Wądołki-Borowe

Artykuł

52°56′23″N 22°12′19″E

- błąd

38 m

WD

52°56'23"N, 22°12'19"E

- błąd

38 m

Odległość

3 m

Wądołki-Borowe
wieś
Ilustracja
Dwór w październiku 2020 r.
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

zambrowski

Gmina

Zambrów

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-300[1]

Tablice rejestracyjne

BZA

SIMC

0411329[2]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Zambrów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Zambrów, na dole znajduje się punkt z opisem „Wądołki-Borowe”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wądołki-Borowe”
Położenie na mapie powiatu zambrowskiego
Mapa konturowa powiatu zambrowskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wądołki-Borowe”
Ziemia52°56′23″N 22°12′19″E/52,939722 22,205278

Wądołki-Borowe – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie zambrowskim, w gminie Zambrów[2][5].

Krzyż przydrożny przy wjeździe do wsi przy drodze do dworu

Historia

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie zambrowskim ziemi łomżyńskiej[6]. W latach 1921–1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Długobórz.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 54 osoby w 7 budynkach mieszkalnych[7]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Zambrowie. Podlegała pod Sąd Grodzki w Zambrowie i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Zambrowie[8].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 r. do wyzwolenia włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy[9].

Do 1954 roku miejscowość należała do gminy Długobórz. Z dniem 18 sierpnia 1945 roku została wyłączona z woj. warszawskiego i przyłączona z powrotem do woj. białostockiego[10]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Dwór

We wsi na niewielkim wzgórzu znajduje się murowany dwór z 1882 roku wpisany wraz z parkiem do rejestru zabytków pod nr: A-461 z 15 listopada 1991[11]. Zbudowany został przez Ignacego Godlewskiego. W 1891 majątek ten nabyli Adolf Franciszek Wyszyński i jego żona Konstancja Józefa z Gostkowskich. Adolf Franciszek Wyszyński założył w Wądołkach-Borowych stację meteorologiczną. Rozpoczęła ona funkcjonowanie od 1905 r. Wyposażona była w profesjonalny sprzęt oznaczony numerami fabryki i głównego obserwatorium w Pułkowie pod Petersburgiem. Urządzenia posiadały kalibrację tegoż obserwatorium. Wyniki pomiarów przekazywano do głównego obserwatorium w Pułkowie i do centralnej stacji w Warszawie. Ponadto Adolf Franciszek Wyszyński w ciągu kilkunastu lat stworzył zielnik i zebrał kilka tysięcy okazów rodzimej flory[12]. W 1924, posiadłość przejął ich syn Franciszek wraz z żoną Ireną z Tarczyńskich. Podczas II wojny światowej dwór był we władaniu Wschodnio-Pruskiego Towarzystwa Rolniczego. Po zakończeniu wojny ziemia Wyszyńskich została podzielona i sprzedana okolicznym rolnikom. We dworze do 2003 roku mieściła się szkoła podstawowa. Obecnie budynek jest własnością prywatną i nie jest wyremontowany[13].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1442 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  3. ↑ Wieś Wądołki-Borowe w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-03-08] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  4. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  5. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  7. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 50.
  8. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1804.
  9. ↑ Bezirk Bialystok, www.territorial.de [dostęp 2020-04-16].
  10. ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
  11. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Zabytki nieruchome w Polsce, województwo podlaskie. nid.pl. [dostęp 2014-10-18]. (pol.).
  12. ↑ Wojciech Jankowski: Adolf Franciszek Wyszyński - stacja meteo. zambrowhistoria.blogspot.com. [dostęp 2022-07-21]. (pol.).
  13. ↑ Katarzyna i Jerzy Samosiukowie: Dwory i pałace pogranicza. dworypogranicza.pl. [dostęp 2014-10-18]. (pol.).

linki zewnętrzne

Gmina Zambrów
Wsie
Osada leśna

Herb gminy Zambrów

Długobórz (gmina) (II Rzeczpospolita)
Wsie
Folwarki

Media użyte na tej stronie

Zambrów (gmina wiejska) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Zambrów, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat zambrowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu zambrowskiego, Polska
POL gmina Zambrów COA.svg
Herb gminy Zambrów
Wądołki Borowe dwór.jpg
Autor: Pawełdzienis, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dwór w Wądołkach Borowych od frontu październik 2020
Krzyż przydrożny Wądołki Borowe.jpg
Autor: Pawełdzienis, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krzyż przydrożny w Wądołkach-Borowych przy wjeździe do wsi