Vytenis Andriukaitis

Vytenis Povilas Andriukaitis
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 sierpnia 1951
Jakucja

Zawód, zajęcie

polityk, lekarz

Alma Mater

Instytut Medyczny w Kownie

Stanowisko

poseł na Sejm Republiki Litewskiej, minister zdrowia, komisarz europejski

Partia

Litewska Partia Socjaldemokratyczna

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia)

Vytenis Povilas Andriukaitis (ur. 9 sierpnia 1951 w Jakucji) – litewski polityk, lekarz, poseł na Sejm, były wicemarszałek litewskiego parlamentu, od 2012 do 2014 minister zdrowia, komisarz europejski (2014–2019).

Życiorys

Urodził się w Jakucji, dokąd w 1941 zostali deportowani jego rodzice. Przyjechał na Litwę w 1958. W 1975 ukończył studia w Instytucie Medycznym w Kownie, specjalizując się w zakresie chirurgii. Od 1979 do 1984 studiował także zaocznie na wydziale historii Uniwersytetu Wileńskiego. Od 1976 pracował w szpitalach w Kownie i Ignalinie, a od 1984 do 1990 w Wilnie. W latach 1975–1982 uczestniczył w nielegalnych wykładach myśli politycznej. W 1976 został tymczasowo aresztowany i objęty trzyletnim dozorem.

Sprawował mandat poselski w Radzie Najwyższej Litewskiej SRR w latach 1990–1992. Był jednym z autorów tekstu i następnie sygnatariuszem aktu niepodległości z 11 marca 1990. W parlamencie zasiadał też przez trzy kolejne kadencje, będąc wybieranym w 1992, 1996 i 2000 z ramienia Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej. Dwukrotnie reprezentował to ugrupowanie w wyborach prezydenckich, przegrywając w pierwszych turach (w 1997 uzyskał 5,7% głosów, a w 2002 otrzymał 7,3% głosów). Od 1999 do 2001 był przewodniczącym socjaldemokratów[1]. W 2000 krótko wchodził w skład wileńskiej rady miasta.

Od 2001 pełnił funkcję wicemarszałka Sejmu, kierował także Komisją Europejską. Mandat złożył tuż przed upływem kadencji, gdy jego nazwisko pojawiło się wśród kilku innych posłów podejrzewanych przez prokuraturę o przyjmowanie łapówek od jednego z przedsiębiorstw[2]. Vytenis Andriukaitis przegrał kolejne wybory, startując jako niezależny.

Zarzuty pod jego adresem nie zostały potwierdzone. W wyniku wyborów parlamentarnych w 2008 po czteroletniej przerwie powrócił do Sejmu jako kandydat z listy partyjnej LSDP. W 2012 z ramienia tego ugrupowania uzyskał reelekcję na kolejną kadencję[3].

13 grudnia 2012 rozpoczął urzędowanie jako minister zdrowia w rządzie Algirdasa Butkevičiusa[4]. Na stanowisku tym zastąpił Raimondasa Šukysa. Odszedł z rządu 17 lipca 2014.

W tym samym roku uzyskał nominację (od 1 listopada 2014) na komisarza ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności w Komisji Europejskiej, na czele której stanął Jean-Claude Juncker[5]. W 2019 ponownie ubiegał się o urząd prezydenta; w pierwszej turze głosowania otrzymał wówczas 4,8% głosów[6]. W tym samym roku zakończył pełnienie funkcji w KE.

Deklaruje znajomość języków angielskiego, niemieckiego, polskiego i rosyjskiego oraz esperanta.

Przypisy

  1. Leaders of Lithuania (ang.). zarate.eu. [dostęp 2017-04-22].
  2. Freedom in the World – Lithuania (2005) (ang.). freedomhouse.org. [dostęp 2014-10-22].
  3. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012 (lit.). [dostęp 2014-10-22].
  4. Sejm zatwierdził program rządowy. delfi.lt, 13 grudnia 2012. [dostęp 2017-04-22].
  5. The new structure of the Juncker Commission (ang.). ec.europa.eu. [dostęp 2014-10-22].
  6. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019 (lit.). [dostęp 2019-05-19].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

POR Ordem do Merito Gra-Cruz BAR.svg
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Zasługi – Portugalia. (Ordem do Mérito – Grã-Cruz).
LTU Order of the Lithuanian Grand Duke Gediminas - Commander's Cross BAR.png
Baretka Komandorskiego Krzyża Orderu Wielkiego Księcia Giedymina
Vytenis Povilas Andriukaitis.jpg
Autor: Andrius Ufartas, Licencja: CC BY-SA 3.0
A personal picture of Mr. V.P.Andriukaitis
Ioannes Claudius Juncker die 7 Martis 2014.jpg
Autor: Factio popularis Europaea, Licencja: CC BY 2.0
Jean-Claude Juncker at EPP Dublin Congress, 2014
Algirdas Butkevičius in Oct, 2014.jpg
Autor: Frankie Fouganthin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Algirdas Butkevičius on the press conference with the Nordic and Baltic prime ministers before the Nordic Council Session in Stockholm October 27, 2014.