victor Zarnowitz

Victor Zarnowitz
Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1919
Łańcut

Data i miejsce śmierci

21 stycznia 2009
Nowy Jork

Zawód, zajęcie

ekonomista

Victor Zarnowitz (ur. 3 listopada 1919 w Łańcucie, zm. 21 stycznia 2009 w Nowym Jorku) – był amerykańskim ekonomistą pochodzenia polskiego, zajmował się głównie teorią cyklów koniunkturalnych.

Życiorys

Był synem Leopolda, polskiego literaturoznawcy i początkowo nauczyciela w Brzeżanach oraz Berty. Dzieciństwo spędził w Oświęcimiu. W 1937 roku zdał maturę i rozpoczął studia na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1939 roku uciekając przed Niemcami chciał dostać się do Stanów Zjednoczonych, ale został zatrzymany przez Rosjan i zesłany do łagru w Plesiecku koło Archangielska. Jego brat Tadeusz zmarł w obozie. Następnie trafił do Kazachstanu, gdzie poznał swoją przyszłą żonę Lenę Engelman. Po wojnie znalazł się w obozie przesiedleńczym w Niemczech. Na Uniwersytecie w Heidelbergu skończył studia ekonomiczne i obronił pracę doktorską na temat podział teorii podziału dochodów. W 1952 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie otrzymał stypendium na Uniwersytecie Harvarda[1].

Rozpoczął współpracę z National Bureau of Economic Research w Nowym Jorku, która trwała do końca jego życia. W 1959 roku został profesorem ekonomii na Uniwersytecie w Chicago, gdzie pracował ponad 30 lat. W 1973 roku opublikował książkę Orders, Production, and Invetments, w której przeanalizował szereg cykli koniunkturalnych w gospodarce amerykańskiej od 1870 rok i zidentyfikował relacje pomiędzy nowymi zamówieniami, zamówieniami niezrealizowanymi, produkcją, dostawami i wielkością zapasów. Zarnovitz był zwolennikiem endogenicznych teorii wahań aktywności gospodarki oraz interesował się prognozowaniem. W 1965 roku opublikował w The New York Times wyniki swoich badań na ten temat. Artykuł miał prowokujący tytuł Biznesmeni i inwestorzy muszą być ostrzeżeni przed prognozami, które traktować należy z przymrużeniem oka i wzbudził duże zamieszanie w środowisku ekonomistów. Po przejściu na emeryturę wciąż aktywnie pracował na Uniwersytecie Columbia. W ostatnich latach życia współpracował z Conference Board w Nowym Jorku, gdzie zajmował się pracą nad konstrukcją wskaźnika wyprzedzającego dla gospodarki chińskiej. W styczniu 2009 roku opublikował swój ostatni artykuł The Crisis of Confidence poświęcony porównaniu obecnego kryzysu gospodarczego z recesjami z lat 1981, 1990 i 2001. W 2008 roku wydał autobiografię Fleeing the Nazis, Surviving the Gulag, and Arriving in the Free World[2].

Związki z Polską

Mimo że Victor Zarnovitz opuścił Polskę w wieku 20 lat to interesował się gospodarką polską i przemianami gospodarczymi jakie w niej zaszły po 1990 roku. Jego wiedza i doświadczenie miały wpływ na powstanie wskaźników wyprzedzającego i równoległego dla gospodarki polskiej. W 2001 roku odwiedził kraj swojego urodzenia na zaproszenie SGH, gdzie wygłosił wykłada Booms, Slowdowns, and Recessions. W 2004 roku wziął udział w Forum Ekonomicznym w Krynicy. Interesował się literaturą polską i do końca życia mówił w języku polskim bez akcentu. Uznawany był za najwybitniejszego współczesnego ekonomistę pochodzenia polskiego[3].

Ważniejsze publikacje

  • Fleeing the Nazis, Surviving the Gulag, and Arriving in the Free World. My Life and Times (2008)
  • Business Cycles: Theory, History, Indicators, and Forecasting (National Bureau of Economic Research Studies in Income and Wealth (1996)
  • Time Series Decomposition and Measurement of Business Cycles, Trends, and Growth

Cycles (wspólnie z Ataman Ozyildirim) (2002)

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. ↑ NBPortal.pl. [dostęp 2009-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-26)].
  2. ↑ D. Hevesi, Victor Zarnowitz, Who Faulted Business Forecasts, Dies at 89, New York Times, 25.02.2009
  3. ↑ Szkoła Główna Handlowa