Viola organista

Szkic instrumentu w Kodeksie Atlantyckim (1488–1489)

Viola organista – instrument muzyczny wymyślony przez Leonarda da Vinci. Był pierwszym instrumentem strunowo-smyczkowym, którego opis przetrwał do czasów współczesnych.

Pomysł Leonarda zachował się w jego notatnikach z 1488–1489 oraz w rysunkach w Kodeksie Alanticus. Projekt zakładał wykorzystanie jednego lub kilku kół zębatych nachodzących na siebie. Każde koło pociągało smyczek ulokowany prostopadle do innych strun instrumentu. Struny były kierowane w dół w stronę smyczka, podobnie jak ruch klucza, powodując przesunięcie smyczka, a przez to wydanie dźwięku struny.

W jednym z projektów struny mogły stykać się, co dawało więcej kombinacji dźwięku, np. C i cis można było zagrać na jednej strunie. W innych notatkach Leonarda każda ze stron dotyczyła opisu osobnej struny.

Leonardo da Vinci nigdy nie zbudował instrumentu. Pierwszym podobnym instrumentem była konstrukcja Geigenwerk z 1575 zaprojektowana przez niemieckiego wynalazcę instrumentów Hansa Haidena.

Nowoczesna rekonstrukcja viola organista została zbudowana i użyta przez Akio Obuchi na koncercie w Genui we Włoszech w roku 2004.

Instrument o możliwościach koncertowych, oparty na rozwiązaniach Hansa Haidena, zbudował w 2012 roku polski pianista i kompozytor Sławomir Zubrzycki. Instrument wzbudził wówczas zainteresowanie mediów w kraju i za granicą, a krakowski muzyk otrzymał propozycję współpracy między innymi od islandzkiej wokalistki, Björk[1].

Przypisy

  1. ↑ Mateusz Kudła, Viola organista. Polak odtworzył instrument Leonarda da Vinci (pol.). Fakty TVN. [dostęp 2013-11-24].

Bibliografia

  • Carolyn W. Simons, Sostenente piano.
  • Emanuel Winternitz i Laurence Libin, Leonardo da Vinci Grove Music Online ed. L. Macy (Accessed 2 kwietnia, 2005 wt www.grovemusic.com), (subscription access).
  • Sostenente piano, Nowy Harvardzki Słownik Muzyki, wyd. Don Randel, Cambridge, Massachusetts, Gazeta Uniwersytecka Harvardu, 1986, ISBN 0-674-61525-5.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie