Wąsosz (województwo kujawsko-pomorskie)

Artykuł

52°56′42″N 17°43′58″E

- błąd

38 m

WD

52°57'9"N, 17°43'31"E, 52°56'43.80"N, 17°43'53.76"E

- błąd

2045 m

Odległość

2 m

Wąsosz
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

nakielski

Gmina

Szubin

Liczba ludności (III 2011)

327[1]

Strefa numeracyjna

52

Kod pocztowy

89-200[2]

Tablice rejestracyjne

CNA

SIMC

0097152

Położenie na mapie gminy Szubin
Mapa konturowa gminy Szubin, na dole znajduje się punkt z opisem „Wąsosz”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie powiatu nakielskiego
Mapa konturowa powiatu nakielskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Wąsosz”
Ziemia52°56′42″N 17°43′58″E/52,945000 17,732778

Wąsoszwieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Szubin.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość należała województwa bydgoskiego.

Położenie geograficzne

Miejscowość leży ok. 7 km od Szubina wzdłuż zachodniego brzegu jeziora Wąsoskiego przy południowej krawędzi jeziora Żędowskiego znajdujących się na terenie Pojezierza Gnieźnieńskiego.

Nazwa

Nazwa często występuje na terenie Polski i pochodzi od staropolskiego wyrazu „wąsosze”, oznaczającego miejsce, gdzie coś się schodzi, zbiega lub łączy[3]. Prawdopodobnie chodzi tutaj o położenie geograficzne miejscowości leżącej przy zbiegu dwóch jezior Wąsoskiego i Żędowskiego. Najstarsze zapisy pochodzą z XIV i XV wiecznych dokumentów spisanych po łacinie: 1404 Wansosche, 1410 Wanschosche, 1413 Wąssose, 1421 Waynschosse, Wąssosse itp.[4]

Historia

Wieś istnieje co najmniej od XIII wieku, jednak pierwsze zapisy pochodzą z wieku XIV. Około 1360 w miejscowości urodził się Maciej z Wąsosza herbu Topór polski rycerz i dyplomata, podkomorzy i sędzia ziemski Kalisza. Był on właścicielem miejscowości, którą odziedziczył po przodkach. Współpracował z Władysławem Jagiełłą, brał udział w wojnie z krzyżakami, a po jej zakończeniu reprezentował Królestwo Polskie w układach pokojowych z zakonem[4][5].

Około 1520 roku właściciele pól dziedzicznych oraz kmiecie płacili dziesięcinę snopową plebanowi słupskiemu. Oprócz tego kmiecie płacili również 2 grosze dziesięciny lnianej oraz kolędę po groszu od łanu. Grosz płacili również karczmarze[4].

Miejscowość do rozbiorów Polski leżała w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W wyniku rozbiorów Wąsosz wraz z całym regionem znalazł się w granicach zaboru pruskiego. Pod koniec XVIII wieku wieś należała do Stanisława Mycielskiego, dziedzica Szubina[4].

W drugiej połowie XIX wieku miejscowość wymienia Słownik geograficzny Królestwa Polskiego podając, że wraz z Babią Gacią tworzyła okręg wiejski liczący 50 domów z zamieszkującymi je 384 mieszkańcami, w tym 279 katolików i 105 protestantów. Rozciągała się ona na obszarze 747 hektarów, w tym 390 ha roli, 78 ha łąk i 131 ha lasu. W miejscowości znajdowała się wówczas szkoła, wiatrak do mielenia zboża oraz cegielnia. W okolicach znajdowały się również eksploatowane pokłady torfu[4].

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 327 mieszkańców[1]. Jest trzynastą co do wielkości miejscowością gminy Szubin.

Atrakcje turystyczne

W 1939 miejscowość znalazła się na linii polskiej pozycji obronnej z 1939, przebiegającej wzdłuż linii jezior żnińskich i obsadzonej przez 25 DP. W ramach jej umocnienia, na przesmykach między jeziorami wybudowano betonowe schrony bojowe. Jeden z nich wybudowano w Wąsoszu, przy drodze Szubin – Żnin (przy 82,4 km drogi krajowej nr 5 według przebiegu onowiązującego w początku XXI wieku). W 2009 ten 150-tonowy obiekt został częściowo odsłonięty przez pasjonatów. W związku z budową odcinka Szubin – Żnin drogi ekspresowej S5 konieczne się stało przesunięcie betonowego bunkra poza teren budowy[6]. W początku lutego 2018 został on przemieszczony w kierunku wschodnim na odległość 34 m[7]. W celu wykorzystania walorów turystycznych obiektu, który będzie zlokalizowany przy drodze dojazdowej, powstanie przy nim specjalna zatoka parkingowa[8][9].

Nad jeziorem Wąsoskim znajduje się kąpielisko strzeżone[10] z wypożyczalnią sprzętu wodnego[11].

Zobacz też

  • Wąsosz

Przypisy

Bibliografia

  • Kazimierz Rymut: Nazwy miast Polski. Wrocław: Ossolineum, 1987. ISBN 83-04-02436-5.
  • Antoni Gąsiorowski: Maciej z Wąsoszy, [w:] Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa – Poznań: 1983, s. 443.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Szubin (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Szubin, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Nakło County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nakło County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.32 N
  • S: 52.88 N
  • W: 17.27 E
  • E: 17.90 E